Güvenlik bütçesi %30 artırıldı

Suriye ve Irak’ta savaşla burun buruna olan Türkiye, güvenlik hizmetlerinde aksama yaşanmaması için 2018 bütçesinde “güvenlik” ayarı yaptı. TBMM’de görüşülmeye başlanacak olan 762.8 milyar TL’lik 2018 bütçesinin yüzde 12’si yaklaşık olarak 91.9 milyar TL’si güvenlik hizmetlerini yürüten sekiz kuruma verildi. Güvenlik kurumlarına 2017’ye oranla yüzde 30 daha fazla ödenek ayırıldı. Bu kurumlar arasında bütçesi yüzde 40.7 ile en çok yükseltilen kurum Milli Savunma Bakanlığı (MSB) oldu. MSB’nin bütçesi 28.7 milyar TL’den 40.4 milyar TL’ye çıkarıldı. Buna göre ulusal güvenliğini tehdit eden gelişmelere rağmen NATO’dan savunma sistemleri konusunda gerekli desteği göremeyen Türkiye, silah alım ve modernizasyon faaliyetleri için ilave 18.7 milyar lira harcama yapacak. Türkiye’nin 2018 bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bugün görüşülmeye başlanacak. Bütçe rakamlarına bakıldığında güvenlik hizmetlerini yürüten kurumların bütçelerindeki artışlar dikkati çekti.

En çok artış MSB’de

762.8 milyar TL’lik 2018 bütçesinin yüzde 12’si yani 91.9 milyar TL’si sekiz güvenlik kurumuna ayırıldı. Bu sekiz kurumun 2018 bütçesi 2017 bütçesine oranla yüzde 30 artırıldı. Güvenlik odaklı bütçede 2017’ye göre en çok artış yüzde 40.7 ile MSB bütçesinde yaşandı. 28.7 milyar TL’lik bütçe 40.4 milyar TL’ye çıkarıldı. MSB bütçesinin 20 milyar TL’ye yakın bölümü personel maaşı ve sosyal güvenlik pirimi ödemelerine gidiyor. Silah alımını da içeren mal ve hizmet alım giderleri ise 20 milyar 329 milyon TL’ye ulaşıyor.

Kalekol, sınıra duvar yapımı gibi yatırımları içeren sermaye yatırımları toplamı ise 243 milyon 848 bin TL olarak hesaplanıyor. Jandarma Genel Komutanlığı’nda yüzde 42, Emniyet Genel Müdürlüğü’nde yüzde 18, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı’nda yüzde 2.8, MİT’te yüzde 17, Sahil Güvenlik Komutanlığı’nda yüzde 5, İçişleri Bakanlığı’nda yüzde 25.1, Savunma Sanayi Müsteşarlığı’nda ise yüzde 5 bütçe artışı gerçekleşti. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün küçük çaplı silah alımını da içeren mal ve hizmet alımı kalemi 6.8 milyar TL olarak belirlenirken, “terörle mücadeleye devam edilecek” notu dikkat çekiyor.

MİT ‘silah alımı’ dedi

Jandarma Genel Komutanlığı’nın terörle mücadelenin yanıısıra, “Asayiş ve toplumsal olaylara müdahale kapasitesinin artırılması, göçmen kaçakçılığı ve insan ticaretiyle mücadele, istihbarat alt yapısı başta olmak üzere bir dizi güvenlik faaliyetlerine” odaklandığının altı çiziliyor. Jandarmanın ise 3.4 milyar TL mal ve hizmet alımı ve bina onarımları kalemi bulunuyor.

MİT bütçe tasarısında silah alımını açık açık ifade etti. MİT idari işlemleri arasında, “mal ve hizmet alım ve yatırım bütçesini hazırlayarak her türlü silah, silah malzemesi ve teçhizatı, mühimmatı ile diğer malzeme, sistem ve taşıtların bakım ve onarımlarının yaptırılmasını sağlayarak kullanımlarını hazır bulundurmak” ifadelerine yer verdi. 2.3 milyar TL’lik bütçenin 1.3 milyar TL’si mali ve hizmet alımı ile sermaye giderileri olarak öngörüldü.

