Vücudumuzun A, B, C'si

tkumeli@milliyet.com.tr İ nsan vücudu çeşitli dengelere bağlı olarak çalışan, çok akıllı bir bilgisayar gibidir. Karbonhidrat, protein, yağ gibi temel makro bileşikler dışında vitamin, mineraller gibi enerji üreten sistemler arasında adeta katalizör görevi gören mikro bileşiklere de ihtiyacımız vardır. Bazı kişiler vitaminleri hayatlarını uzatacak sihirli güç gibi düşünür oysa onlar vücudun vazgeçilmezi, sağlıklı iletişimi sağlaması için gerekli alfabenin temel harfleridir. "Bol havuç ye, gözlerin parlak olur" sözleri çocukluktan itibaren belleğimize kazınmıştır. A vitamini göz sağlığı dışında, çocukların büyümesine yardımcı olur, bedenin direncini sağlar. Göze yararlı: A vitamini Tiamin (B1) vitamini gelişmeyi sağlar, sindirimi kolaylaştırır, başta glikoz olmak üzere karbonhidrat metabolizmasında rol alarak enerji üretimine katılır. Kaslar ve sinir sistemi için gereklidir. Salgı bezlerinin faaliyetini artırır. Özellikle öğrenme konusunda yararlıdır. Damar duvarına yağların yapışmasını engelleyerek damar sertliği oluşumunu önler. B2 vitamini şekerin özümlenmesini sağlar. A vitamini ile birlikte sindirim, solunum, boşaltım ve dolaşım sistemleri mukozasının sağlıklı olmasına katkıda bulunur. Büyüme ve gelişmeye yardımcı olur. Enfeksiyon, alkolizm, yanık, mide ve karaciğer hastalıkları tedavisinde etkilidir. Sinir sistemini düzene sokar. Sinir sistemini düzenler B5 vitamini, yağ asitlerinin, kolesterolün ve vücudumuzdaki önemli bazı yağ moleküllerinin oluşmasını sağlar. Böbrek üstü bezine etki ederek kortizon gibi steroit hormonların yapımında rol oynar. Bu hormonların katkısı ile yaşlanma ve cilt kırışıklıkları üzerinde olumlu etkiler görülür. Antistres özelliği, bağışıklık sisteminin güçlenmesi gibi faydaları, ayrıca sindirim sisteminin işleyişine de katkısı vardır. Hayati fonksiyonları desteklerB6 vitamini dokuların yenileşmesini, cildin parlaklığını ve gerginliğini sağlar. Karaciğerin dostudur. Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasında yer alır. Bağışıklık sistemini güçlendirir, kolesterol birikimine engel olarak kalbi korur, böbrek taşı oluşumunu engeller. Adet öncesi gerginlik, alerji ve geceleri oluşan bacak kramplarının tedavisinde de kullanılır. Strese karşı etkili Biyolojik olayların çoğunda görev alan, kalp damar sağlığı için önemli olan B9 vitamini (diğer adıyla folik asit) pek çok tümör oluşumunu önlediği gibi kan hücrelerinin yapımı, çoğalması ve bağışıklık sisteminde antikorların oluşması için de gereklidir. DNA ve RNA sentezinde görev alan B9 vitamini, hücre bölünmesi için gereklidir. Anne karnındaki bebeğin sinir sisteminin gelişmesinden başlayıp büyüme üzerinde de etkilidir. Sentez görevlisi B12 vitamininin emilimi ince bağırsaklardan yapılır. Kalın bağırsakta üretilebilmesine rağmen emilmeyebilir. En önemli fonksiyonlarından biri, folik asitle birlikte doğum kusurlarını önlemesidir. B6 vitamini ile birlikte kalp hastalıklarını ve damar tıkanıklıklarını önleyici etkiye sahiptir. Büyüme ve gelişmede olumlu rol oynar, sinir hasarlarında da tedavi edici etki gösterir. Büyüme ve gelişmede önemli C vitamini vücudu enfeksiyonlara ve bakteri toksinlerine karşı korur. Adeta doku yapıştırıcısı görevi gören kolajenin sentezinde görev alır, kan damarlarının kuvvetli olmasında, kolesterolün dengelenmesinde de önemli rol oynar. Bazı besin öğelerinin (riboflavin, folik asit, demir, A ve E vitaminleri) vücutta kullanılmasında C vitamini oldukça etkindir. Kemiklerin ve dişlerin gelişmesini sağlar. Sigara içenler veya sigara dumanına uzun süre maruz kalanlar, lifsiz beslenenler, diyaliz makinesine girenler ve 60 yaş üzerinde olan kişilerin C vitaminine gereksinimi daha fazladır. Serbest radikallerin en büyük düşmanı