Karakuşi hukuk

İnsan ve hayvan haklarının büyük hocası Prof. Dr. İsmet Sungurbeye göre "karakuşi hükümler" mantıksız, saçmasapan, ipe sapa gelmez, işkembeden atma, dediği dedik, çaldığı düdük türden... Mağduru hakkını aradığına da, arayacağına da pişman ettirecek kadar adaletsiz ve zalimane hükümleri anlatmak için yüzyıllardır halk arasına yerleşip kökleşmiş bir deyim.Haçlılara korkulu rüya gördürmüş bir hükümdar var. Bilirsiniz, on ikinci yüzyılda Mısır ve Filistin hükümdarı Selaheddin Eyyubi. Onun başarılı Türk veziri Bahaeddin Karakuşu gözden düşürmek amacıyla, rakibi Esad Bin Memmati tarafından yazılmış "Kitabel Faşuş fi Ahkami Karakuş" adlı kitapta uydurulmuş olan saçmasapan mahkeme kararlarına dayanıyor "karakuşi hüküm" tabiri. Bahaeddin Karakuşu kötülemek amacını taşıyor gerçekte ama haksız hükümlerden yılgın halk arasında bu tabir çok tutmuş ve sekiz yüz yıldır yaşayagelmiş. Memmatinin kitabının Türkçesi "Karakuş Hükümlerine İlişkin Ahmaklık." Baktım, ne yazık ki, pek çok kişi ve yazarımız Bahaeddin Karakuşun Osmanlı zamanında yaşadığını sanıyor. İlgilenenlerin Prof. Sungurbeyin "Karakuşi Hükümler" adlı kitapçığını okumalarını dilerim. Bugün Türkiye gündeminin en önemli konusu son anayasa değişikliğine uyum kanunları olarak önerilen demokrasi paketinde yer alan 312 ve 159 numaralı kanunlarla ilgili tasarı üzerinde tartışmalar. Bu konuda koalisyonun içinde bile farklı görüşler var. Bizzat milletvekilleri hatta bakanlar ve uzman hukukçular tarafından, bu tasarının vatandaşların keyfi biçimde suçlanabilmesine zemin sağladığı belirtiliyor. Demokrasi paketine bakın! İfade özgürlüğü kalkacak... Fıkra anlatmak mı, dikkat! Örneğin bir grup içinde Temel fıkrası anlatmak bile suç teşkil edebilecekmiş! Artık hükümeti eleştirebilene aşk olsun. Demokrasi paketindeki tasarı, kanunların eski hallerinden beter. Heyhat! Bugün her zamankinden daha fazla karakuşa dönmüş hukukumuz ve karakuşi hükümler testusuna buyur ola bu kez de... Türkiyenin temel sorunu hukuk ve yasalar arasındaki ikilem değil mi? Bir yanda özlenen evrensel temel haklar... Öte yanda temel hukuk kavramlarıyla çelişik, "hükm-i karakuşi" addedilebilecek garip yasalar. Karakuşu anladık da bunun konumuzla ne ilgisi var? Biliyoruz, karakuş bir kartal türü ama buradaki bir kadıyla ilgili. Ta geçmişte Karakuş adlı bir "kadı"nın keyfi mahkeme kararlarıyla... a. Niye çifte atıp adamı kovalamadı ya da adamı ısırıp kaçırmadı diye.b. Bunca zamandır niye başvurmadı diye.c. Bizim eşekten ne farkımız var, diyerek.d. Hepsi 2 Peki, Karakuş eşeğe ne ceza vermiş?a. Eşek cennetine göndermiş.b. Eşek Adasına sürdürmüş.c. Seksen değnek vurdurmuş.d. Hiçbiri3 Karakuşi hükümlerden hayvanlar da insanlar kadar çekmiş anlaşılan. Avrupada hayvanların da idam edildiği, bunun için mahkemelerin kurulduğu, avukat tayin edildiği, asma, yakma, canlı canlı gömme gibi yöntemlerin kullanıldığı sıkça görülmüş. Yazar Arthur Koestlerin anlattığına göre en son 1906da İsviçrenin Delemont kasabasında bir köpek idam edilmiş. Suçu neymiş acep?a. Bir soyguna erkete it olarak katılmış. b. Bir gazeteciyi ısırmış.c. Sevimli görünüp insanlara karnını doyurttuğu içind. Kasabada çoğalan köpeklere gözdağı olsun diye.4 Tarihin en büyük hukuk skandalı sayılan, 1894 ve 1906 arasında Fransız kamuoyunun bölünmesine neden olan Dreyfus davasında çok