Depreme karşı; lifli duvar kağıdı

Göksel Göksu / CNN TÜRK

Büyük bir depremde can kaybını en aza indirecek çözümlerden biri de ''duvar kağıdı''. Alman Karlsruche Üniversitesi'nde geliştirilen lifli duvar kağıdı, depremde duvarların patlamasını önleyerek binadakilere kaçacak zaman tanıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, lifli duvar kağıdını Türkiye'ye getirme hazırlığında.

Deprem senaryoları, olası bir depremde İstanbul'da 50 bin binanın çökeceğini, 200 bin binanın ağır, 400 bin binanın da orta ve hafif hasar göreceğini işaret ediyor. Bir depremde hangi binanın ne boyutta hasar göreceği de bilinmiyor. Yetkililer bir yandan binaları dayanıklı hale getirme uğraşı verirken, bir yandan da yıkımı geciktirecek önlem arayışında. İTÜ laboratuvarlarında geliştirilen "karbon elyafı" bu önlemlerden biri. İkinci önlem de Alman Karlsruche Üniversitesi'nden geldi. "Lifli duvar kağıdı" üreten üniversite ile işbirliği yapan İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Boğaziçi Üniversitesi, bu kağıdı Türkiye'ye getirecek.

Boğaziçi Üniversitesi Deprem Araştırma Enstitüsü Deprem Mühendisliği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Erdik, "Şu anda İstanbul Belediyesi ile beraber çalışıyoruz. Karlsruche Üniversitesi ile beraber bir duvar kağıdı geliştiriliyor yine lifli polimerden. İnsanlara denecek ki normal duvar kağıdı kullanacağınıza bu tip duvar kağıdı kullanın. Onun da çok büyük faydası olabiliyor. Binanın toptan göçmesini önlüyor" dedi.

Almanya'da daha önce ahşap ya da metalle birlikte köprü inşaasında kullanılan "lifli polimer" adlı malzeme, hayat kurtarıyor. Prof. Dr. Erdik, "Projenin arkasında doğrundan doğruya Almanya ve Türkiye var. Projeyi Karlsruche Üniversitesi geliştirdi, belediye tarafından sahiplenildi de arkasının gelmesi lazım. Şu anda duvar kağıdının metrekaresinin fiyatını düşürmeye çalışıyoruz. Normal bildiğimiz duvar kağıdı değil, içinde lifler olan duvar kağıdı. Ama deprem sırasında hem duvarın fragmantasyonunu önlüyor ve insanlara kaçması için fırsat tanıyor. Neticede insanlara denecek ki alın bunu duvar kağıdı olarak kullanın ve bir mühendislik istemiyor. İnsanın kendisinin kullanabileceği bir şey" ifadesini kullandı.

Normal koşullarda 50 metre yüksekliğindeki bir yapının bir metre ötelenmesi, yıkılması için yeterli olurken, bu tür malzemeler, duvarı bütün halde tutmayı sağlıyor. Böylece bir deprem anında kaçacak süre kazanılabiliyor. Bu önlemlerin binayı güçlendiren sistemler olmadığına dikkat çeken Erdik, duvar kağıdının deneme aşamasında olduğunu söylüyor. Hedef duvar kağıdını yeni yılda Türkiye'de kullanıma sokabilmek. Henüz ticari üretimine başlanmayan ve maliyeti düşürülmeye çalışılan duvar kağıdının metrekare fiyatı ise şimdilik 1 euro.