Uygun ilaç peşinde

Dünya yine korku içinde. Kuş gribi her ülkenin hem aklını hem midesini zorluyor. Önce kuşlar geldi. Kış geldi sayılır. Kuş gribinden yırtsak bile pek çok kişi yine aksırıp hapşırmaya ve ateşlenmeye başlayacak. Herkes korku içinde. Çaktırmadan doğru ilaç peşinde. Herkes birbirine ağızdan ağza ilaç öneriyor. Aynen internet alemindeki "viral marketing" ya da bizde söylediği biçimiyle "virütik pazarlama" yöntemindeki gibi. Virüs gibi çoğalan bu yöntemle kullanıcı otomatikman pazarlayıcı durumuna dönüşüyor. Kendi yuttuğu zokayı bir yakınına da yedirmeye çalışıyor. Büyük bir numara bu. Herkes bu yöntemle, ihtiyacı olduğunu gördüğü ilacı doktorsuz halletme peşinde. Medyada bazı antibiyotikler ön plana çıkıverdi. Televizyonlarda, gazetelerde alenen kuş gribine etkili olduğu iddia edilen ilaçlar gösteriliyor. Bu haberler kolaydan çözüme dönüşüyor tıp dışı toplumda. Oysa, bu virütik pazarlama ağına takılanın hem canı hem cebi yanmayacak mı? Bu konuyu açtığım sevgili dostum ve doktorum Doç. Dr. Metin Caner kesinlikle halkı bilgilendirmekten yana. Diyor ki, meseleyi doğru yerine oturtalım. Bakteri kaynaklı ve virüs kaynaklı hastalıkları mutlaka ayırt edelim. Örneğin, bakteri kaynaklı üst solunum yolu enfeksiyonları daha çok bademcikleri ve sinüsleri hırpalar. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının büyük çoğunluğu ise virüs kaynaklıdır. Virütik enfeksiyonlar tüm solunum yollarını etkiler. Virütik enfeksiyonun iki temel çeşidi var. Soğuk algınlığı (nezle) ve grip (enflüanza.) Virüs kaynaklı bu iki hastalığın birbirinden ayrılması gerekir. Buna karşın boğaz ağrısı olan kişilerin bazılarında bakteriyel iltihap görülür. Buna bademcik iltihabı, anjin veya tonsillit denilmekte. Bu ayrımlar soldaki tabloda özetlenmiştir. Virüs saldırısıyla oluşan soğuk algınlığında, gripte ve virüs kaynaklı tüm hastalıklarda antibiyotiklerin hiçbir yararı yok! Bakteri kaynaklı olanlara yararı var. Antibiyotikler mutlaka doktor denetiminde alınmalı! Gereksiz antibiyotik kullanılması sonucu antibiyotiklere karşı bakteriler direnç geliştirirler. Bu durumda gerçekten antibiyotik kullanılması gerektiğinde verilen antibiyotikler işlev göremez. Bakteri nedir, virüs nedir, antibiyotik tüketimi nasıldır? Doktor Caner'in katkılarıyla derlediğim bilgilerden oluşan antibiyotik salgını testusuna buyur ola bu kez de... Virüs kaynaklı Bakteri kaynaklıBelirtiler Soğuk algınlığı (Nezle) Grip (Enflüanza) Anjin (Bademcik iltihabı)Ateş yükselmesi Yok veya hafif Belirgin (38-40 derece) Genellikle belirginHalsizlik Hafif Belirgin BazenAşırı yorgunluk Hafif Belirgin BazenBaş ağrısı Yok veya hafif Belirgin Yok veya hafifVücut ağrısı Hafif Belirgin BazenBurun akıntısı Sık Bazen YokHapşırma Sık Bazen YokBoğaz ağrısı Sık Bazen Sık ve bazen şiddetliÖksürük Hafif Bazen şiddetli EnderBaşlangıç Genellikle yavaş Ani Değişken 1- "Bakteri"nin kökeni Yunancada "bakterion". Ne demekmiş acep?a. Ufak b. Parmakc. Çomak