ünlü bir yazar "İtham ediyorum!" başlıklı bildirgesiyle saçmasapan biçimde mahkum edilen Dreyfus adlı Yahudi subayı savunmuş ve beraat ettirmişti. Bu yazar kimdi?a. Yaşar Kemalb. Camusoğlu Albertc. Honoré de Balzacd. Emile Zola5 Prof. Sungurbeyin kitabından başka bir karakuşi hüküm örneği. Dayak yiyen bir genç Karakuşa başvurmuş. Kadı beş muhafız yollamış. Bunu duyan suçlu hemen Karakuşa gitmiş. Mahkemede davacı gençle karşılaşınca, onun bir şey söylemesine fırsat vermeden yapıştırmış. Beni öldüresiye döven adam budur, demiş. Bunun üzerine Karakuş, dayak yediği için davacı olan gencin yere yatırılarak dövülmesini emretmiş. Zavallı neredeyse ölecekmiş. Dayak yiyen bendim, diye feryat edip dururmuş. Gencin bu feryadı karşısında Karakuş ne demiş?a. Öbürü şikayette senden önce davrandı.b. Hakkını aramaya kalkışırsan başına bu gelir işte.c. Hukuk güçlüden yanadır.d. Hepsi6 Uzun sakallı bir adam tüysüz bir adamı yakasından tutup Karakuşun huzuruna götürmüş. Efendim, bu adam benim sakalımı yoldu, diye şikayette bulunmuş. Karakuş, "Peki, tüysüz olanınızın sakalı gelinceye kadar ikinizi de hapsedeceğim, bekle sakalı gelsin, o vakit sen de onun sakalını yol" diyerek adamları hapse tıkmaya kalkınca davacı ne yapmış?a. Gidip Karakuşun sakalını yolmuş.b. Tüysüz adamın saçını yolmuş.c. Sakal duasına başlamış.d. Davadan vazgeçmiş.7 1997de 1660 hakim ve savcının görev yerini değiştirecek bir kararname hazırlanmıştı. Buna göre Susurluk, Gazi mahallesi ve Metin Göktepe davalarına bakan hakimlerin görev yerleri değiştirilmişti. Gazetelere göre zamanın adalet bakanı bu kararnamenin hangi amaçla hazırlandığını beyan etmişti?a. Bu bir sürgün kararnamesidir.b. Bu bir sürgün değil, terfi kararnamesidir.c. Hakimler ve savcılar kanununun 35. maddesine göre görev süresini doldurmadan yer değiştirmek bir ceza niteliği taşır.d. Hiçbiri8 1999da Avrupadan bir karakuşi hüküm. Prof. Mümtaz Soysalın ağzından. Ona göre, Avrupa İnsan Hakları Divanının Loizidou davasında verdiği karakuşi karardan daha iyi bir örnek bulunamaz. Türkiye, Girnedeki boş arsasına gidemeyen Loizidou adlı madamanın bu ıstırabından, KKTCyi yok sayıp Ankarayı sorumlu tutan kararı tanımıyor. Ayrıca,a. Hükmedilen tazminatı da ödemeyecek. b. Çünkü karar tam bir rezalet. c. Adadaki gerçeğin doğru dürüst tahlili yerine, baştan aşağı uluslararası siyasal organların tek yanlı tutumlarına dayandırılmış.d. Hepsi9 Dünya tarihine geçmiş karakuşi hükümler var. Çoğu politik nitelikli hukuk çökertmeleri bunlar. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan acep?a. Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti adlı iki İtalyan asıllı işçinin komünistlikle karışık cinayetle suçlandıkları ve 1927de idam edildikleri ABDnin yüzkarası dava. 150 tanıktan 99u onların lehinde tanıklık yapmasına karşın çoğu satın alınmış 51 sözde tanığın ifadelerine dayanılarak hüküm giymişler.b. Julius ve Ethel Rosenbergin 1951de atom casusluğundan yargılanarak idam edildikleri yine ABDnin yüzkarası karakuşi davac. M.Ö. 399da filozof Sokratesin mahkumiyeti ve zehirlenerek öldürülmesiyle sonuçlanan dava.d. Hepsi 1Memmatini kitabı inanılmaz hükümlerle dolu. Bir örnek: Eşeğine tecavüz eden bir adamı şikayet ettiklerinde Kadı Karakuş adamı değil, eşeği cezalandırır. Niçin? Yanıtlar: 1) a, 2) c, 3) a, 4) d, 5) a, 6) d, 7) b, 8) d, 9) d