Seyir defteri: He-man

1980’lerin başında, dev oyuncak imalatçısı Mattel, barbar Conan karakterleri serisi üzerinde çalışıyordu. Ancak üretimin ortalarında pazarlama bölümünden kafasına saksı düşen biri, vahşi putperest kılıç savaşçısı bir barbarın çocuklar için ideal bir rol modeli olmayacağını fark etti, ve böylece serinin adı da “Kainatın Hakimleri” olarak değiştirildi. Mattel, satışlarını arttırmak için Filmation adlı animasyon stüdyosu ile anlaşmış, ürettiği bu yeni karakterlerden oluşan bir çizgi film serisi ısmarlamıştır ve umduğundan fazlasına sahip olmuştur; He-man ve Kainatın Hakimleri doğmuştur..

Kahramana isim bulunması sırasında yine maskülen temayüller hakim olmuş ve erkek zamiri yerine kullanılan “He” ön adı seçilmiş. Bu ön isim ülkemizde herşeyi kabul eden kahraman şeklinde algılansa da, dünya çapında durum farklıydı. Çizgi kahramanlarda ağırlığı erkek cinsinin alması ve kadınların çokça pasif bir havada sunulması oldukça kaba bir gelenektir. Süt bebesi Tommiks olsun, hokkabaz Mandrake olsun hep ortamlarda akarken, Suzi, Tweety figüran kaldı. Kalamity Jane ve Tank Girl’e erkeksi özelliklerinin hatrına zaferler armağan edilirken dişi bir star olarak kalmayı becerebilmiş yegane karakter Betty Boop’un ömrü fazla uzun sürmedi. He-man böyle bir alemin küt saçlı ve slip donlu yeni kahraman adayıydı. İskeletor gibi kötülükte sınır tanımayan bir düşmanı ve Demir Çene gibi memleketin tüm çıkık çeneli manitalarına lakap olmuş bir belası vardı.

Eternia Gezegeni’nde geçen basit macera hikayelerini kapsayan ilk seri başladı.

Mattel’in tüm talep ettiği kahramanların aksiyon figürlerinin gösterildiği basit bir diziydi. Eternia’nın prensi Adam, onu inanılmaz derecede güçlü bir koruyucuya, He-man’e dönüştürecek sihirli bir kılıcın sahibidir. Düşmanı kötülerin kötüsü İskeletor ise emrindeki diğer kötülerle Eternia’yı fethetmeyi planlamaktadır. Ve tabi ki He-man’in gücünün kaynağı gizemli Castle Greyskull’da da gözü vardır. He-man için bir kaç müttefik, aşırı duygusal diyaloglar ve aralara serpiştirilen biraz sihir ile bir diğer tipik çizgi macera serisi yaratılmış oldu.

Ama şov uzun süre sıradan kalamadı. Kendilerini fazla kaptıran metin yazarları, bu basit karakterleri aldı, ince ince işledi ve insanlaştırdı. Prens Adam, babası Kral Randor’un kendisinden çok He-man’e saygı duymasıyla ilgili huysuzlanmaya başladı mesela. Orko, dizinin komiği, varlığını sorgulamak adına uzun süre şaka yapmayı kesti... Ve kendisinin önemsiz olduğuna karar verince göz yaşları içerisinde krallığı terk etti.. Bir diğer bölümde, He-man bir arkadaşının hayatını kurtarmak için bir ejderha ile anlaşma yapmış ama daha sonra anlaşmada üzerine düşenin başka birinin canını almak olduğunu fark etmiştir. Kraliyet muhafızlarının komutanı Teela, General’in evlatlığı olmasından dolayı üzüntülüdür ve gerçek annesini bulabilmek için uğraşır, bu keşfin neye mal olacağını umursamadan..