d. Melun2- On milyonlarca bakteri türünün içinde sadece 10 veya 15 tanesi verem, tifo, kolera, ishal gibi hastalıklara neden olur. Yani bakteriler de insanlar gibi, diyelim ki çoğu iyi, azı mikrop. Bakteriler sürekli olarak taşınır durur. Zararlı bakteriler ha bire hastalık üretir, taşır. Özellikle hastadan hastaya bakteri taşınması konusunu inceleyen doktorlar, hastanelerde bakteri transferinin on faktörünü araştırmışlar. Neymiş bu on faktör?a. On küçük kızıl derili b. On parasızlık c. On parmak yani eller d. Hiçbiri3- Yararlı bakteriler de var. Örneğin bağırsak bakterileri insana B12 vitamini sağlar. Çarpık antibiyotik kullanımı bu yararlı bakterileri de siler götürür. Ancak anılan bakteriler kalın bağırsakta bu denli yararlıyken başka bir organa geçince zararlı olabiliyor. Bu tür bakterilere ne ad veriliyormuş?a. Kararsız bakterib. Lejyoner bakteric. Oportünist bakterid. Hiçbiri4- Virüs diğer canlılarda parazit olarak bulunan bir mikrop ama canlı mıdır nedir henüz kesin bilinmiyor. DNA'sı var ama tam teşekküllü hücresi ve kendi metabolizması yok deniyor. Bakteriden farklı olarak virüsün büyüme ve hareket etme yeteneği yok. Buna karşın virüs bütün canlılar gibi çoğalma yeteneğine sahip. Virüs sözcüğü Latinceden geliyor. Ne demekmiş?a. Zehir b. Hafiyec. Parazit d. Tehlike5- Günümüzde gribal enfeksiyonlar nedeniyle dünyada her gün milyonlarca kişi hastalanmakta, yaşam kaliteleri bozulmakta ve önemli ölçüde işgücü kaybı meydana gelmekte. Bundan da önemlisi, grip özellikle 65 yaş üzerinde, çocuklarda, böbrek, karaciğer, kalp, şeker hastalarında, astım ve kronik bronşit gibi akciğer hastalarında kimi zaman öldürücü olabilmekte. Örneğin ABD'de gribe bağlı ölüm, tüm ölüm nedenleri içinde kaçıncı sıradaymış? a. Birinci b. Üçüncüc. Yedinci d. Altıncı6- Türkiye'de en çok tüketilen ilaç hangisiymiş?a. Arabesk müzik b. Viagrac. Antibiyotikler d. Ağrı kesiciler7- Bilim adamlarına göre antibiyotikleri en gereksiz yere kullanan ülkelerin başında hangi ülke geliyormuş?a. Antiller b. Patagonyac. ABD d. Türkiye8- Japonya Türkiye'nin iki katı nüfusa sahip olmasına karşın Türkiye'de antibiyotik kullanımı Japonya'nın kaç katıymış?a. Aynısı b. On katıc. Dört katı d. Yüz katı9 Tavukları, küçük-büyük baş hayvanları, hatta balıkları hastalıktan korumak amacıyla yemlere katılan antibiyotikler büyük bir sorun! Sadece koruyucu olarak değil, az yemle hızlı büyüme sağladıkları için de bolca verilen antibiyotiklerin yarattığı en büyük tehlike hangisi?a. Hayvansal gıda antibiyotik yüklü duruma geliyor. Yiyenlerde bakteriyel antibiyotik direnci olasılığı artıyor. b. Antibiyotik yüklü hayvan dışkısı toprağa karışıyor. Bitkiler antibiyotikle yükleniyor. Yiyoruz. Sonuç "a" şıkkındaki gibi.c. Bakteriye karşı çok güçlü olmaları gereken çocuklarda, beslendikleri hayvan etindeki antibiyotik yüklemesinin yarattığı antibiyotik direnç yaşamsal sorunları.d. Hepsi Yanıtlar: 1) c, 2) c, 3) c, 4) a, 5) d, 6) c, 7) d, 8) c, 9) d.