Sadece personel giderleri

Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) bütçe tasarısında ise sadece personel giderlerine yer verilirken, özel bütçeli idare gelirleri de bulunan SSM’nin tasarıda yer alan 2017-2021 Dönemi Staretji planı; “Modernizasyon Projelerinde Hız, Kalite ve Maliyet Etkinlik, “Kabiliyet Kazanımı İçin Verimlilik Yöntemi, “Teknolojik Yenilikler Bilimsel Birikimler ve Deneyimler ile Birleştirmek”, “Staretjik İnsan Kaynağı ve Güçlü Kurumsal Yönetim Alanlarına Odaklanma” ve “Teknolojik Derinlik ve Küresel Etkinlik” vizyon teması olacak.

18.7 milyar liralık ek kaynak

Türkiye; bütçedeki bu büyük artışı projelerde kullanacak. Bütçenin geneline 18 milyar 700 milyon liralık ilave bir kaynak ayırıldı. Bu kaynağın kullanılacağı bazı projeler ise şunlar:

- S-400 alımı: Başta ABD olmak üzere NATO’daki müttefiklerinden silah sistemleri tedariki konusunda gerekli desteği bulamayan Türkiye, son dönemde kendi güvenliğini öne alan yeni projelere yöneldi. Türkiye, uzun menzilli hava savunma sistemini kurmanın ilk adımlarından biri olan S-400 füzelerinin alımı için Rusya ile masaya oturdu. Yansıyan bilgilere göre; Türkiye’nin iki bölük füze sistemi için tedarikte bulunması planlanıyor. S-400 füzelerinin alımının ise 9 milyar lira bir maliyet oluşturacağı hesaplanıyor.

‘Cirit roketleri

- EUROSAM projesi: Orta ve uzun menzilli hava savunma sisteminin ikinci ayağını ise EUROSAM projesi oluşturuyor. Türkiye, Fransa ve İtalya şirketleri arasında bu yıl temmuz içinde imza atılarak, EUROSAM Konsorsiyumu oluşturuldu. Bu proje ile Türkiye, Fransa ve İtalya ortak bir füze üretecek. Yerli üretim milli piyade tüfeği, TSK’nın yanı sıra polisin de envanterine girmeye başladı. TSK’nın ateş gücünü oluşturan unsurlar için de; Fırtına Obüsleri ile ÇNRA’lar da önemli bir yer tutuyor. ATAK helikopterlerinde yerli üretim olan Cirit roketlerinin kullanılması tercih ediliyor. Ayrıca ilk milli savaş uçağı FX-1’in üretimi çalışmaları da sürüyor.

- SİHA’lar: Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli, “İsrail’den aldığımız İHA’ların ürettiği bilgilere dayanarak yapılan bu bombalamaların önemli bir bölümünün isabetsiz olduğunu sonradan anladık. Sonradan anladık ki dağı taşı bombalamışız aslında” demişti. Türkiye, 1990’lı yıllarda terörle mücadelede ABD’nin GNAT ile İsrail’in “Heron” adı verilen insansız hava araçlarını kullandı. Ancak bu araçların kullanımı konusunda ABD ile İsrail sürekli sorun çıkardı. İsrail, Türkiye tarafından görüntü sistemi yerleştirilecek silahlı Heron projesini iptal etti. ABD ise silahlı İHA olan Predatörlerin Türkiye satışına izin vermedi. Türkiye, bunun üzerine yerli İHA üretimine yöneldi. İlk silahlı İHA’lar ise bu yıl Temmuz ayı itibariyle kullanılmaya başlandı. Hem ANKA hem de Bayraktar İHA’ları şu anda roket takılarak da silahlı olarak kullanılabiliyor. İHA ve SİHA’ların motorlarının da yerli olarak üretilmesi için TUSAŞ çalışma yürütüyor. Vestel’in Karayel adını verdiği SİHA projesi de devam ediyor. Türkiye, dünyadaki silahlı insansız hava aracı üreten 6 ülkeden biri.