İçerik Devrimi

Para kazanmak niçin 'içerik' kavramını anlamamıza bağlı? İçerik Devrimi
Bugün boş iki sayfa A4 kağıdın fiyatı perakende alırsanız 50 bin liradır. Harvard Üniversitesi’den iki sayfalık bir vaka satın almaya kalkarsanız, en az 5 milyon lira ödersiniz. İçerik, iki sayfa A4 kağıdın değerini 100 kat artırmaktadır!
MELİH ARAT

Teknolojik donanım ilginç bir şekilde insanları büyülüyor, tıpkı güzel bir kadın gibi. Güzel bir kadının ya da yakışıklı bir erkeğin dış görünüşü karşı cinsi baştan çıkarır, aklını başından alır. Bu deyim çok doğrudur, insanlar gerçekten akıldan, içerikten ziyade dış görünüşle ilgileniyorlar. İnternet ya da bilgisayar endüstrisi diye bir endüstriden söz ediyoruz; ama bilgi endüstrisinden söz etmiyoruz. İnsanlar, bilgisayarları bilgi işlemek, bilgi paylaşmak, bilgi saklamak için alıyorlar, yoksa kimsenin sunuculara, hafıza disklerine ya da klavyelere ihtiyacı yok. Donanım her zaman olmasa da pek çok örnekte düşük katma değerli bir maldır.
Katma değeri üreten mallar değil, içeriktir. Örnek vermek gerekirse, bugün boş iki sayfa A4 kağıdın fiyatı perakende alırsanız 50 bin liradır. Harvard Üniversitesi’den iki sayfalık bir vaka satın almaya kalkarsanız en az 5 milyon lira ödersiniz. İçerik, iki sayfa A4 kağıdın değerini 100 kat artırmaktadır. Benzer bir örnek, bilgisayar yazılımları için geçerlidir. Bugün boş bir CD - Rom’un bedeli 1 Amerikan doları kadardır. Microsoft Windows 2000’de bir CD - Rom’da satılıyor; ancak CD - ROM’un bedeli 100 Amerikan doları civarındadır. CD - Rom’un değeri yüz kat artmıştır.

Katma değeri ne yaratır?
Bugün Türkiye’de sayısız kuruluş, inanılmaz büyük bütçelerle donanım yatırımı yapmaktadır. İnternet servis sağlayıcılığı ya da bilgisayar satış işleri düşük katma değerli donanım işleridir. Yüksek katma değer donanım da değil, içerikte yatmaktadır.Bir taraftan da içerik de donanım olmadan değersizdir. Bugün içeriğin değer kazanabilmesi için, bir medyaya ve medya erişimi sağlayacak bir başka donanıma ihtiyaç vardır. 1990’ların başında müzik CD’lerini düşünün. CD’yi değerli kılan müziktir, ancak CD çalıcısı olmadan müzik CD’leri bir işe yaramaz. İnternette içerik para kazandırır, ama bilgisayarı ve internet erişimi olmayan insanlar için içerik satın alınabilir değildir ve nakit değeri yoktur. Dolayısıyla bugün Türkiye’deki bazı kuruluşların da donanım ve erişim sağlamaya çalışması yerindedir. Batı’da da bundan farklı değildir.
İçerik, diğer bir deyişle veri, enformasyon ya da bilgidir. İnsanlar herhangi bir donanımı içeriği için satın alırlar. Örneğin, insanlar otomobil alırken, otomobili de içeriği için alırlar. Otomobil için içerik tasarımdır, ergonomidir, markayla birlikte gelen değerlerdir. Müzik alanında içerik, kasetin ya da CD’nin içindeki müziktir. İnternet için içerik, insanları belirli bir siteye tıklamalarına neden olan veri, enformasyon ya da bilgidir. Örneğin, bir diyet sitesine tıklanıyorsa, içindeki diyet reçeteleri için tıklanıyordur. Kimse spor olsun diye www.xxxx.com adresine tıklamaz; ancak sitede kendini ilgilendiren bir içerik varsa tıklar. Bir müzik CD’si alırken de insanlar herhangi bir içeriği değil, kendilerini ilgilendiren, sevdikleri bir müziği - içeriği alırlar.
İçeriğin maliyeti satışlar artıkça giderek düşer ya da diğer bir deyişle getirisi yükselir. Her içeriğin bir tasarım maliyeti vardır. Müzik için düşünürsek, müzik parçası bestelenir, söz yazılır, enstrümanlarla çalınır, kaydedilir ve içerik tasarımı sonuçlandırılır. İçeriğe katma değeri getiren onun çok ucuza çoğaltılabilir olmasıdır. Değerli bir içerik üretmişseniz, herkesin sahip olmak istediği bir yazılım gibi içerik sayısı talebe bağımlı bir şekilde kopyalanacaktır. Kopyalayarak çoğaltmanın maliyeti, sadece kopyalamada kullanılan medyanın (kasedin, kağıdın maliyeti) kadardır. Bilgi endüstrisini, diğer mal üretim sanayiinden ayıran temel unsur budur. Otomobili tasarladıktan sonra üretmek için her seferinde yeniden otomobil yapmak zorundasınız. Halbuki bilgi endüstrisinde durum böyle değildir. Tasarım süreci bittikten sonra fiyatı 500 dolar olan bir eğitim yazılım programını çoğaltmanın maliyeti beş yüzde birdir.

