Apo'ya Adnan Menderes güvencesi

       TÜRKİYE İtalya'nın Abdullah Öcalan'ın iadesi için şart koştuğu idam cezasının uygulanmaması güvencesini kabul edilemez bulurken, Adnan Menderes hükümetinin, 1959'da TBMM'den böyle bir güvence verilmesini zorunlu kılan yasa geçirdiği ortaya çıktı. Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu, idamın kaldırılmasına ilişkin eleştirilere en iyi yanıtın 1959'daki düzenleme olduğunu belirtti.
       Oturuma katılan 308 milletvekilinden 307'sinin oyuyla kabul edilen üç maddelik yasaya göre, idam cezası olmayan bir ülkeden sanık veya suçlular istendikten sonra Meclis, iade talep edilen ülkenin istemesi durumunda "idam edilmeyecek" güvencesi verebiliyor. Sözkonusu kararın yasalaşma süreci şöyle gelişti:
       Dönemin Avrupa Konseyi (AK) Türkiye Temsilcisi Melih Esengül, TBMM'ye gönderdiği mektupta, AK'de kabul edilen ve Türkiye'nin imza koyduğu Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi'nin (SİDAS) ölüm cezasına ilişkin 11. maddesini anlattı. Esengül bu maddeye göre, idam cezası, iade isteyen ülkede var, iade istenen ülkede yoksa, suçlu veya sanığın ancak idama çarptırılmayacağı güvencesi alınarak iade edilebileceğini bildirdi. Esengül, bu durumun idamla yargılanan suçluların iadesinde sorun olabileceğine işaret etti.
       Esengül, bu güvencenin verilebilmesi için SİDAS'ın 11. maddesine şerh konulmasının zorunlu olduğunu, şerhin konulabilmesi için de yasal düzenleme gerektiğini vurguladı. Esengül, SİDAS'ın 11. maddesine konulacak şerhi şöyle sınırlandırdı:
       "İdam cezasına mahkum veya işlediği suç idam gerektiren bir suçlunun Türkiye'ye iadesinin sözkonusu olduğu durumda, kendisinden iade istenilen ve mevzuatında idam cezası bulunmayan akid taraf, bu cezanın müebbet hapse dönüştürülmesi talebinde bulunmaya yetkilidir. Bu talep Türk hükümetince, ölüm cezalarını nihai surette onaylayan Büyük Millet Meclisi'ne işbu merci bu konuda henüz bir karar vermemişse arz edilecektir."
       İlgili komisyonlarda görüşülerek, Esengül'ün istediği şerh maddesinin kabulü için genel kurula gönderilen yasa tasarısı Meclis'te kabul edildi.

       Öcalan'ın yakanlamasının ardından idam cezasının kaldırılmasını içeren bir yasa taslağı hazırlayarak Bakanlar Kurulu'na getiren ve bu nedenle eleştirilere neden olan Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu, Meclis'in 1959'da getirdiği düzenlemenin eleştirilere yanıt olduğunu ifade etti.
       Denizkurdu Milliyet'e açıklamasında, idam cezasının kaldırılmasında yeterli destek bulamamasından "destek verseler şimdi bu işi bitirecektik" sözleriyle yakındı.
       Galatasaray - Juventus maçında Türkiye'ye gelen İtalyan bakanlarla görüşmesinden hemen sonra "İtalya, Türkiye'nin görüşünü almadan hiçbir girişimde bulunmayacak" mesajı çıktığını anımsatan Denizkurdu, "İtalya'nın Öcalan'ı serbest bırakması iyi niyetin ortadan kalktığını mı gösteriyor?" sorusunu şöyle yanıtladı:
       "İtalya Türkiye'nin iade talebini değerlendiriyorsa, bölücübaşı İtalya'dan kaçmamışsa ve kaçırılmamışsa, İtalya İstanbul'daki toplantı sonucuna aykırı davranış göstermemiş demektir."