Karadeniz'i kurtarma seferi

FENER Ortodoks Patrikhanesi ve Avrupa Komisyonu'nun himayesinde gerçekleştirilen "Din, Bilim ve Çevre" konulu sempozyum, 20 Eylül'de başlıyor. "Karadeniz Kirliliği"nin ele alınacağı bu sempozyum, Trabzon'dan kalkacak bir gemide gerçekleştirilecek. Sempozyum, Karadeniz'e komşu olan ülkeler dolaşıldıktan sonra 28 Eylül'de Selanik'te sona erecek.
Onursal Komite'de Müslüman ve Musevi din adamlarının yanı sıra, İşadamı Rahmi Koç, ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ve BM eski Genel Sekreteri Butros Gali ve Ağa Han gibi isimler yer alıyor. 200'ün üzerindeki davetliler listesinde Karadeniz uzmanlarının, üniversite öğretim üyelerinin, din adamlarının yanı sıra tanınmış birçok isim de bulunuyor. Bunlar arasında Robert Kennedy, Senatör John F. Kerrry, yazar Milan Kundera, Stephen Rockefeller, Prof. Emma Rothschild, Prenses Maha Chakri, sinema yönetmeni Peter Ustinov dikkat çekiyor.
Gemi, Trabzon, Batum (Gürcistan) Novoriski, Yalta (Rusya), Odesa (Ukrayna), Sulina (Romanya), Varna (Bulgaristan), İstanbul, Selanik'teki (Yunanistan) limanları ziyaret edecek. Bu toplantılarda, Karadeniz'in ekolojik bozulma sürecini tersine döndürme ve çevresel dengenin yeniden oluşturulmasının yollarını gösteren bildiriler sunulacak. Sempozyuma ayrıca 50 uluslararası basın temsilcisi davetli.
Din adamları olarak çevre konusuna eğilmekte geç kalındığını, ekolojik sorunların bütün insanlığı ilgilendiren çok önemli bir problem olduğunu anlatan Fener Rum Ortodosk Patriği 1. Bartholomeos, "Din adamlarının görevi insanların yardımına koşmaktır. Bu nedenle bu çevre probleminin çözümünde de birbirlerine yardımcı olmalıdırlar" dedi. Birkaç yıldır yapılan çevre seminerlerinin çok başarılı geçtiğini ve semerelerini almaya başladıklarını, katılımın her yıl daha da arttığını belirten Patrik Bartholomeos, 1 Eylül'ü "Çevre Günü" olarak ilan ettiklerini söyledi. Bartholomeos, "Karadeniz çok kötü durumda. Kirlilik had safhaya ulaştı. Çevreciler, din adamları, bilim adamları elbirliğiyle hepimiz, elimizden geleni yapacağız. Esas amacımız ilgilileri uyarmak ve kötü durumu bir an önce durdurmak, iyiye doğru yöneltmek. Bu konudaki ilk sempozyum, Eylül 1995'te Doğu Akdeniz'den Yunan Patmos Adası'na seyreden bir gemide düzenlenmişti ve başarılı olmuştu" diye konuştu.


Konuyla ilgili hazırlanan raporda, 160 milyon nüfusa sahip 17 ülke, Karadeniz'in kirlenmesine katkıda bulunuyor. Raporda şu görüşlere yer veriliyor:
* Karadeniz'in dip sularının Akdeniz'den gelen yeni suyla tazelenmesi yüzyıllar alacak bir süreç.
* Atlantik Okyanusu'ndan kazara gelen "mnemiopsis leidy" isimli deniz anası hızla üreyerek balık larvalarını ve küçük balıkların beslendiği planktonları tüketti. Deniz anası 1990'ların başında 900 milyon tona ulaştı ve birçok Karadeniz balık türünü soylarının tükenmesi sınırına itti. Durum aşırı kontrolsüz avlanma ve artan kirlilik nedeniyle daha da kötüleşti.
* 1992'de Bükreş'te Karadeniz ülkeleri, "Karadeniz'in Kirlilikten Korunması Konvansiyonu"nu imzaladı. Nisan 1993'te ise Odessa'da imzalanan deklarasyonda amaçlar, öncelikler ve takvim detaylandırıldı. Haziran 1993'te Global Çevre Olanakları kuruluşunun 9.3 milyon dolarlık bağışıyla, 3 yıllık Karadeniz Çevresel Programı oluşturuldu.
* 31 Ekim 1996'da 6 Karadeniz ülkesi "Stratejik Harekat Planı"nı imzaladı. Plan, Karadeniz'in restore edilmesi ve korunmasını amaçlıyor. Uluslararası bir sekreterya planın koordinasyonuyla görevlendirilecek. Her 5 yılda bir, "Karadeniz'in raporu" yayınlanacak.