İran’da ‘farklı’ rüzgârlar

Suudi Arabistan’dan sonra İran’dan da katı İslami kurallar konusunda yeni adımlar geldi. İran’da “farkında olmadan” tesettüre riayet etmeyen kadınların artık polis tarafından gözaltına alınmayacağı bildirildi. Tesnim Haber Ajansı’nın haberine göre, Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi, Güvenli Şehir Tahran Fotoğraf Festivali’nin kapanış programında yaptığı konuşmada “farkında olmadan” tesettüre riayet etmeyen kadınların gözaltına alınmayacağını söyledi. Rahimi, “Bundan böyle farkında olmadan tesettüre uymayan kadınlar, polis tarafından gözaltına alınmayacak, haklarında dosya oluşturulmayacak. Eğitici sınıflar oluşturulup bu derslerde eğitim alacaklar” ifadesini kullandı. Bununla birlikte söz konusu uygulamanın, sadece Tahran bölgesinde geçerli olacağı belirtiliyor.
İran’da 1979’daki İslam devrimi sonrası toplumsal muhalefete rağmen kadınlarda tesettür zorunlu hale getirilmiş, kuralları ihlal edenler gözaltına alınmaya başlanmıştı. Yasayı sürekli ihlal eden kadınlara ise yasal işlem uygulanabileceğini vurgulanıyor. Eğitici sınıflar uygulamasının ise sürdüğü, 7 binden fazla kadının burada eğitimden geçirlidiği belirtiliyor.
Siyasi tansiyon
Öte yandan ülke siyasetinde de ilginç gelişmeler yaşanıyor. İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, son günlerde Yargı Erki Başkanı Sadık Amuli Laricani ile siyasi tartışmalara giren eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ı isim vermeden “muhalif” olmakla suçladı. Hamaney’in enformasyon ofisine ait internet sitesine göre, İran Lideri, başkent Tahran’da Tebligat Kurumu Koordinasyon üyelerine yaptığı konuşmada, Laricani ile Ahmedinejad arasındaki çekişmeye üstü kapalı değindi.
Hamaney, “Dün ülkenin tüm imkânları elinde bulunanlar ve bugün ülkeyi yönetme imkânı elinde bulunanlar muhalefet rolü üstlenmemelidir, ülke aleyhine konuşmamalıdır. Bilakis cevap vermelidirler” dedi. Hamaney, “Yargı Erki’miz hatasız değildir. Yargı ve yürütme organlarındaki sorunlardan habersiz değilim. Fakat müspet ile menfiyi birlikte görmek gerekir. Hepsini kaldırıp atmak olmaz” diye konuştu. Yargı Erki tarafından “bozgunculuk ve yolsuzlukla” suçlanan Ahmedinejad, 48 saat içinde iddialarla ilgili belge ve bilgiler kamuoyuyla paylaşılmazsa Yargı Erki hakkında açıklamalarda bulunacağını belirtmişti. Ahmedinejad, sürenin dolmasıyla birlikte sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Laricani’yi bulunduğu makamı gaspetmekle suçlamıştı. Ahmedinejad’ın, kendisini muhalif olmakla suçlayan Hamaney’e de yanıt verdiği ve “dini lider ile farklı görüşleri paylaşabileceklerini” söylediği belirtiliyor.

Ekonomi karıştırdı

İran’da son dönemdeki olumsuz ekonomik gelişmeler sonrası başlayan eylemler de dikkat çekiyor. Ülkenin ikinci büyük kenti olan Meşhed’de yapılan ve ‘Diktatöre ölüm’, ‘Ruhani’ye ölüm’ gibi sloganların atıldığı eyleme katılan 52 kişinin gözaltına alındığı açıklandı. Kirmanşah’taki eyleme ise polis müdahale etti. İran dini lideri Hamaney’in Meşhed’deki temsilcisi olan Ayetullah Ahmed Alamolhoda, bir açıklama yaparak birkaç kişinin yüksek fiyatlarla ilgili protestolardan faydalanarak İran’ın bölgesel çatışmalara katılmasına karşı sloganlar attığını savundu. Fars haber ajansına konuşan Meşhed Devrim Mahkemesi’nin Başkanı Hüseyin Heydari de, eylemcilerin “sert sloganlar” nedeniyle gözaltına alındığını söyledi. Heydari “Protestonun, insanların hakkı olduğunu düşünüyoruz. Ancak bazı insanlar bunu istismar etmeye çalışırsa beklemeyeceğiz ve karşı koyacağız” ifadelerini kullandı.