Peşmerge tartışmalı bölgelerden de çekildi

Kerkük’te valiliğe bayrak çekerek kenti tamamen kontrol altına alan Irak ordusu, önceki gece kentin çevresindeki petrol ve gaz tesislerini de aldı. Haşdi Şabi destekli Irak güçleri, son olarak peşmergenin çekilmesi sonrası Kerkük’teki Bay Hasan petrol yataklarında denetim sağladı. Kerkük’ü tamamen kontrol altına alan Irak ordusu’nun ilerleyişi dün de sürdü. Kürt yönetimi ile yapılan görüşmeler sonrası peşmerge güçleri tartışmalı bölgelerden çekilmeye başladı. Bu kapsamda ilk çekilme Diyala iline bağlı Hanekin ve Celavle bölgesinde yaşandı.
Bu bölgeleri Musul’a bağlı Mahmur ve Suriye sınır hattındaki Şengal bölgesi izledi. Şengal merkezine aralarında Ezidi Kürtlerin de içinde yer aldığı Irak ordusunun 16. Tugayı ve Haşdi Şabi’ye bağlı Hüseyin Alay milisleri girerek resmi kurumlara bayrak çekti. Şengal’e giren Haşdi Şabi mensuplarının sayısının 500 ile 600 civarında olduğu, federal polis ve ordu güçlerinin ise kent merkezine girmeyip çevre bölgelerde beklediği bildirildi. Şengal bölgesinde PKK’nın denetimindeki Ezidilerden oluşan YBŞ güçleri de bulunuyor. YBŞ’nin son gelişmelerden sonra nasıl bir pozisyon aldığı henüz bilinmiyor. Peşmerge’nin, DAEŞ’in bölgeden çıkarılması sonrası kontrol altına aldığı ve Türk askerinin de konuşlandığı Başika kasabası ve çevresinden de çekildiği öğrenildi. Bununla birlikte büyük tartışma yaratan ve Kerkük Havalimanı yakınlarında bulunan peşmerge heykelinin de Irak ordusu tarafından yakıldı.
Vali Yardımcısı Rakan Sait’in Irak’ın Kerkük kentine yeni vali olarak atandığı bildirildi. Sait, “Kerkük Güvenlik Komisyonu başkanlığını da yürüttüğümüz bu kentte güvenliği hükümetin desteğiyle sağlayacağız” dedi.
Türkmen bayrağı
Kerkük kent merkezinin Irak ordusunun denetimine geçmesi sonrası ise kentte Arap ve Türkmenler tarafından sevinç gösterileri devam ederken, tarihi kaleye Irak Türkmen Cephesi bayrağı ile Irak bayrağı asıldı. İki bayrağın Haşdi Şabi milisleri tarafından yan yana asılması dikkati çekti.
Bağımsızlık referandumu sonrası Türkiye’nin ambargo uyguladığı Kuzey Irak Kürt Bölgesi’ni pas geçmek amacıyla bölgeye açılan Habur Sınır Kapısı’na alternatif olarak gösterilen Suriye sınırındaki Ovaköy Sınır Kapısı’nın açılmasının, KDP peşmergelerinin tartışmalı bölgelerden çekilmesi ile yaşama geçirilebileceği ifade ediliyor. Peşmergenin Irak’tan Suriye’ye açılan Rabia Sınır Kapısı’ndan çekilmesi ve kapının Haşdi Şabi’nin denetimine geçmesi sonrasında, bu bölgeden Suriye sınır hattını izleyerek Ovaköy’a bir koridor açılması planlanıyor.

Talabani ile anlaştılar

Kerkük’ün savaşmadan teslim edilmesi konusunda Kürt grupları arasında, “ihanet” tartışması yaşanırken, Irak yönetimi ile anlaşarak kuvvetlerini cepheden çeken Pavel Talabani ile Haşdi Şabi güçleri arasında 9 maddelik bir anlaşmanın imzalandığı ortaya çıktı. Anlaşma kapsamında, Talabani’ye Süleymaniye-Kerkük ve Halepçe’den oluşan yeni bir bölge sözünün verildiği iddia edildi.
9 maddelik anlaşma
Kürt medyası, Pavel Talabani ile İran destekli Haşdi Şabi’ye bağlı Bedir Tugayları lideri Hadi Amiri arasında, Irak Başbakanı Haydar İbadi’nin katılımı ve İran Kudüs Orduları Komutanı Kasım Süleymani’nin arabuluculuğunda 9 maddelik bir anlaşmanın imzalandığını ileri sürdü. Anlaşmada dikkati çeken maddeler arasında, Süleymaniye, Kerkük ve Halepçe’nin Kürt bölgesinden ayrılarak özerk bir hükümetin oluşturulması yer alıyor. Anlaşmanın diğer maddeleri arasında, Iraklı güçlerin 2014 öncesindeki bölgelere dönmeleri, Kerkük vilayetinin ortak bir yönetim tarafından idaresi (15 mahalle Kürtler tarafından, 25 mahalle ise Arap, Türkmen ve diğer azınlıklar tarafından yönetilecek) Kerkük havaalanı, petrol kuyuları vb. stratejik bölgelerin yönetimi Irak hükümeti tarafından gerçekleştirilmesi, Süleymaniye Havaalanı’na uçuş serbestliği sağlanması, Süleymaniye ve Kerkük sınırlarındaki yetkililerin maaşlarının Irak hükümeti tarafından verilmesi, Süleymaniye-Kerkük-Halepçe bölgelerinde yönetimin yeniden şekillendirilmesi yer alıyor.
KYB’nin güçlerini Kerkük’ten çekmesi ile Kürtler arasında yaşanan tartışmanın, iki bölge arasında bölünmeye neden olabileceği belirtiliyor.

Barzani’den açıklama
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, Peşmergenin Kerkük’ten çekilmesinin sebebinin bazı siyasilerin “tek taraflı” hareket etmesi olduğunu belirtti. Barzani, “Kerkük’te yaşananların sebebi, Kürdistan Bölgesi’ndeki bazı siyasilerin tek taraflı hareket etmesidir. Bu durum, topyekün geri çekilmeye sebep oldu. Bu geri çekilme de karşılıklı bilgilendirme çerçevesinde gerçekleşti. Erbil ve Bağdat arasındaki temas hattı, Musul’u DEAŞ’tan kurtarma operasyonundan önceki sınıra geri döndü.” dedi.