Şov şekil değiştirdikçe, ilgi gördü ve amacına ulaştı; Mattel’ın üretimindeki He-man serisi inanılmaz satıyordu. Bu başarı, G.I. Joe, Thundercats, Transformers gibi benzer oyuncak kökenli çizgi film sağanağını başlattı. Ve böylece gündeme yeni bir sorun çöreklendi.. Kim kimin ekmeğini yiyordu? He-man bir kahraman mıydı, yoksa Mattel’in reklam kampanyasına imza atmış bir çizgi aktör mü?

Bu oyuncaklar Türkiye’ye de bir şekilde girmiş, bilumum özel okulların mutluluk kadar kısa teneffüs vakitlerinde şov malzemesi olmuştu. Dönemin elektronik olmadığı halde fahiş fiyatlı tek oyuncak ürünüydü He-man serisi. Aksesuarlar da rekor rakamlarda dolaşıyordu. Ve bunların taklitleri yıllarca yapılmadı. İlk taklitçinin geçen süre içinde Mattel’de çalıştığını varsayıyorum. Oyuncaklar ne kadar çizgi film marifetiyle öne çıkarılmış olsa da, görsel olarak avantajlıydı. Zamanın flaş oyuncak mekanı Dünya Gençlik Merkezi bu ithalat nedeniyle personel sayısında artışa gitmiştir. Kafaları 360, kolları 180 ve bacakları da ince bir zorlamayla 90 derece dönebilen bu oyuncaklar renk renkti... Fosforlu şapkası, ışın kılıcı vardı. Aynı fiyatta olmasına rağmen onca çocuğun gidip en arızalı karakterleri seçmesi de tuhaftır. Hemen her karaktere bir oyuncak ayarlayan Mattel, Orko hususunda hayli zorlanmış. Ar-Ge bölümündeki Mühendislerin manyetik ortam yaratabilme yolundaki başarısızlıkları nedeniyle sevimli Orko’yu yerle yeksan yapmışlardır. Bu gelişme kalburüstü He-man tutkunları arasında minik kazan kaldırmalara neden olmuştur.

Filmation, 130 bölüm hazırladı, her birinde 65 bölüm olan iki seri ve daha sonra yüz bölüme yakın da bir She-ra serisi.. She-ra, He-man’in hatun ikiz kardeşiydi. Sürekli erkek çocuklarına çalıştığını fark eden Mattel, böylece kız çocuklarının da aklını almak niyetindeydi. Mattel, daha önceki tavrının tersine, She-ra serilerinde daha az aksiyon, geniş bir bütçe, ayrıntılı metinler ve hepsinden önemlisi, muhteşem görsel yönetmen Tom Tataranowicz ile çalıştı. Çok iyi olmalarına rağmen, bu seri ilk He-man serileri kadar kazanç sağlamayınca, Mattel son bir kez zorlamak adına Filmation’dan 28 bölüm daha ısmarladı. Bu bölümlerden bazıları Filmation’ın en iyi animasyon ve yönetmenlik yansımaları olmasına rağmen işe yaramadı.

He-man kendi kendini bitirdi ve bunu çok başarılı olarak yaptı. Benzerleri türedikçe tekelini kaybetti. Filmation’ın sahipleri Group W productions, stüdyoyu bir Fransız kozmetik markası olan L’Oreal’a sattı ve onlar da He-man de dahil olmak üzere bütün eski ürünlerin hakkını eline geçirdikten sonra Filmation’ın tüm üretim görevlilerini bir günde kovdu. Çoğu animatör olan 230 Filmation çalışanı 3 Şubat 1989’da kendini sokakta buldu, He-man sihirini kaybetmiş onu yaratanları koruyamamıştı.. Güzel bir kariyerin ilk adımları için uygun yol olan Filmation, Paul Dini, Larry Ditillio, Bob Forward gibi büyük animasyon yazarları yetiştirmişti.

Mattel, He-man’i yaniden canlandırmak istiyordu ve bunu çok da yaratıcı olmayan bir fikir dahilinde gelecek zamanda yapmayı düşündü. Filmation kapandığı için 65 bölümlük bir sezon serisi için Jetlag Productions ile anlaştı.

