Müziğe dijital doping

Yarın ve cumartesi günü Zorlu PSM organizasyonu, Charm Music işbirliği ve Digi.logue-co sponsorluğuyla Türkiye’de ilk kez gerçekleştirilecek Sonar İstanbul, konser ve performansların yanı sıra alanında otorite kişilerin katılacağı panellere de ev sahipliği yapacak. Bunlardan biri, 25 Mart Cumartesi günü saat 12.00’deki ‘Müziğin Tüketimi 2017 ve Ötesi’ adlı konuşma. Panelin moderatörlüğünü üstlenen Chris Cooke, müzik şirketlerine eğitim ve danışmanlık sağlayan Complete Music Update’in (CMU) İdari Müdürü ve Ekonomi Editörü. Cooke’a müziğin bugününe hakim olan dijital müzik servislerini ve müziğin geleceğini sorduk.

Paneldeki “Dijital müzik servisleri müziğin geleceğinde nasıl bir rol oynayacak?” sorusuna dair fikirleriniz neler?
Geçen 20 yılda müzik; CD’lerden indirmeye, oradan da streaming’e geçti. Şu anda bütün büyüme streaming alanında gerçekleşiyor; bu hem İngiltere ve ABD gibi yerleşik müzik piyasalarında hem de geleneksel olarak müzik satışlarının çok büyük olmadığı yükselişteki pazarlarda böyle. Büyüme en çok Spotify ve Apple Music gibi ödemeli streaming platformlarında gerçekleşiyor. Müzik endüstrisinin ve bu platformların öncelikli hedefi kullanıcıları para ödeyen müşteriler haline getirmek. Bu da daha düşük fiyatlara müzik sağlayacak yeni platformların çıkacağına işaret ediyor. Sanatçılar da yeni bir iş modeline uymakta zorluk çekiyor. Örneğin iTunes bir müzik dükkânının dijital hâli gibiyken, üyelikli streaming tamamen farklı bir konu. Sanatçılar hayranlarını albümlerini çıktığı gün almaya ikna etmek yerine, parçalarını aylarca ve yıllarca dinlemeye ikna etmek zorundalar.

Streaming’in korsana karşı savaşta faydalı olduğuna dair bir izlenim var? Bu doğru mu?

Spotify gibi platformları kullananların bir kısmının önceden müziklerini illegal servislerden aldıkları doğru. Ancak korsanla asıl mücadeleyi, Spotify’ın bedava versiyonu ve Youtube’un müzik videoları gibi ödeme talep etmeyen mecralar yürütüyor denebilir. Endüstrinin de bu mecralarla bir aşk ve nefret ilişkisi var. Spotify’ın ücretsiz versiyonu korsana göre daha çok tercih ediliyor, çünkü cüzi de olsa para kazanılıyor ve önemli veriler sağlıyor. Ancak bunun, endüstrinin asıl gelir kaynağı olan ödemeli hizmete geçişin yolunu tıkadığı da düşünülüyor.

Dijital müzik servislerinden en çok kim fayda görüyor?

En büyük faydayı müzik şirketleri, özellikle de büyük şirketler görüyor. Streaming’deki patlama endüstrinin 15 yıl sonra ilk kez dünya çapında kâr anlamında büyümesini sağladı. Sanatçıların kazancı ise parçalarının ne kadar çalındığına ve şirketlerle aralarındaki anlaşmaya bağlı. Burada kazananlar gibi kaybedenler de var. Eğer şarkılarınızın tekrar tekrar dinlenmesini sağlarsanız, streaming modelinde albümünüzün bir kez alındığı eski modele göre çok daha fazla para kazanabilirsiniz. Streaming servislerinin kendileri ise zarar ediyor, bunun iki sebebi var: Hızlı büyüme stratejileri ve müzik endüstrisine her ay ödemek durumunda oldukları para.

‘PLAKTAKİ YÜKSELİŞ ABARTILDI’

Bu arada tam tersi yönde, plakta da bir yükselişten bahsediliyor. Bunu nasıl yorumluyorsunuz?

‘Plak rönesansı’ biraz abartılmış bir kavram. Satışlar o kadar düşükten başladı ki, ikiye katlasa bile hâlâ müzik endüstrisinin gelirinin çok küçük bir kısmına denk geliyor. Ancak elbette satışlar yükselişte ve tüketicinin bu formatta bir albüme hatırı sayılır bir para ödemeyi kabul etmesi ilginç. Bununla birlikte ileride CD’lerin de müziğin yanında sunduğu müthiş sanat çalışmaları, fotoğrafları ve notlarıyla bu tip bir yükseliş yaşayacağını düşünüyorum.

Tel Aviv’den İstabul’a

‘Tel Aviv İstanbul Bağlantısı’ temasıyla geçen yıl ilk kez düzenlenen Sound Ports festivalinin ikincisi, bu yıl ‘İçsel Yolculuk’ temasıyla 24 Mart - 2 Nisan tarihleri arasında İstanbul’da yapılacak. 5 farklı mekânda yerli ve yabancı sanatçıların sahne alacağı festivalin açılış partisi, 24 Mart Cuma günü Kadıköy’deki Arkaoda’da gerçekleşecek.

Açılış partisinde, müzik hayatında 40’ıncı yılını kutlayan ve The Clash, Iggy Pop ve Blondie’nin de turnelerinde yer alan İngiliz DJ Scratchy Sounds performans sergileyecek. Festivalde konserlerin yanı sıra The Wonderful Kingdom of Papa Alaev filminin gösterimi de yapılacak.