Kuzey Irak doğalgazı alternatif olur mu?

Global Resources Partnership Başkanı Mehmet Öğütçü, Türkiye’nin ilave doğalgaz ihtiyacına dikkat çekerek, “İzleyen üç yıl içinde IKBY Türkiye’nin önemli doğalgaz tedarikçilerinden birisi haline gelebilir” dedi. Türkiye’nin doğalgaz sözleşmelerinin bir kısmının uzatılamayabileceğine dikkat çeken Öğütçü, “Dolayısıyla ciddi bir arz güvenliği sorunundan kaçınmak için yaklaşık 40 milyar metreküplük bir yeni arz bağlantısı yapmak gerekiyor” diye konuştu.

Geçtiğimiz ay, “Yeni Büyük Oyun: Neresindeyiz, Nereye Gidiyoruz” adlı kitabı piyasaya çıkan, aynı zamanda Genel Energy bağımsız yönetim kurulu üyesi olan Öğütçü, enerji diplomasisi ile ilgili Milliyet’in sorularını yanıtladı.

Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacına dikkati çeken Öğütçü, şunları söyledi:

“Türkiye’nin uzun vadeli doğalgaz sözleşmeleri önümüzdeki 4 ila 9 yılda sırasıyla sona erecek. Azerbaycan 2021 (Şahdeniz-1), Rusya 2021 (Batı Hattı) ve 2025 (Mavi Akım), İran 2026. Bunların bir kısmı uzatılamayabilir, dolayısıyla ciddi bir arz güvenliği sorunundan kaçınmak için yaklaşık 40 milyar metreküplük bir yeni arz bağlantısı yapmak gerekiyor. Dahası, BOTAŞ öngörüleri gaz talebinin 2030’da 70 milyar metreküpe ulaşacağına işaret ediyor. Bu da ilave 20 milyar metreküp bulunmasını gerektiriyor.”

3 yıl önemli

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi liderlerinin Türkiye ziyaretinden sonra Kuzey Irak’ta Türkiye için yeni petrol ve doğalgaz kaynakları temini ihtimaline dikkat çeken Öğütçü, şunları söyledi:

“Türkiye’nin Erbil’deki Kürt Yönetimi ile ilişkileri hemen her alanda tahminlerin ötesinde gelişti, daha da gelişiyor. İKBY’nin ayakta kalması, mevcudiyetini devam ettirebilmesi için enerji kaynaklarını etkin şekilde işletmesi, yüksek değerli pazarlara satması gerekiyor. Neredeyse bütçenin esaslı tek gelir kalemi Türkiye üzerinden enerji ihracı yoluyla elde ediliyor. Önümüzdeki dönemde bölgenin başta Miran ve Bina Bawi olmak üzere doğal gaz kaynaklarına yatırımın tamamlanması halinde ise izleyen üç yıl içinde İKBY Türkiye’nin önemli doğal gaz tedarikçilerinden birisi haline de gelebilir.”

Akdeniz gazında diplomasi denklemi

“Doğu Akdeniz gazı için Türkiye güzergâhının yanı sıra doğrudan Yunanistan hattı gündeme geliyor. Burada Türkiye’nin rolü devam ediyor mu? Kıbrıs sorununun buradaki etkisi ne” sorusu üzerine Öğütçü, şu yanıtı verdi:

“Doğu Akdeniz’de Kıbrıs sorunu, İsrail - Lübnan ihtilafı, Rusya’nın Suriye’deki yeni donanma ve hava üslerinin yarattığı yeni jeopolitik gelişmeler gibi siyasi ve güvenlik gerilimini yükselten gelişmeler var.

Bu itibarla, Doğu Akdeniz gazının görünür gelecekte Türkiye ya da Yunanistan üzerinden Avrupa piyasasına akacağına ben pek ihtimal vermiyorum. Belki 2025’den sonra bu gaza ihtiyaç olabilir. Yunanistan üzerinden gitmesinin maliyeti çok yüksek. Buna bankacıların para yatırmalarını mümkün görmüyorum.”