He-man’in yeni oyuncak serisi ve animasyon serisi “He-man’in Yeni Maceraları” aynı anda görücüye çıktı ama ikisi de Mattel’in beklediği ilgiyi görmedi.

2001’in son aylarında Mattel, Evrenin Hakimleri’nin bir kez daha döneceğini çığırdı. Daha önce işe yaramayan bilim kurgu versiyonu yerine He-man fantastik köklerine geri döndü, sadece görüntüsü level atladı.

orko Aslında Trolla’lı olan Orko, Etenia’ya kuvvetli bir rüzgarın kollarında anlık bir karadelikten uzatılmıştır. Ve gelir gelmez ağlayan bir bebek duymuş ve sonradan He-man olacak insan yavrusununun hayatını kurtarmıştır.Kafada kukuleta, boyunda leylak rengi bir atkı ve üzerinde “o” harfi olan kırmızı uçuşan bir kostüm.. Uçtuğu için ayaklara ihtiyacı yoktur ama, sürekli ve hararetle konuşurken mavi ellerini sallar durur.. Pek şakacı ve sakardır, olmayan aklı ile öğüt vermeye bayılır. He-man’in sırrını bilenlerden üçün biridir.. general Teela’yı evlatlık alıp, büyüten; yemeyip yediren, giymeyip giydiren iyi karakter. Annesinin büyücü olduğunu bilse de vediği sözü tutmuş, bunu açıklamamıştır. Arasıra birşeyler tamir eder ve anlam veremediğim kimi buluşlara imza atardı. İddialı bir zırh içinde saklardı bu muhteşem varlığını. Alter ego olayının farkında.. Bu yüzdendir ki ne zaman bir sorun olsa kral, onun He-man’le irtibata geçmesini ister, o da kolaylıkla geçerdi. teela Kraliyet muhafızlarının komutanı.. He-man ve Prens Adam’ı ayrı insanlar bildiği gibi He-man’e inceden hastaydı. büyücü Grayskull Kalesinin mistik koruyucusu, gerçek adı Teelina’dır ve Teela’nın anasıdır. He-man’in sırrını bilir çünkü bizzat kendisi sebep olmuştur bu güçlere.. titrek ve atılgan Adam, gölgelerin gücüne sığınıp He-man’e dönüştüğünde, titrek de bu karizmadan nasiplenip atılgana dönüşür.. iskeletor Kafası kurukafaydı ama vücudu inadına kaslı.. Mavi teninin üzerine giyiği mor ağırlıklı kostümü albeni yaratırken, kötü olmasına rağmen en sevilen çocukluk kahramanlarından biri olmuştur.. Kötülük üzerine emanet durmadığından mıdır, yoksa o hain planlarının şiddetindeki kahkahalarının piçliğinden midir nedir? hayvan adam Her bölümde mutlaka İskeletor’un aşağılamalarına maruz kalır. Kifayetsiz olması acıdır çünkü doğasından gelen -ejderhalar ve titrek dışındaki- tüm hayvanları kontrol etme gücü vardır. Fena iri ve turuncudur. demir çene İskeletor’un takımından, kötü yani.. Bir de çenesi değil de komple dişleri demirdi, pek yer etmemiş hafızamda.. tri-klops Gözleri ile öne çıkan bir karakter. Efendim neymiş, üç gözü varmış, kırmızı olanla düşmanlara ateş edebilirken, üçgen olan gözüyle kale, duvar dinlemez arkasındakileri görürmüş; kare gözü ise sadece görürmüş, özelliği yokmuş.. balık adam Sulu kötü.. kötü lyn “Kötü olduğunuz kadar seksiniz de bağyan..” yorumlarına maruz kalmış, İskeletor’la birlikte çalıştığı halde, diğerleri gibi ondan çok da korkmayan hatun. Teela ile de ilginç bir ilişkileri vardır, kağıt üzerinde düşman da olsalar pek çok kez birbirlerinin hayatlarını kurtarmışlardır..