Masa başındakileri bel fıtığı vuruyor

Bilinenin aksine, vücudumuzun yükünü sadece omurga taşımıyor. Boyun, sırt, bel ve karın kasları da önemli görevlere sahip. Spordan uzak ve hareketsiz bir yaşam tarzı, kasların taşıması gereken tüm yükün omurgaya binmesine yol açıyor. Kaslar güçlü olmadığından, diskler üzerinde fıtıklar meydana geliyor. Eğer kişide fazla kilo problemi de varsa, durum daha sıkıntılı bir hale geliyor. Ancak, yaşam tarzınızı değiştirerek bu sorunu hayatınızdan uzaklaştırabilirsiniz.

Toplam beş adet olan bel omurlarının arasında disk adı verilen kıkırdaklar bulunur. Her disk anulus denilen kauçuk kıvamında bir halka ve jöle kıvamındaki bir maddeden oluşur. Anulusun yırtılması ya da çatlaması nedeniyle koyu jel kıvamındaki madde disklerden dışarı doğru fırlayarak bel fıtığı meydana gelir. Ağrı ve diğer yakınmalar hasar gören diskin, omurilik ya da sinir köklerine baskı yapmasıyla ortaya çıkar. Fıtıklaşma ani gelişebileceği gibi, haftalar ya da aylar içerisinde de ortaya çıkabilir.

Şikâyetler...

- Basit ağrı kesicilerle geçmeyen bel ve bacak ağrısı

- Bacaklar ve bel bölgesinde uyuşma

- Bacakta karıncalanma, hastalık ilerledikçe güç kaybı ve incelme

- Hareket kısıtlılığı, topallayarak yürüme, vücudun bir tarafa doğru çarpılması

- Duyu kaybı ve refleks kusurları

- Cinsel fonksiyonların kaybı

Bel omurları arasındaki kıkırdağın zamanla yıpranması, yanlış duruş ve oturuş, hatalı ve aşırı yük taşıma gibi omurga biyomekaniğini bozan hareketler bel fıtığına davetiye çıkarır. Sigara tüketimi, düzenli egzersiz yapmama ve şişmanlık da diğer nedenler arasında.

Ne zaman başvurmalı?

- Fizik tedavi, ilaç tedavisi ve istirahate rağmen geçmeyen şikayetler

- Belirgin ve ilerleyici nörolojik bulgular

- Ürolojik problemler (idrarı tutamama) gibi durumlarda cerrahi tedaviyi düşünmek gerekiyor.

Yatak istirahati

Bel fıtığı çoğu zaman ameliyata gerek kalmadan tedavi edilebilir. Doktorun önerisi doğrultusunda ilaç tedavisi ve yatak istirahatı ilk adımı oluşturur. Yatak istirahatıyla sinirlerin üzerindeki baskının ortadan kalkması hedeflenir. Şikayetlerin oluştuğu ilk 24-48 saat içerisinde bölgeye soğuk uygulamak; ödem, kas spazmı ve ağrıyı azaltmak için yararlı olabilir.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleriyle ağrı azaltılabilir. Kas spazmı ortadan kaldırılabilir ve vücudun esneklik kazanması sağlanabilir. Tüm bu yöntemlerle sonuç alınamayan hastalarda ise ‘epiduralenjeksiyon’ yarar sağlayabilir. Bu işlem, baskı altında kalan sinirlerin olduğu bölgeye iğneyle girilerek, ağrı, ödem ve yangı giderici çeşitli ilaçların enjekte edilmesi esasına dayanır.

Disk cerrahisi

Tam endoskopik disk cerrahisi, bel fıtığı bölgesine kamera sitemiyle ulaşılmasını ve müdahale edilmesini sağlar. Bu yöntemde genişliği yaklaşık 0.8 cm olan endoskop sistemleri kullanılır. Tam endoskopik disk ameliyatı, bel fıtığı nedeniyle ameliyat olması gereken tüm hastalara uygulanabilir.

İki hastalık karıştırılıyor

Nadir görülen bir hastalık olan sırt fıtığı, genelde bel fıtığıyla karıştırılır, çünkü kendine ait spesifik bir bulgusu yok.

Hastalar doktora; sırt ve karın ağrısı, idrar kaçırma, bacaklarda güçsüzlük, uyuşma, güç kaybı şikayetleriyle başvurur.

Teşhiste ‘Torakal MRG’ görüntülemesi rol oynar. Bel ağrısı olan hastaların yüzde 2’sinde sırt fıtığı görülür. Kadın ve erkeklerde eşit olarak, genellikle 30 yaş üzerinde görülür. Nadiren cerrahi tedavi gerektirir. Fıtık, omuriliğe ciddi bir bası yaparsa ameliyat düşünülür.

Ani boyun ağrısı fıtık habercisi

Boyun fıtığı, genelde boyun ağrısıyla başlayıp, kol ve göğsün ön duvarında ağrı şeklinde ilerleyebilir. Başı öne aşırı eğdiğimizde ağrı artabilir. Aniden ortaya çıkan kol ve boyun ağrısı, parmaklara kadar yayılan uyuşma, ilerleyen dönemlerde güçsüzlük akla boyun fıtığını getirmeli. Ağrının sıklığı, süresi, niteliği ve beraberinde eşlik eden faktörler de önemli.

Boyun, hassas bir bölge olduğu için detaylı muayene edilmeli. Nörolojik tetkikler yapılmalı ve boyun hareketleri incelenmeli. Duyu muayenesi de atlanmamalı.

Tedavi aşamasında öncelikle boyun fıtığının derecelendirilmesi, hastanın muayenesi, ağrısı göz önüne alınır. Mekanik bir boyun ağrısı varsa; istirahat, fizik tedavi ve egzersizlerle geçmiyorsa, omuriliğe baskı yapıyorsa, ağrı kola vuruyorsa, kolda güçsüzlük varsa, hasta gençse cerrahi seçenekler düşünülebilir.

Cerrahide ‘mikroskobik mikrocerrahidiskektomi’ denilen yöntemle, boynun ön tarafından 1.5-2 cm’lik bir kesiden girerek operasyon gerçekleştirilir. Hasta ameliyattan üç saat sonra boyunlukla ayağa kalkar ve genel anestezi aldığından bir gece hastanede kalır. Hasta, 7-10 gün içerisinde iş hayatına dönebilir. Yüzme ve benzeri sporlar için iki ay beklemesi gerekir.

YARIN: OMURGA SAĞLIĞI