‘Winnie The Pooh’ artık hepimizin
05.01.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
KÜLTÜR SANAT SERVİSİ
1 Ocak 2022’de pek çok eser telif yaşını doldurarak kamusal kullanıma açıldı. ABD, Rusya gibi pek çok ülkede sanatçının ölümünden 70 yıl sonra ya da eserin yaratılışından 95 yıl sonra biten telif hakları yıllardır pek çok tartışmaya neden oldu.
Telif süreleri biten ve kamuya açılan bir eser herkes tarafından izinsiz veya bedelsiz olarak paylaşılıp yeniden yorumlanabiliyor. Kimilerine göre bu, sanatın gelişimine katkı sağlıyor. Çünkü yalnızca sanatta değil bilim alanında da yaşanan “telif” tartışmaları, bazı bilimsel gelişmelerin önüne geçebiliyor. Çoğu sanatçının eseri “telif” sorunu nedeniyle uzun yıllar yeniden geliştirilip paylaşılamadığı için kaybolup gidebiliyor. Eserlerin koruyucuları onları dijitalleştirme maliyetlerini karşılayamıyorlar dolayısıyla da kamuya mal olduklarında çoğu kayıplı bir hâle almış oluyor.
2022’nin gelişi ile beraber serbest kalan eserler arasında Disney’in telif hakkını elinde tuttuğu 1926 yılında İngiliz yazar AA Milne’nin kaleminden çıkan ve çizimlerini İngiliz illüstratör EH Shepard'ın yaptığı ünlü çocuk kitabı “Winnie the Pooh” yer alıyor. Amerikalı yazar ve gazeteci Ernest Hemingway’in ilk büyük romanı olarak bilinen “Güneş de Doğar”, cinayet romanı deyince akla ilk gelen Agatha Christie’nin “Roger Ackroyd'un Cinayeti” romanı, Thomas Edward Lawrence tarafından yazılan ve “Arabistanlı Lawrence” filmine uyarlanan otobiyografik roman “Bilgeliğin Yedi Sütunu”da bu yıl kamuya mal olan eserler arasında. Ünlü Fransız yazar Andre Gide de 2022’de serbest kalacak yazarlardan ki tüm eserleri yakın zamanda ülkemizde yayımlanacak. Türkiye’de ise telifin serbestliği 70 yıl üzerinden hesaplanıyor. Bu minvalda eserleri serbest kalacak isimler arasında Sâdık Hidâyet dikkat çekiyor.
