İki valiye Malki kıskacı

Başbakan Ecevit'in 'olur'uyla Malki cinayeti soruşturması, dönemin Bursa Valisi Taşanlar, Emniyet Müdürü Yüksel'in de kapsama alınması için yeniden başlatılacak


       Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun hazırladığı Nesim Malki raporunda soruşturmanın cinayetin tetikçilerinden olduğu iddia edilen Mehmet Sünbül'ün verdiği ifade doğrultusunda Cavit Çağlar bağlantısı açısından yeniden yapılması için Adalet Bakanlığı'na yazı yazılması talep edildi. Müfettişlerin istemi Başbakan Bülent Ecevit tarafından onaylandı.
       Müfettişler, Çağlar hakkında Adalet Bakanlığı'na yazı yazılmasının yanı sıra, Emniyet eski Genel Müdürü Alaaddin Yüksel, Bursa eski Valisi Orhan Taşanlar ve Bursa eski Jandarma Alay Komutanı Hüseyin Yılmaz'ı kapsayacak şekilde yeniden soruşturma açılmasını talep etti.
       Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanı Osman Nuri Oduncu'nun imzasını taşıyan 23 Eylül 1999 tarihli bu işlemler aynı tarihte Ecevit'in imzasıyla "olur" verilerek Adalet ve İçişleri bakanlıklarına gönderildi.

Çok yükseldi, mali bunalıma düştü

       Başbakanlık Başmüfettişi Bülent Tarhan, Adalet Bakanlığı Müfettişi Burhan Yıldız, Mülkiye Müfettişi Fahri Yücel ve Maliye Müfettişi Naci Ağbal'dan oluşan heyetin hazırladığı Malki cinayeti raporunun sonuç ve istem bölümünde şu çarpıcı ifadelere yer verildi:
       "İşadamı Erol Evcil, 1993'e kadar sigorta acenteliği yapan bir şirkete sahipken bu yıldan sonra işlerini hızlı biçimde büyüterek, değişik alanlarda faaliyet gösteren çok sayıda şirket kurmuştur.
       Evcil, sahip olduğu şirketlerden, Erev Tekstil, Eze AŞ ve Eev Otomobil AŞ, diğer şirketlere göre yüksek sermayeye ve iş hacmine sahip olup, bu şirketlerin işlemlerinde yüksek oranda kayıtdışılığın söz konusu olduğu; Evcil'in gerek bu şirketler vasıtasıyla bankalardan kullandığı kredileri kendi tasarrufunda büyük parasal fonlar, gerekse Malki'den aldığı borçları kayıt dışı ticarette ve gayrimenkul alımında kullanmak suretiyle yüksek gelir elde etmiştir.
       Ancak 1995 içinde yapmış olduğu bazı yatırımların zararla sonuçlandığı ve bu yüzden bir taraftan banka kredileri diğer taraftan Nesim Malki'den aldığı borçları ödeyemediği ve bu yüzden mali bunalıma sürüklendiği düşünülmektedir."

Erkohen anlatıyor: Paraları ödemedi

       Raporda, Malki'nin ortağı olduğu anlaşılan Tunca AŞ'nin sahibi Erol Erkohen'in ifadesi de şöyle yer aldı:
       "...bir süre sonra Evcil, Malki'ye spot işler teklif etmeye başladı. Bu işler, zeytin alınıp satılması, zeytinyağı, MAN fabrikasıdan otobüs alınıp satılması gibi işlerdi. Evcil bu işler için bizden aldığı para karşılığında iki veya üç kat para vermeyi taahhüt ediyordu.
       Aldığı para karşılığında belli vadelerle taahhüt ettiği getiri de dahil olmak üzere çekler verdi. Bu işler bu şekilde yürürken, bir süre sonra Evcil, parayı ödememeye başladı. Ödemediği çekler yerine ileri tarihli daha yüksek bedelli çekler vermeye başladı. Malki ile araları bu yüzden açıldı."
       Raporda, "Yapılan bu açıklamalar, Nesim Malki'nin 28.11.1995'te Bursa'da öldürülmesine hangi gelişmelerin zemin hazırladığına ilişkin ipuçları vermektedir" görüşüne de yer verildi.

Dik başlılığının kurbanı oldu

       Raporda, Malki cinayetinin sanıklarından Sünbül'ün İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne verdiği el yazısıyla yazılmış ifadesine de yer verildi. Sünbül'ün rapordaki ifadesi şöyle:
       "Bu olayla alakalı başka bir ilginç hadise daha duymuştum Şükrü'den. Bu Malki'nin öldürülmesinden iki ay sonraydı zannederim. Şükrü'nün yazıhanesine gitmiştim. Şükrü içeride yalnız oturuyordu. Selamlaşmadan sonra Şükrü yanımdaki koltuğa geldi oturdu. 'Sana ilginç bir şey anlatayım' dedi. 'Ben ve Evcil, geçen gün Çağlar'ın sanayideki fabrikasına gittik. Cavit ile Erol görüştüler. Ayrıldığımızda Cavit yanıma gelerek elimi sıktı. Dedi ki: Bu olayın böyle bitmesini bizde istemezdik. Dik başlılığının kurbanı oldu. Bize dikkatli olun dedi."

Çağlar'a atfı cürum

       Raporda, "Bursa eski milletvekili Cavit Çağlar'a atfı cürümde bulunulduğu halde, iddianamede, bu hususla ilgili bir değerlendirmenin yapılmadığı, Mehmet Sünbül'ün atıfta bulunduğu Şükrü Elverdi'ye emniyette ifadesi alındığı sırada, bu konuyla herhangi bir soru tevci edilmediği; takdir ve ifası soruşturmayı yürüten DGM Savcısına ait olmak üzere tahkikatın bu yönde tevsiinin ve bu önerimizin Adalet Bakanlığı'na iletilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir" denildi.

Taşanlar ismi

       Raporun Taşanlar'la ilgili bölümlerin de de şu ifadelere yer verildi:
       "Taşanlar'ın adı İstanbul Emniyet Müdürlüğü (eski) cinayet bürosu amirliği başkomiseri Şentürk Demiralp ve İstanbul eski Emniyet Müdür Yardımcısı ve Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanı Hanefi Avcı, gerek yüz yüze yaptığımız görüşmeler sırasında gerekse gönderdikleri bilgi notlarında 28.11.1995'te öldürülen Malki'nin azmettiricisinin Evcil olduğuna dair, cinayetten sonraki 1- 2 hafta içinde alınan istihbaratların dönemin İstanbul Emniyet Müdürü Orhan Taşanlar ve Asayiş Şube Müdürü Sedat Demir ve diğer sıralı amirlere iletildiğini ifade etmektedirler. Bursa Emniyet eski müdür muavini ve halen Metris Cezaevinde tutuklu Yusuf İlhan da ifadesinde; Bursa valisi Orhan Taşanlar ile Erol Evcil'in, `Taşanlar İstanbul Emniyet Müdürüyken iki kez görüştüler. Bursa Valiliği döneminde ise, ilişkilerinin düzeyini bilmiyorum' demektedir."
       Raporda, "Heyetimiz, Alaaddin Yüksel, Orhan Taşanlar ve Bursa eski Jandarma Alay Komutanı Hüseyin Yılmaz'ı kapsayacak şekilde soruşturma yapılmasının uygun olacağını düşünmektedir" denildi.