Et yerine soya tercih edin

Dilara Koçak

Çocuk ve ergenlik döneminde vejetaryen olarak beslenen ve özellikle diyetlerinde süt ve yumurta tüketmeyen çocukların, beslenmesine çok dikkat edilmelidir. Vejetaryen beslenmesinin de farkl ı tipleri vardır

Ovo vejetaryen; et, balık ve kümes hayvanlarını tüketmez sadece yumurta tüketirler.
Lakto ovo vejetaryen; yumurta ve süt ürünleri tüketirler ama et, balık ve kümes hayvanlarını tüketmez.
Lakto vejetaryen; et, balık, kümes hayvanları ve yumurtayı tüketmezler. Hayvansal kaynak olarak sadece süt tüketirler.
Vegan; sadece bitkisel kaynaklardan beslenirler. Bal dahil hayvansal hiçbir besini tüketmezler.

Vejetaryen beslenmeyi seçmek

Çocuğunuz vejetaryen diye paniğe kapılmayın. En iyi yol çocuğunuzun seçimlerinde ona yol göstererek sağlıklı besinler seçmesini sağlayabilirsiniz. Birçok pediatri uzmanı ''lakto ovo vejateryan diyetin'' birçok çocuk için sağlıklı bir seçim olduğunu söylemektedir. Çünkü bu tip vejetaryenlar süt, yoğurt, peynir, yumurta nadiren balık da tüketebilmektedir. Bu tip beslenme tarzı çocuklara; sebze ve meyvelerden zengin diyet aynı zamanda liften ve kompleks karbonhidrattan zengin yeme alışkanlıkları kazandırır. Diyabet, obezite, kalp damar hastalıkları, kanser gibi hastalıklara yakalanma riski daha azdır. Vejetaryen beslenenlerin yeterli miktarda almaya dikkat etmesi gereken vitaminler ve kaynakları;

B12 vitamini; süt ve süt ürünleri, yumurta ve vitaminle zenginleştirilmiş ürünler, özellikle kahvaltılık tahıllar, ekmek ve soya ürünleri ile sağlanabilir.
D vitamini; günlük süt ve süt ürünleri, kalsiyumla güçlendirilmiş portakal suları ve vitaminle zenginleştirilmiş ürünler iyi tercihtir.
Kalsiyum; günlük süt ve süt ürünleri, koyu yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, nohut, kalsiyumla zenginleştirilmiş portakal suyu, soya içecekleri ve tahıllar yeterli olacaktır.
Protein; günlük süt ve süt ürünleri, yumurta, tofu, soya, kuru fasulye ve kuru yemişler iyi protein kaynağıdır.
Demir; yumurta, kuru fasulye, kuru meyveler, tam tahıl ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler ve demirle zenginleştirilmiş kahvaltılık tahıl ve ekmekler ile sağlanabilir.
Çinko; buğday tanesi, kuru yemişler, zenginleştirilmiş kahvaltılık tahıl ve kuru baklagiller tercih edilmelidir.

Vejetaryen çocuklar:

Çocukların yeterli besin öğelerini ve kaloriyi almaları için tüketmeleri gereken sebze miktarı küçük mideleri için fazla gelebilir. Bu nedenle çocuklarınıza az hacimde fazla enerji tükettirmeye özen göstermelisiniz. Çocuklar genelde yemek yerken itiraz etmekten hoşlanırlar. Eğer çocuğunuz yukarıda sayılan vitamin ve mineral kaynaklarını yeterli alamıyorsa mutlaka vitamin takviyesi yapmak gerekir

Vejetaryen ergenler:

Ergenlik dönemindeki vejetaryen çocukların ilk olarak yaptıkları, kırmızı eti tamamen hayatlarından kaldırmaktır. Bir diğer yaygın olay ise bu dönemde çevrenin ve diğer arkadaşlarının etkisiyle hayvansal kaynakları birazcık olsun tüketmeye başlayabilirler. Bu dönemdeki ergenlerin gelişimi için en iyi vejetaryenlik tipi ''lakto ovo'' tipidir. Katı vejetaryenler ise bu dönemde protein, demir, çinko, kalsiyum, D ve B12 vitamini eksikliğiyle karşı karşıya kalırlar. Destek almak önemlidir.

Soyayı yakından tanıyalım

Asya halkının beslenmesinde vazgeçilmez bir besin olarak 'soya fasulyesi’ yer almaktadır. Günümüzde vejetaryen tipi beslenmede önemli bir yere sahiptir. Laktoz intoleransı olanlar için de vazgeçilmez bir protein kaynağıdır. Kolesterol ve doymuş yağ içermez, kolayca sindirilebilir. İçerdiği B1 vitamini oranının ete oranla daha yüksek olması; kalsiyum, demir, çinko, fosfor, magnezyum içermesi gibi nedenlerle sağlıklı bir yaşam ve dengeli beslenme için tüketimi önerilir.

Dyt. Gamze Şanlı