Kerkük petrolüne eski düzen

Irak güçlerinin Kerkük’e girmesi sonrasında Kürt çalışanların bölgeyi terk etmesi yüzünden Kerkük’teki petrol kuyuları ve

Zengin petrol rezerviyle dikkati çeken Kerkük petrolleri, referandum sonrası Bağdat’ın askeri seçeneğe başvurması sonucu el değiştirdi. Irak yönetimi, uluslararası pazarda yeni ortak bulmak ve anlaşmalar yapmak için harekete geçti. Bölgede petrol üretiminin artırılmasına dönük çalışmaya hız verileceği, bu kapsamda Kerkük’te üretimin günde 470 bin varilden 750 bin varile çıkarılmasının hedeflendiği belirtildi.

Geçen haftaya kadar Kerkük’teki Gabbas, Bayhasan (Kuzey-Güney), Abana, Serbaşak ve Dubıs petrol alanları ile üretim sahaları Kürt yönetimindeydi. Bağdat ise Kerkük’te sadece Babagurgur ve Cubur petrol sahalarını kullanıyordu. Ancak Irak ordusunun hareketi sonrası peşmergenin petrol sahalarından çekilmesiyle Irak yönetimi tüm sahalarda kontrolü sağladı. Bölgesel Kürt Yönetimi’nin denetimindeyse Tak Tak bölgesi ile Guver-Mahmur kasabaları arasında bulunan Gurmalı sahaları kaldı.

Tekrar canlanacak

Irak’ın Kerkük operasyonu nedeniyle petrol sahaları ve üretim tesislerindeki işlerini bırakarak ayrılan Kürt personelin bir bölümünün, geri döndüğü ve üretime yeniden başlandığı kaydediliyor. Iraklı yetkililer, Kürt yönetimindeyken bölgedeki üretim sahalarında günlük 550 ila 650 bin varil petrol üretimi yapıldığını, ancak olağanüstü durum nedeniyle düşüş yaşandığını belirtti. Halen Kerkük’teki petrol sahalarında günde 150 ila 180 bin varil arasında üretim yapılıyor.

Bununla birlikte Kerkük’teki Bayhasan petrol sahasından Fişhabur yakınlarından geçerek Türkiye’ye uzanan Kürt petrol boru hattı, Bağdat tarafından kullanılmayıp bypass edilecek. Bağdat’ın, Kerkük’ten Beyci’ye, oradan Ambar, Telafar ve Fişhabur güzergâhını izleyerek Türkiye’ye uzanan eski hattı canlandıracağı, bunun için de onarım başlatılacağı belirtiliyor.

‘Türkiye’ye petrol ihraç etmek istiyoruz’

Ankara’ya bugün yapacağı ziyaretle ilgili İbadi, “Türkiye’de, iki ülke arasındaki ticari hacmin artırılmasıyla diğer ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi, su meselesi, sınır kapılarının kontrolü gibi önemli stratejik konuları ele alacağız. Irak’taki Kerkük stratejik boru hattından (Kerkük-Ceyhan) Türkiye’ye yeniden petrol ihraç etmek istiyoruz.” dedi.

‘Başkanlık lağvedilsin’

IKBY’de muhalafet, krizin aşılması için 5 maddelik ortak bildiri yayınladı. IKBY başkanlığının lağvedilmesi, parlamentonun hiçbir partinin etkisi altında kalmaması, evlerini terk edenlerin dönebilmesi için şartların normalleştirilmesi ve uluslararası gözlemcilerin katılımıyla adil bir seçim yapılması gibi önemli maddeleri yer aldı.

Bu arada bazı partiler, seçimlerin 8 ay ertelenmesi ve Kürt Parlamentosu’nun görev süresinin uzatılmasında anlaştı.

Mahmur ve Rabia’da çatışma

Kerkük-Erbil sınırının belirlenmesine yönelik Irak ile Kürt yönetimi arasında görüşmeler sürerken, Mahmur ve Suriye sınır hattındaki Rabia kasabasında ilerlemeye çalışan Haşdi Şabi destekli Irak ordusu ile peşmerge arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor.

Haşdi Şabi desteğindeki Irak ordusu, Musul’dan Dohuk ve Suriye’ye açılan Rabia Sınır Kapısı’na yönelik askeri sevkiyatını artırırken, bölgeye ağır silah ve asker kaydırmaya devam etti. Dün öğle saatlerinde Musul-Erbil arasındaki Mahmur’da bulunan peşmergelere Haşdi Şabi kuvvetlerince saldırı düzenlendiği, ancak Peşmerge’nin yanıtı üzerine Haşdi Şabi güçlerinin geri çekildiği bildirilirken, Irak ordusu bu kez de Musul’un kuzeybatısında, Mahmudiye’deki Peşmerge mevzilerine saldırdı.

Mahmudiye’ye Haşdi Şabi kuvvetlerince düzenlenen saldırı, Türkiye’ye giden petrol boru hattının güneyine doğru devam ediyor. Türkiye sınırına 30 km mesafedeki Fişhabur sınırının güneyinde yer alan Rabia bölgesinde gerçekleşen saldırının, petrol bölgesinin yanı sıra Türkiye sınırına alan açmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Peşmergenin, bu bölgeden geçen boru hatlarını denetim altına almak için Smelka sınır kapısı ile Fişhabur bölgesine yönelik kapsamlı saldırı hazırlığı yaptığı belirtiliyor.

‘Kerkük Valisi Türkmen olsun’

Irak Türkmen Cephesi (ITC), Bağdat’ın Kerkük’e askeri vali atamak istemesine karşın, kent valisinin Türkmen olmasını istiyor. ITC Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşet Salihi, Kerkük’te güvenliğin merkezi yönetimce henüz sağlanmaya başladığını söyleyerek, İçişleri Bakanı Kasım Araci’nin buradaki güvenlik mekanizmasında Türkmen, Arap ve Kürtlerin eşit görev dağılımının yapılacağı kararı aldığını belirtti.

Salihi, “Irak’ın orta ve güney kentlerindeki valiler Arap, kuzeydeki üç kentin valisi Kürt. Kerkük’te de valinin Türkmen olmasını istiyoruz. Vali Türkmen olunca kentin Türkmenleştirileceği endişesinde olanlar vardır. Ancak Kerkük’ün bir Türkmen kenti olduğu gerçeği ortaya çıktı” dedi.