Tarım üreticisi EXPO’yla dış pazarlara açılacak

FIFA Dünya Kupası ve Olimpiyat Oyunlarından sonra dünyanın en büyük üçüncü organizasyonu olarak gösterilen EXPO’nun botanik sergisi 2016 yılında Türkiye’de kapılarını açacak. Düzenlendiği ülkenin ekonomisine ve turizmine büyük katkı sağlayan organizasyona 100’den fazla ülkeden katılım bekleniyor. İlk olarak 1960 yılında Rotterdam’da gerçekleştirilen ‘EXPO Botanik Fuarı’na bu kez Antalya ev sahipliği yapacak. “Gelecek nesiller için yeşil bir hayat” sloganıyla hayata geçecek projenin teması ise çiçeğin ‘saflığı’, çocuğun ‘geleceği’ temsil etmesi nedeniyle “çiçek ve çocuk” olarak belirlendi. Bu temaya uygun olarak da serginin açılışının 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda yapılması kararlaştırıldı.

900 dönümlük arazide
Antalya Havalimanı’na 7.5 kilometre uzaklıkta bulunan Tarım Bakanlığı’na ait Batı Antalya Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün (BATEM) 900 dönümlük arazisi üzerine kurulacak olan fuar 2016 Nisan ve Ekim ayları arasında toplam altı ay açık kalacak. Her ülkenin kendi yetiştirdiği çiçeklerini sergileyeceği fuarda ülke bahçeleri toplam 40 dönümlük bir alana kurulacak ve her ülkeye 400 metrekare alan ayrılacak. Ülke bahçeleri, gölet, EXPO Ormanı, EXPO Tepesi, Tarım Müzesi, Seyir Kulesi, Çocuk Adası ve Anfi Tiyatrosu ile bir çekim merkezi olacak. Fuar için bütçeden ayrılan ödenek 180 milyon lira. Fuardan beklenen gelir 100 milyon euro.

8 milyon turist gelecek
Her ülkenin kendi yetiştirdiği çiçeklerini sergileyeceği fuara 100’ün üzerinde ülkenin ve 30 uluslararası kuruluşun katılımı bekleniyor. 1960 yılından bu yana farklı ülkelerin ev sahipliğiyle düzenlenen fuarlara tüm dünyada ilgi büyük. Fuarların düzenlendiği şehirlerin ticari hayatı ve tarımsal sektörleri bu oluşumla büyük gelişme kaydediyor. EXPO 2016 kapsamında Antalya’yı 3 milyonu yerli 5 milyonu yabancı toplam 8 milyon turistin ziyaret etmesi bekleniyor. Fuara katılacak turistlere Türkiye’deki biyoçeşitliliğin de örnekleriyle gösterilmesi planlanıyor.
Anadolu kültürlerinin de tanıtılacağı fuar tarım üreticilerinin dış pazarlara açılması için de fırsat yaratacak. Ayrıca EXPO 2016 kış aylarında pek çok tesisin kapanması nedeniyle mola veren turizm sektörüne de adeta doping olacak. EXPO’ya katılacak 100’den fazla ülke ve kuruluşun oluşturacağı temalı bahçeler için yapılacak yatırımlar ayrıca EXPO süresince düzenlenecek kongre, forum, sempozyum, sosyal ve kültürel etkinlikler de ekonomiyi canlandıracak.

‘Türkiye tanıtılacak’
EXPO 2016’nın getirilerini ve bu süreçte nasıl bir yol izleyeceklerini anlatan Antalya Valisi Ahmet Altıparmak, şunları söyledi:
“EXPO’lar 160 yıldır devam eden bir süreç ve Türkiye ilk kez böyle bir olayı üstleniyor. Bu ilk tecrübeyi Antalya’da yaşayacak olmamız bizi heyecanlandırıyor. Bu projede atılacak her adım büyük önem taşıyor. EXPO 2016 bayrağını almak yolun sadece başı. Antalya ve Türkiye olarak buna en iyi şekilde nasıl hazırlanırız diye bakmamız gerek. Plan ve projeler ilgili firmalar seçildikten sonra etap etap yapılacak. EXPO’nun getireceği faydalar sadece parayla sınırlı değil. En önemlisi dünyanın Türkiye’yi daha fazla tanımasını sağlayacak. EXPO ile kurulacak sembolik yapılar da Antalya’ya çok şey katacak. Ayrıca Antalya ve çevresindeki illere geniş istihdam alanı yaratılacak.”

Budak: Eksiklerimiz var
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası(ATSO) Başkanı Çetin Osman Budak da, EXPO projesi sayesinde Antalya’da hem şehirsel hem de ticari anlamda ciddi bir kalkınma yaşanacağını söyledi. Fuar hazırlıklarının sürdüğünü ancak bazı gecikmelerle karşı karşıya olduklarını ifade eden Budak, “Antalya’nın da çok eksiği var. Bunların 2016’ya kadar tamamlanması gerekiyor. Mesela kanalizasyon altyapısının yüzde 65’i düzgün durumda. Doğu ve Batı çevre yollarının tamamlanması gerekiyor. Bağlantı yolları yapılmalı. Sanat ve kültür merkezleri konusunda da eksiklerimiz var. Bunları tamamlamalıyız. 2016’nın nihai hedef olarak planlanması gerekiyor” dedi. Budak, EXPO’nun sadece turistik anlamda değil sosyal anlamda da Antalya ve Türkiye’ye büyük katkı sağlayacağını kaydetti.

