Rusların yeni kabusu

Yıl 1980. Ünlü Wimbledon Tenis Turnuvası finali... O güne kadar görülmemiş bir çekişmeye sahne olan maç İsveçli Björn Borg'un zaferiyle sonuçlanıyor. Yenilgiye uğrayansa ABD'li "hırçın çocuk" John McEnroe. İngiliz seyirciler tuhaf bir şekilde kazananı değil, kaybedeni daha çok alkışlamakta. Bütün yabancılar gibi olayı şaşkınlıkla izlerken, İngiltere'de yaşayan bir vatandaşımız olaya açıklık getiriyor: "İngilizler kaybedenleri severler!" Mağrur olanı sevmek, kaybedeni alkışlamak yalnız İngiliz toplumuna özgü mü bilemeyiz, ama eldeki örnekler bu genellemeyi haklı çıkartacak çoklukta. Son örnek ne yazık ki satranç dünyasından. Geçtiğimiz ay Kilkenny Turnuvası'nda 2655 ratingli Rus büyükusta Sergei Tiviakov'u yenen Luke McShane henüz 14 yaşında.
Bu zaferle birlikte eski Sovyet (yeni İrlandalı) büyükusta Alex Baburin'e karşı sağladığı 3 - 0'lık üstünlük ona "Rus celladı" lakabını kazandırdı. Tiviakov'un eski dünya şampiyonu adaylarından olduğu düşünüldüğünde, McShane'in başarısı daha iyi anlaşılabilir. Henüz "City of London"da bir lise öğrencisi olan Luke, Rus oyuncuları birer birer devirirken ülkenin satranç federasyonu garip bir tutum sergilemekte. Şöyle ki, şu anda uluslararası usta unvanına sahip olan McShane ülkesinde 74'üncüsü düzenlenen Hastings Turnuvası'na davet edilseydi büyükusta unvanını kazanabilecekti. Oysa Britanya Satranç Federasyonu onu Stockholm'e açık bir turnuvaya yolladı. Hastings'te 9 maçta 5 puan büyükusta olmaya yeterliyken Stockholm Açık'ta durum belirsiz. Ve ne tuhaftır ki Hastings Turnuvası'na Luke'un yerine bir 'kaybeden' davet edildi: Fransız Laurent Fressinet (Bu davete hiçbir rasyonel açıklama yok). Fressinet'in, belki de dünya rekorunu - bir diğer 14'lük - Ponomariov'la birlikte kırabilecek olan McShane'e tercihlenmesi trajik bir durum.
Ülkesinin en umut vaat eden oyuncusunun önünü kapatmak "Onlar kaybedenleri severler" genellemesini doğruluyor gibi. Neyse ki kaybedenler ve kazananlarla uğraşmak yerine yalnız satranca hizmet edenler de var Britanya adasında. Adam Raoof adındaki satranç organizatörü 1998 yılının tartışmasız yıldızıydı bu tuhaflıklar ülkesinde. Üçü son bir ay içersinde olmak üzere birçok turnuva düzenleyen Raoof, ülkesinin genç oyuncularına federasyonunun veremediğini sağlamakta. Oxford'un Moat House otelinde düzenlenen turnuvalar genç oyunculara yabancı ülkelere seyahat etmeden büyükusta normu kazanma şansını veriyor.
Sloganı "Gens una sumus" (Biz bir aileyiz) olan satranç dünyasının içindeki kopukluklar bizi üzüyor. Özellikle ilgili ülke federasyonlarının organizatörlerle uyum içinde çalışamaması satranca zarar veriyor. Bizleri sevindirense hiç değilse ülkemiz satrancında birlik ve beraberliğin artık sağlanıyor olması. Sevindirici haberler haftaya!

S. Tiviakov - L. McShane
1. e4 c5 2. Af3 Ac6 3. d4 cxd4 4. Axd4 Af6 5. Ac3 e5 6. Adb5 d6 7. Fg5 a6 8. Aa3 b5 9. Fxf6 gxf6 10. Ad5 f5 11. c3 Fg7 12. exf5 Fxf5 13. Ac2 Fe6 14. g3 0 - 0 15. Fg2 a5 16. 0 - 0 Kb8 17. Vd2 Vd7 18. Kad1 f5 19. Ade3 Kbd8 20. Fd5 Ae7 21. Fxe6+ Vxe6 22. Ad5 f4 23. Axe7+ Vxe7 24. Vd5+ Şh8 25. Kfe1 Vf6 26. Ke2 Fh6 27. Vxb5? f3 28. Ke4 Kb8 29. Vxa5 Kxb2 30. Ae3 Ke2 31. Ag4 Vg6 32. Kb4 Ff4! 33. h3 Fxg3! 34. Vd5 Fxf2+ 35. Şf1 Fc5 36. Kb7 Kg2 37. terk

L. McShane - S. Kindermann
Lippstadt, Almanya 1998
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Ad2 Af6 4. e5 Afd7 5. f4 c5 6. c3 Ac6 7. Adf3 Vb6 8. g3 cxd4 9. cxd4 Fe7 10. Fh3 0 - 0 11. Ae2 f6 12. Kf1 Adb8 13. Kf2 Fd7 14. Şf1 a5 15. Şg2 Aa6 16. Ac3 Ac7 17. Fe3 Va7 18. Aa4 fxe5 19. fxe5 Fe8 20. Kc1 Fg6 21. Ac5 Fxc5 22. Kxc5 Ff5 23. Fxf5 Kxf5 24. Vb1 Va6 25. g4 Kf7 26. Şg1 h6 27. g5 h5 28. g6 Kf5 29. Vd1 Kaf8 30. Ah4 Kxf2 31. Fxf2 Kf4 32. h3 Ae8 33. Kc3 Vb5 34. Kf3 Ke4 35. Kf7 Ke2 36. Vc1 Vxb2 37. Vf4 Vb1+ 38. Şh2 Vb4 39. Vf3 Kxa2 40. Vxh5 terk

Günün sözü: Kaybedenler daima hatalıdır. (İspanyol atasözü)

Haber: Axa Oyak Sigorta tarafından düzenlenen 7. İstanbul Satranç Şöleni 13 -14, 20 - 21, 27 - 28 Mart 1999 tarihlerinde Büyük Tarabya Oteli'nde yapılacak. Okullar turnuvaya bu yıl İlköğretim Küçükler, Yıldızlar, Liseler olmak üzere 3 ayrı kategoride katılabilecek.

3 hamlede mat
Medina - Sanz
Olot 1975 (Oyundan)
1. Af5+ Şh5 2. Vxh7+ AxV 3. g4 ve mat (1...pxA 2. VxA+ Şh5 3. Vg5++)

Beyaz oynar kazanır
B. Becker - Nogueiras
Küba 1998
1. Vxh6!! Şxh6 2. Kh3+ Şg5 3. Kh7!! ve kazanır (4. h4 matına çare yok)