“Ceza Kürtçeye verildi; ben sadece bir araçtım”

Sidar küçükken annesinin söylediği Kürtçe türkülerle müziğe başlayan Bitlis-Tatvan doğumlu bir müzisyen. 15 yıl önce Bursa’da çaldığı bir konser sonrası “Kürtçe gitar çalmak” suçuyla 4 ay hapis yatıp tutuksuz yargılanmak hayatının 10 yılını altüst etmiş. “Kendimi en iyi rock’la ifade ediyorum” diyen Sidar, yaşadıklarını ve bu ay çıkardığı ilk Kürtçe rock albümü “Beje”yi anlattı.

Müziğe ilginiz ne zaman başladı?

Küçükken annem hep türkü söylerdi.
Ne zaman onu dinlesem yüzündeki acıklı ifadeyi anlamaz, ağladığını düşünürdüm. Sonra anladım ki aslında onlar türkülerin dilindeki hislermiş. Bir de daha okula başlamamıştım, TRT1’de “Pop Saati” diye bir müzik programı vardı; hiç bıkmadan dinlerdim. Tuhaf giyimli adamlar, ilginç şarkılar çok hoşuma giderdi hatta onları taklit eder, aynı şarkıları söyleyip kaydederdim. Doğduğumdan beri hep müzikle iç içeyim, kimse yönlendirmedi yani.

Albümdeki tüm şarkılar rock. Duygularınızı en iyi ifade eden tarz o mu?

Ben kendimi en iyi rock şarkılarıyla ifade edebiliyorum. Özellikle “Rock yapmalıyım” diye başlamadım yani; o benim ifade yöntemim. Bir de benden 10 yılımı çalan yargı süreci tabii ki çok etkiledi müziğimi.
O dönem yaşadıklarımın dışavurumu da diyebilirim bu albüm için.

“İçimdekileri ancak rock müziğiyle aktarabiliyorum”

İlk dört ayı mahkumiyetle geçen 10 senelik bir yargılanma süreciniz var. Sebebi ise “Kürtçe gitar çalmak”. Kürtçe gitar çalmak nasıl oluyor?

1999 yılında, ben 19 yaşındayken grubumuzla Bursa’da bir konsere çıktık.
Her şey gayet güzeldi. Konserden uzun bir zaman sonra bir gün eli silahlı, maskeli polisler evi basıp bizi karakola götürdü.
Dört gün orada tutulduk. Tüm polisler
“Bir şey olmaz” diyordu. Sonra mahkemeye sevk edildik ve savunmamı yaparken şarkı söylemediğimi, sadece gitar çaldığımı söyledim. Hâkim yüzüme bile bakmadan “Kürtçe gitar çalıyorsun” dedi ve sırf Kürtçe müzik yaptığımız için hapis kararı verdi. Üstelik grupta tek Kürt bendim. Tamamen trajikomik bir olaydı. Aslında ben Sidar olarak ceza almadım. Orada Kürtçeye, “öteki” olana ceza verildi; ben sadece bir araçtım. Çünkü insanlar kendilerinden olmayana saygı duyamıyorlar. Yaptığım müzik birilerinin hoşuna gitmedi ve sırf
bu yargılanma süreciyle 10 yılımı kaybettim.

Tüm bunlar hayatınızı nasıl etkiledi?

Şunu bir kere çok iyi anladım: En kötü olay bile bize yarayabiliyor. Eğer bu süreçlerden geçmeseydim belki de müzik sadece hobim olacaktı. Ama yaşadığım
o 10 yıldan sonra bir şekilde içimdekileri dışa vurmam gerekiyordu ve bunu sadece müzikle yapabileceğimi keşfettim. Kürtçe benim dilim; kendimi en iyi o dille ifade edebiliyorum. Rock benim müziğim çünkü içimdekileri onunla aktarabiliyorum. Albümüme yön verenler de hep bunlar oldu.

“Benim hiçbir dille problemim yok”

Ahmet Kaya da yaptığı müzikle eleştirilmiş, yurt dışına gitmek zorunda kalmıştı. Siz de yargılanma sürecinizin üç senesini yurt dışında geçirmişsiniz. Nasıl bir şey insanın sanatı yüzünden ülkesinden ayrı kalmaya itilmesi?

Çok acı, çok üzücü... Benim tek isteğim kendimi içine doğduğum dil ve müzikle ifade etmekti. Ama ötekileştirme arzusu yüzünden ifadelerimin önüne set çekilmek istendi. Aslında işim de iki kat zordu çünkü Kürtçe henüz kabul görmemişti. Tutuksuz yargılanma sürecim başlayınca yurt dışına gittim. Yapamadım, geri döndüm. İnsan doğduğu toprakları, köklerinin bağlı olduğu yeri özlüyor. Ahmet Kaya gibi tüm şarkıları duygularımıza, yaşamdaki olaylara hitap eden ve hep barışı, kardeşliği savunan
bir sanatçımız ülkesinden uzaklaştırıldı.
Çok büyük haksızlık yapıldı.

Albümdeki şarkıların hepsi Kürtçe. Bu özellikle yapılmış bir tercih miydi? Hiç Türkçe şarkı söylemiyor musunuz?

Normalde, albüm dışında Türkçe parça da söylüyorum ama Kürtçede olduğu kadar kendimi iyi ifade edebildiğimi sanmıyorum. Bu yüzden Türkçeyi seçmedim. Sadece kendimi rahat hissettiğim yolu seçiyorum. Benim hiçbir dille, Türkçeyle derdim yok ki yazmayayım... İki dili de seviyorum. Sadece insanlar “Burada ne diyor?” diye merak edip Kürtçeyle ilgilensinler istedim.