Türk bahçeleri büyüledi
Tayland’ın Chiang Mai şehrinde ‘4 Aralık 2011- 18 Mart 2012’ tarihleri arasında düzenlenen ‘EXPO Royal Flora Ratchaphruek Sergisi’ne Türkiye fuar alanında yaratılan ‘Türk Bahçesi’yle katıldı. Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçılar Birliği’nin kurduğu 2 bin metrekarelik bahçe ziyaretçilerin büyük beğenisini kazandı. Hollanda’da düzenlenen ‘EXPO Floriade 2012 Venlo’ Botanik EXPO’sunda da Türkiye bin metrekarelik bahçeyle temsil edildi. Geleneksel motiflerin modern malzemelerle yorumlandığı bahçenin açılışı Türkiye ile Hollanda arasında diplomatik ilişkilerin 400’üncü yılı vesilesiyle Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Hollanda Kraliçesi Beatrix tarafından yapıldı.

İlk EXPO 1851’de Londra’da yapıldı
“Dünya Sergisi” olarak adlandırılan EXPO’lar, 19.yüzyılının ortalarından beri düzenlenen ve ülkeler arasındaki iletişime, diyaloga, barışa katkısı olan, kültür, tarih ve eğitim alanında, ülkelerin daha iyi bir dünya yaratmak üzere oluşturdukları projelerin sergilendiği uluslararası etkinliklerdir. Belirli bir temayla düzenlenen EXPO’lar bu tema çerçevesinde ülkelerin bir araya gelmesine ve sosyo-kültürel gelişimlerine katkıda bulunuyor. Seçilen temanın yerel değil evrensel bir konu olmasına ve ev sahibi kentin özelliklerine uygun olmasına dikkat ediliyor.
Uluslararası Sergiler Bürosu(BIE) tarafından gerçekleştirilen fuarlar genellikle üç hafta ile altı ay sürüyor. EXPO’lar yapıldıkları kentlerde iz de bırakıyor ve kentlere görkemli anıtsal yapılar kazandırıyor. Paris’te Eyfel Kulesi, Brüksel’de Atomium, Londra’da Cristal Palace ve Lizbon’da Vasco de Gama köprüsü bu yapıların örnekleri. Dünyanın ilk EXPO’su 1851’de Londra Hyde Park’da düzenlenen ve Charles Darwin, Samuel Colt ve Charles Dickens gibi dönemin önemli isimlerinin de katıldığı “Tüm Ulusların Endüstri Yapıtlarının Büyük Sergisi”ydi.
1851’den bu yana değişim gösteren EXPO’lar üç döneme ayrılıyor. 1800 ile 1938 arasını kapsayan “endüstrileşme” döneminde fuarlar ticarete yoğunlaştı ve teknolojik icat ve gelişmeler sergilendi. Telefon gibi icatlar ilk olarak bu dönemde sunuldu. Fuarların ikinci dönemini 1939 ve 1987 yılları arasındaki “kültürel değişim” oluşturuyor. Kültürlerarası diyalog ve çözümlerin paylaşımı bu fuarlarda önem kazandı. Fuarların son dönemi günümüz fuarlarının örnek teşkil ettiği “Ulusal markalaşma”. 1988’de Brisbane’da yapılan EXPO 88’den bu yana ülkeler fuarları ulusal imajlarını geliştirebilecekleri bir platform olarak görüyor.

Bakan Mehdi Eker bayrağı teslim aldı
Uluslararası Bahçe Bitkileri Üreticileri’nin (AIPH) onayıyla gerçekleştirilen Botanik Fuarları, 1960 yılından beri Uluslararası Sergiler Bürosu (BIE) tarafından kabul görüyor. Botanik Fuarı düzenleyecek ülkenin bu iki kuruma üye olması gerekiyor. Türkiye BIE’ye 2004’te, dünya üzerinde 33 ülkenin üye olduğu AIPH’ye 2008 yılında üye oldu. 2008 yılında Antalya Kesme Çiçek İhracatçıları Birliği ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın onayıyla AIPH’ye yapılan başvurunun ardından 28 Kasım 2011’de EXPO Botanik’in bayrağı Paris’te gerçekleştirilen BIE Genel Kurulu’nda Mehdi Eker tarafından teslim alındı. EXPO 2016 Antalya, 2015 yılı için İzmir’in aday olduğu EXPO gibi A1 seviyesinde yer alıyor.

Turistlerden 1 milyar euro
Fuarın bütçe beklentileri de oldukça yüksek. Her bir turistin ortalama 500 euroluk paket turlarla Türkiye’ye geleceği varsayılarak 1 milyar euroluk bir gelir beklentisi var. EYPO’ya katılacak ülkelerin ve kuruluşların bahçelerini oluşturma, yapacakları yatırım ve giderlerinin ortalama 750 bin euroyu bulması bekleniyor. Fuara 130 ülke ve kuruluşun katılması halinde 97.5 milyon euroluk bir iş hacmi yaratılacak. Fuarın sadece bilet gelirinin 90 milyon euroyu bulması, hediyelik eşya satışlarının da 1.75 milyon euroyu aşması bekleniyor.

YARIN: TOPLULUK DESTEKLİ ÜRETİM MÜMKÜN MÜ?