Kültür Sanat Usta işi, kişisel ve keyifli bir film

Usta işi, kişisel ve keyifli bir film

10.12.1999 - 00:00 | Son Güncellenme:

Usta işi, kişisel ve keyifli bir film

Usta işi, kişisel ve keyifli bir film


       Sinemamızda bir Nuri Bilge Ceylan kurumu oluştuğunu müjdelerim. Ceylan üç filmi "Koza", "Kasaba" ve "Mayıs Sıkıntısı" ile kendine çok özel bir yer edindi. "Mayıs Sıkıntısı" hem bu yıl üretilen birbirinden başarılı Türk filmleri hem de Türk sinemasının en iyi filmleri arasında favorim.
       Kıyas ölçü değildir, elbette ama "Mayıs Sıkıntısı"nın Abbas Kiarostami'nin "Arkadaşımın Evi Nerede" adlı filmiyle eşdeğer olduğunu söylersem, festivalci sinemaseverler yazıyı okumayı bırakıp filmin seanslarını gösteren ilanı aramaya başlayacaklardır!
       Ceylan'ın çok kişisel bir biçemi var. Çalışma tarzı daha da kişisel. Kendisinin ya da kızkardeşinin kaleminden çıkma aile öykülerini, birkaç arkadaşından oluşan ekiple, yine aile üyeleri, dostları ve komşularından oluşan amatör bir kadroyla, kamerayı kendi kullanarak çekiyor. Fotoğrafçılık yaptığı yıllarda da belirgin olan özgün görselliğini sinemada hareketlendiriyor. Filmlerinin müzik yönetimini dahi kendisi üstleniyor. Oyuncu yönetimindeki başarısı ise olağanüstü! Yönetmenin anne ve babası, kuzeni, arkadaşı ve minik Muhammed Zımbaoğlu profesyonellere taş çıkartıyor.
       "Mayıs Sıkıntısı", yönetmenin diğer filmleri gibi taşrada geçiyor. Bu bağlamda bir pastoral sinematografiden söz edilebilir. Ceylan, peyzajı olduğu gibi değerlendirmeyi beceriyor. Bu filmin renkli olması söz konusu doğallığı bir kat daha arttırmış. Ceylan, dev ağaçlar, rengarenk çiçeklerle dolu idil gibi manzaralar, gündoğumları - günbatımları seçmek yerine mekanı iyi kullanıyor. Meşe yapraklarının rüzgarda salınışı, otların dalgalanışı, bir kaplumbağa gibi zarif ayrıntılardan, doğal ışıktan ve seslerden en iyi biçimde yararlanıyor. Böylece izleyiciyi içine alan bir atmosfer yaratıyor.
       Doğa - insan ilişkisi ise Ceylan'ın çok sevdiği ve filmini adadığı Anton Çehov'un yapıtlarındaki gibi. Doğanın huzurlu kucağında kente özgü sıkıntılar çeken kasabalılar, onlarla ve doğayla ancak dolaylı bir ilişki kurabilen kentliler tatlı - sert bir eleştiriye tutuluyor. "Mayıs Sıkıntısı"nda doğup büyüdüğü, ailesinin yaşadığı kasabaya gelip film çeken yönetmen Ceylan'ın alter ego'su. "Kasaba"da deli rolünde izlediğimiz Muzaffer Özdemir, babasının yaşamını adadığı orman arazisinin tapusunu almak için gösterdiği çabasına, üniversiteyi kazanamayıp zor zar iş bulan kuzeninin büyük kente gitme özlemine duyarsız kalan bir yönetmeni canlandırıyor.
       Sinemada hep olumlu sonuç veren film içinde film esprisi "Mayıs Sıkıntısı"nda da mükemmel işliyor. Filmin çekim hazırlıkları ve çekim süreci ince bir mizahla ele alınıyor. Bir yanda gündelik yaşamını sürdüren kişilikler bir yanda gözü filmden başka bir şey görmeyen gurbetteki oğul!
       Her karakterin kendince bir sıkıntı çektiği bu film, iç içe geçmiş yan öyküleriyle varsıl bir senaryoya sahip. Yerinde espriler ve duygusal yaklaşımlarla beslenerek akıyor. Öyle ki izlerken zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz. Sıkıntının yerini üzerinize çiy taneleri yağmış gibi sabah bir keyfi alıyor...
       "Mayıs Sıkıntısı" - Yönetmen / Senaryo / Görüntü / Müzik: Nuri Bilge Ceylan / Oyuncular: Muzaffer Özdemir (Muzaffer), Mehmet Emin Ceylan (Emin), Fatma Ceylan (Anne), Mehmet Emin Toprak (Saffet), Muhammed Zımbaoğlu (Ali), Sadık İncesu (Sadık).