Kasparov yalancılıkla suçlanıyor

Zirveye oynayanlar her sporda olduğu gibi satrançta da kendilerine bir idol -veya bir kahraman - seçerler. Onu anlamaya çalışır, stilini benimser ve o büyük oyuncunun ruhunu 64 kareye yansıtırlar. Hatta bazıları hocaları tarafından "senin stilin tıpkı onu andırıyor" diyerek uyarılır ve bir "idol seçimi" yapmaya zorlanır. Bu rol modelleri oyuncunun gelişiminde önemli rol oynadıkları gibi kimi zaman zarar da verirler zirve savaşçılarına... Örneğin "efsanevi oyuncu" ile tümüyle özdeşleşen genç satranççı zaten mükemmel olmayan ustanın bütün kötü yanlarını da - belki de farkında olmadan - benimseyebilir. Tahta üzerindeki 'defo'lar bir yana rol modelinin ahlaki konumu kopyalandığında ortaya tatsız sonuçlar çıkabilir.
Gerçek efsaneler idollerine fazla bağlı olmayan oyunculardan çıkar. Örneğin Fischer, Capablanca'yı çalıştığını inkar etmemekle birlikte, Lasker'i - özellikle olgunlaştıktan sonra - derisinin altına geçirmişti. Günümüzün zirvedeki oyuncularından Karpov Capablanca'yı örnek alırken, Kasparov da hocası Botvinnik'in önerisiyle Alekhine'i benimsedi. Çok renkli ve dev konseptlerin yaratıcısı Alekhine gibi oynayan Kasparov tıpkı idolü gibi genç yaşta dünya şampiyonu oldu. Satranç dünyasını fazlasıyla sevindiren bu özdeşleşme aşırıya kaçınca işler sarpa sardı. Çünkü Alekhine'in özel yaşamı berbattı. Ve tahtaya yansımaması imkansızdı. Tahtada bulduğu hamlelerin aslında 'ev analizi' olması gerekçesiyle suçlanan Alekhine gibi Kasparov da yalancılıkla suçlanmaktaydı.
Yeni ithamlarsa tıpkı Alekhine'e yapılanlar gibi: "Az maç yaparak zirvede kalmak." Her şeye rağmen Kasparov - tıpkı idolü gibi - az da olsa girdiği zorlu turnuvaları başarıyla bitirmekte. Son örnek Wijk aan Zee'den: Anand'ın 9.5 puanla 2., Kramnik'in 8 puanla 3. olduğu turnuvayı Kasparov 10 puanla 1. bitirdi. Kasparov - tıpkı rol modeli gibi - Svidler'e karşı hazırladığı varyantı 1995 yılından beri analiz ettiğini maçtan hemen sonra söyledi. Muhteşem gözüken 18. hamleyi masa başında bulduğunu söyleyen şampiyon pek inandırıcı bulunmazken gene idolünü anırıyordu sanki... Topalov'a karşı oynadığı oyunsa şiirsel bir güzellik taşımakta. Yalanlar, az maç, uzlaşmaz kişilikle birlikte; çalışma, yaratıcılık, kazanma arzusu ve sürprizler bir basübadelmevt gibi. Ne dersiniz?

G. Kasparov - P. Svidler
Wijk aan Zee, 1999
1. d4 Af6 2. c4 g6 3. Ac3 d5 4. Af3 Fg7 5. Vb3 dxc4 6. Vxc4 0 - 0 7. e4 a6 8. e5 b5 9. Vb3 Afd7 10. e6 fxe6 11. Fe3 Ab6 12. h4 Ac6 13. h5 Kxf3 14. gxf3 Axd4 15. Kd1 c5 16. Fxd4 cxd4 17. hxg6 h6 18. Kh5!! Ve8 19. Ae2 Vxg6 20. Kh1 Şh8 21. Kg1 Vf7 22. Axd4 Ad5 23. Vd3 Fd7 24. Ve4 Kc8 25. Fd3 Af6 26. Vh4 Kc5? 27. Ae2 Ad5 28. Kg6 Vf8 29. Ve4 Vf7 30. Şd2! Af6 31. Ve3 terk

G. Kasparov - V. Topalov
Wijk aan Zee, 1999
1. e4 d6 2. d4 Af6 3. Ac3 g6 4. Fe3 Fg7 5. Vd2 c6 6. f3 b5 7. Age2 Abd7 8. Fh6 Fxh6 9. Vxh6 Fb7 10. a3 e5 11. 0 - 0 - 0 Ve7 12. Şb1 a6 13. Ac1 0 - 0 - 0 14. Ab3 exd4 15. Kxd4 c5 16. Kd1 Ab6 17. g3 Şb8 18. Aa5 Fa8 19. Fh3 d5 20. Vf4+ Şa7 21. Khe1 d4 22. Ad5 Abxd5 23. exd5 Vd6 24. Kxd4 cxd4 25. Ke7+ Şb6 26. Vxd4+ Şxa5 27. b4+ Şa4 28. Vc3 Vxd5 29. Ka7 Fb7 30. Kxb7 Vc4 31. Vxf6 Şxa3 32. Vxa6+ Şb4 33. c3+ Şxc3 34. Va1+ Şd2 35. Vb2 Şd1 36. Ff1 Kd2 37. Kd7 Kxd7 38. Fxc4 bxc4 39. Vxh8 Kd3 40. Va8 c3 41. Va4+ Şe1 42. f4 f5 43. Şc1 Kd2 44. Va7 terk

Günün diyaloğu:
Auggie: "Ne rezillik; yalan söyledim, hırsızlık yaptım."
Paul: "Ama onu mutlu ettin; harikaydın." (Smoke, 1995)

Asırların diyaloğu:
"İyi öğretmen!"
"Niye bana iyi öğretmen diyorsun; Tanrı'dan başka kimse iyi değildir." (Matthew 19:17)

Asırların moral kodu: "Kendin için put yapmayacaksın." (2. Emir)

Siyah oynar kazanır
Corvi - R. Vera
Porto San Giorgio, 1998
1...Ah4! 2. f4! Kxf4 3. Kxf4 Kxf4 4. Fxb7 c6!! 5. g3 Ahf3+ 6. Şf2! Kh4!! 7. gxh4 Vxh4+ 8. Şe3 Vg5+ 9. Şd3? Ae5 ve siyah kazanır (10. Şe4 Vf5+ 11. Şe3 Ac4 ve mata çare yok)

3 hamlede mat
Sam Loyd, 1885
1. pxe5 a) 1...g6 2. Vf1 g5 3. Vf5 ve mat; b) 1...Şg5 2. Vf3 h3 3. Vf5++; c) 1...h3 2. Vf3+ Şh4 3. Vf4++; d) 1...g5 2. Vf1 h3 3. Vf3++