Populer Bilim Palmiyeler hızla ölüyor!

Palmiyeler hızla ölüyor!

09.11.2007 - 00:00 | Son Güncellenme:

Mısır’dan iki yıl önce ithal edilen palmiye fidanları ile yurda geldiği tahmin edilen "kırmızı palmiye böceği"nin neden olduğu tahribat her geçen gün artıyor.

Palmiyeler hızla ölüyor

Çok sayıda sahil kentinde olduğu gibi Adana’da da hızla yayılarak refuj ve parklardaki palmiyelerin ölümüne yol açan bu zararlılarla mücadele kapsamında belediye, feromon tuzakları (zararlı böcekleri öldüren tuzaklar) koymaya başladı.

Çukurova Üniversitesi Zirai Mücadele Enstitüsü Araştırmacı Ziraat
Mühendisi Mahmut Güneş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "son derece önemli" olarak nitelendirdiği kırmızı palmiye böceği sorununun, dünyada ilk kez 1900’lerin başında Hindistan cevizinde tespit edildiğini ve daha sonra palmiye ve hurmaya geçtiğini, 1980’li yıllarda Uzak Doğu ve Arap ülkeleri, 1990’lardan itibaren de güney Avrupa ülkelerinde yayıldığını kaydetti.

Çukurova’da ilk kez 2005 yılında Mersin’de rastlanan, İzmir ve Antalya ile bu yıl Adana’da da sayıları hızla artan zararlıyla mücadelenin "çok zor" olduğunu kaydeden Güneş, şöyle devam etti: "Bu zararlının mücadelesinde en büyük handikap, yavrularının ağacın içinde tüneller açması ve özünü yemesi. Bu tüneller dışardan görülmediği için tespit etmek çok zor. Ağaca verdiği zarar, 2-3 yıl sonra kendini göstermeye başlıyor. O zaman da zaten ağaç ölmeye başlamış oluyor.

Bu durumda yapılacak tek şey, hasbtalıklı ağacı bir an önce imha etmek. Ağacı kesip üstündeki ergin böcekleri yayılmadan yakmak ya da gömmek gerekli. Böcek 2-4 ay yaşıyor ve ortalama 200 yumurta bırakıyor. Yumurtaları görmek mümkün değil. Bitkinin içine koyup, üstünü kapatıyor."

Böcekle mücadele    

Ergin böcekleri öldürmek için uzun boylu olan ağacın ilaçlanmasının zor olduğunu da kaydeden Güneş, şöyle devam etti: "Genellikle şehir merkezinde, turistik yerlerde ve yol ortasında bulunan ağaçların ilaçlanması mümkün değil. Eğer böcek erken dönemde tespit edilirse, bazı ilaçların ağaca enjekte edilerek etkili olduğu söyleniyor. Ancak, ülkemizde yeni bir zararlı olduğu için buna karşı ruhsat almış bir ilaç yok.

Şu anda Adana’da hızla palmiye ölümleri olması nedeniyle, ’feromon tuzağı’ olarak adlandırılan, ağaca asılan ve böcekleri öldüren tuzaklar kurulmaya başlandı. Bu yöntem böcek sayısını bir miktar azaltıyor, ama kesin çözüm değil. İsrail’de dahi çok yoğun önlemlere rağmen böceğin kökü kurutulamadı. Şubat ayında Hindistan’dan bir uzman gelerek, bize mücadele konusunda yardımcı olacak."

Adana Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürü Sebahattin Karabulut ise sorunun giderilmesi için mücadelelerini yoğunlaştırdıklarını, kent genelinde 70 palmiye ağacına feromon tuzağı astıklarını bildirdi.

Mısır'dan geldi      

Adana’da faaliyet gösteren Muratoğulları Peyzaj Ltd. Şti. Genel Müdürü Murat Dilmen ise Türkiye’ye hastalığın geçen yıl eylül ayında Mısır’dan ithal edilen palmiye fidanlarıyla geldiğini savundu. Nakliyesiyle birlikte 200 dolara getirilebilen fidanların, Mısır’da böcek sorunun ortaya çıkmasıyla birlikte 40 dolara inen fiyatlarıyla Türkiye’ye sokulduğunu iddia eden Dilmen, şunları söyledi: "Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Mısır’dan palmiye ihracatını yasaklamadan önce hastalıklı fidanlar Türkiye’ye geldi ve Adana’ya kadar ulaştı. Yaklaşık 5’te bir fiyata nakliye dahil palmiyeler nasıl geldi, amaç neydi oldukça düşündürücü. Bu konuyla ilgili kapsamlı bir çalışma yapılmalı, olayda kusuru bulunanlar, sorgulanmalı. İlaç ve bu böcekleri yiyen kumru büyüklüğündeki kuş türünün de en kısa sürede getirilmesi gerekir. Bu çok ciddi bir durum. Palmiyeler bir bir ölüyor. Bir anda yurt genelindeki sokaklardaki ve turistik tesislerdeki palmiye ağaçlar yok olacak, güzellikten mahrum kalacağımız gibi Türk turizmi de baltalanacak. Bir an önce önlem alınması gerekli."