Bilim kurguyla Nesin öyküleri

Müjde Işıl - Belgesellerle başladığı yönetmenlik kariyerinde farklı türleri denemeyi, farklı konuları anlatmayı hedefledi Tolga Örnek. Daha “gerçek olaylardan uyarlanmıştır” modası çıkmadan önce “Devrim Arabaları”nın hikâyesini anlattı. Doğru düzgün aksiyon filmimiz yok derken “Labirent”e imza attı. Sonrasında komediye meyletti. Yeni filmi “Mucize Aynalar”da ise bilim kurgu türü ile Aziz Nesin öykülerini birleştiriyor. 

İcadı çalınmış 

Film adını aldığı öykü ve “Bir Ölü Aranıyor”, “Yiyin Allaaşkına Di Buyrun” başta olmak üzere altı farklı Aziz Nesin öyküsünden uyarlanmış. Hepsinin kesişim kümesi hayalleri gerçeğe dönüştüren aynaları icat etmiş ama icadı çalınmış Şahap Cenabettin. Onun bu icadı ise filmin bilim kurgu ve distopik kanadını oluşturuyor. Filmin başında, sinemamızda görmeye alışkın olmadığımız özende, kalitede bir bilim kurgu ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyoruz. Aynalar ve kapalı mekânların atmosferiyle zengin bir görsellik kuran Örnek, Nesin öykülerini birbiriyle kesiştirerek ana hikâyeyi kuruyor. Ancak bazı hikâyeler filmin bütününde o kadar baskın ve uzun duruyor ki bağımsız birer bölüme dönüşüyor. Yemek ve bürokrasi bölümleri mesela… “Bir Ölü Aranıyor” öyküsü senaryoya daha uyumlu yerleştirilmiş. Ama akılda kalan bölümler de o uzun yemek ve bürokrasi bölümleri oluyor baskınlığından ötürü. Filmin dili de ayrışıyor bu sahnelerde. Kara mizahıyla Aziz Nesin öyküsü olduklarının altı çizilen bu bölümler ile Örnek’in bilim kurgu dili birbirinden uzaklaşıyor. Genel bir bütünlükten ziyade hikâye skeçlere bölünüyor. Kesişen karakterler vesilesiyle bu handikabın üstesinden gelinmeye çalışılıyor. 

Tolga Örnek’in filmografisiyle karşılaştırdığımızda “Mucize Aynalar”da, ortak amaç ve başarısızlık korkusu konusunda “Devrim Arabaları” ile benzer bir ruh kurduğu gözlerden kaçmıyor. Kötü karaktersiz aile ilişkileri açısından da “Senin Hikâyen”i anımsatıyor. ‘Her devrin ötekisi olmak’ tespiti ise geçmiş, şimdi ve geleceği birleştiren eleştiri olarak filmin mottosu oluyor. 

Zengin bir oyuncu kadrosuna sahip filmin yıldızları Cengiz Bozkurt ve Boran Kuzum. Bozkurt, alıştığımız komedi oyunculuğunu kontrollü bir dram oyunculuğuna yükseltiyor. Kuzum da “Bir Ölü Aranıyor” bölümündeki ambulans şoförü rolünde meslektaşlarının önüne geçiyor. “Zübük”, “Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz”, “Gol Kralı”ndan yıllar sonra perdede Aziz Nesin hikâyelerini izlemek ise “Mucize Aynalar”ı, Örnek’in denediği biçim kadar saygı duyulası bir yerde konumluyor.