Kişiselleşme
İnsanlar, kitlesel ürün ve hizmetlerden ziyade kişiselleşebilen ürün ve hizmetlerle ilgileniyorlar. Örneğin, web tabanlı e - mail kişisel bir hizmettir. Bilgisayar bile kitlesel ya da bireysel değil, kişisel bir üründür. İngilizce ’personal computer’ diyoruz, ’individual computer’ değil. 'Bireysel' ile 'kişisel' arasındaki temel fark, bireyselin tanım olarak kitleye bağımlı olması ve kitlesel olanın birey sayısına bölündüğünde ortaya çıkan sınırlı bir özgürlük alanıyken, kişisel olan kişinin istek ve tercihlerindeki sınırsız ve kendine özgü özgürlük alanlarıdır. Müzik CD’si alırken herkes kişisel müzik dinleme zevkine göre alıyor. Mağazadan elbise alırken yine kişisel zevkinize göre ve sizin vücut ölçülerinize uygun ürünler alıyorsunuz.

Marka
Ürünler kişisel istekleri karşılayan içerikle değer kazansa da, içeriği satın aldıracak anahtar ’marka’dır. Nadide Sultan markası olması, Nadide Sultan’ın yorumladığı içerik de kişisel istekleri olan tüketiciye ulaşmayacaktır.

Değer Formülü
İnternet işlerinde değer yaratan şey donanımdan ziyade içerik, içeriğin ötesinde kişisel içeriktir. Ancak markasız kişisel içerik de paraya dönüşemeyecek içeriktir. Kişisel içeriğin ne olması gerektiği yeni çağı kavrayabilen edebiyatçılar, sosyologlar, reklam ajansları ve yeni yaşama felsefecileri gibi bilgeler tarafından anlaşılabilmektedir. Örneğin Sanal Mahir olarak ünlenen Mahir Çağrı’nın sitesinin niçin dünyanın en çok ziyaret edilen sitesine dönüştüğü, önemli bir ticari başarının arka planını keşfettirecek bir bilgidir.

İnternette İş Kuralları• Pek çok fikir, hatta ciddi sermaye yatırımı olan fikirler dahi, aslında orjinal değildir ya da yeterince iyi fikirler değildir.
• Silikon Vadisi’nde, eğer biri iyi bir fikir bulduysa, aynı anda bir yerlerde beş ayrı kişi aynı fikri bulmuştur.
• İşlerle projeler birbirinden farklı. İyi bir fikrin proje mi, yoksa iş mi olduğunun ayrımına varmak gerekir.
• İnsanların ziyaret edecekleri bir site yaratmak sanıldığı kadar kolay değildir.
• İnternet şirketlerinin içerik geliştiricilerinin çoğu teknik insanlarken, ziyaretçilerin çoğu teknik insanlar değildir. Teknik insanların algılaması, teknik olmayan insanların algılamasından çok farklıdır.
• İnternette geliştirdiği iş yüzünden 28 yaşında emekli olacak kadar para kazananların sayısı, internette geliştirilen işler yüzünden 18 saat sistemlerin ve bilgisayarların başında kalan insanların sayısının yanında ihmal edilebilir büyüklüktedir.
• 1999 yılında 48 milyar dolar, internet işlerine yatırım yapmak için akıtılmıştır. İyi bir fikir için fon bulmak mümkündür.
• Büyük şirketler yeni kurulan ve başarılı olan bir internet şirketinin iş modelini ya kopyalayarak yok eder ya da şirketi satın alır.