Fizik tedavide Wiibilitasyon çağı

Menderes Özel

Popülaritesi çocuklara yönelik bir oyun seti olmanın ötesine taşan Nintendo’nun konsolu Wii artık felç, kırık kemikler, ameliyat sonrası nekahat dönemi, hatta savaş yaralarının iyileşme sürecinde etkin bir rehabilitason aracı olarak kullanılıyor. Ve Nintendo Wii’nin bu fonksiyonu rehabilitasyondan esinlenerek Wiibilitasyon diye tanımlanıyor.

Fizik tedavinin yaralıların veya hastaların tekrar eski güçlerine kavuşmasını sağlayan germe ve ağırlık kaldırma egzersizleri zaman zaman acı verici olabilir; egzersizlerin sık sık tekrarlanması da oldukça sıkıcı bir süreçtir. Bu yüzden fizik terapinin İngilizce ''Physical Therapy'' adının PT kısaltmasını hastalar ''Pain and Torture'' yani ''acı ve işkence'' diye tanımlamayı tercih eder.

Amerikan haber ajansı Associated Press muhabiri Lindsey Tanner’ın, geçtiğimiz günlerde Nintendo Wii’nin bir rehabilitasyon aracı olarak kullanıldığı Illnois’deki Herrin Hastanesi Rehabilitasyon Merkezi’nden geçtiği ayrıntılı izlenimi dikkatimi çekti.

Wii oyunları, hareketi algılayan benzersiz kontrolörü sayesinde geleneksel terapi hareketlerini andıran vücut hareketleri gerektiriyor. Merkezin sorumlularından James Osborn, ''Oyun formatında olması sayesinde Wii, bir rekabet duygusu yaratıyor. Ekrandaki bir karaktere karşı boks yapıp tenis oynayabilirsiniz. Hastalarımızın rakiplerini nasıl yenmek istediklerini görmek şaşırtıcı'' diyor.

Hastanede oyun

Nintendo, Wii’yi bir fizik tedavi aracı olarak da pazarlamıyor. Ancak AP’ye konuşan şirketin temsilcilerinden Anka Dolecki, mevcut durumdan, konsolun fizik tedavide bir yardımcı olarak kullanılmasından memnun olduklarını söylüyor.
Rehabilitasyonda en çok kullanılan Wii oyunları, beyzbol, bowling, boks, golf ve tenis. Chicago’daki ordu hastanesi Hines de bir kliniğine Wii alarak hastanede Wiibilasyon çağını başlattı. Geçen yıl Almanya’da geçirdiği kazanın ardından belden aşağısı felç olan 22 yaşındaki Matthew Turpen, tekerlekli sandalyesinden Wii, golf ve bowling oynayarak kendisini iyileştirmeye çalışıyor. Turpen, ''Birçok insan parmaklarını tüm fonksiyonlarıyla kullanmaz. Wii, kesinlikle parmakları daha etkin bir şekilde kullanmayı ve ellleri kullanmanın farklı yollarını öğretiyor'' diyerek ekliyor; ''Felçli vücudum kendini daha iyi hissediyor.''

Irak gazileri Wii oynuyor

Walter Reed Ordu Tıp Merkezi de Wii’yi bir rehabilitasyon aracı olarak seçen kurumlardan. Irak’ta, savaşta yaralananan 19-25 yaş arası bir grup asker, klinikte günlerini Wii oynayarak geçiriyor. Merkezin sorumlularından Yarbay Stephanie Daugherty, ''Bunun eğlence için olduğunu düşünüyorlar, ancak biz terapi için olduğunu biliyoruz'' diyor. Daugherty, Wii terapisinin, yaralı askerlerin diş fırçalama, saç düzeltme, elbise giyme gibi günlük olağan yeteneklerini yeniden kazanabilmelerini sağlamak açısından önemli olduğunu söylüyor. Kuzey Carolina’daki tıp merkezi WakeMed de yaşları 9-80 arasında değişen hastalarını Wii terapisiyle iyileştirmeye çalışan tıp kurumlarından. Terapist Elizabeth Penny, Wii’nin hastalar için çok eğlenceli bir araç olduğunu belirtiyor ve bu sayede onların dayanıklılıklarını, güçlerini ve koordinasyonlarını geliştirdiğini söylüyor.