Şam - Moskova - Roma üçgeni

       TÜRKİYE - Suriye krizi sırasında 15 yıldan beri barındığı Şam'ı terkederek Moskova'ya giden bölücübaşı Abdullah Öcalan, Türkiye'nin diplomatik girişimleri ve siyasi baskıları sonucu Moskova'dan da ayrılmak zorunda kaldı.
       İtalyan Komünist ve Yeşiller partilerinin verdiği güvenceler üzerine 12 Kasım 1998 akşamı Airflot uçağına biletsiz yolcu olarak binen Öcalan, Roma Havaalanı'nda İtalyan polisince tutuklandı.
       Türkiye ve Almanya İnterpolünün "tutuklanarak iade edilmesi" talebi üzerine tutuklanan Öcalan, kendisine refakat eden İtalyan Komünist Yeniden Oluşum Partisi milletvekili Roman Mantovani ile PKK'nın siyasi kanadı ERNK'nın Roma Temsilcisi Ahmet Yaman'ın girişimleri sonucu İtalya'dan siyasi sığınma talebinde bulunmuştu.
       Siyasi sığınma hakkı verilip verilmeyeceği uzun süre tartışma konusu olan Öcalan, Türkiye veya Almanya'ya iade edilmemek için çeşitli yollara başvurmuştu. İlk fırsatta "rahatsız olduğunu" öne sürüp, Roma dışındaki Palestrina bölgesinde bir klinikte iki hafta kadar tedavi gördü. Polis gözetimi altında tedavisi devam ederken, Almanya "iade talebini" geri çektiğini açıkladı. Türkiye'de "idam cezası olduğu" gerekçesiyle Türkiye'ye iade edilmeyeceğini açıklayan İtalyan Adalet Bakanlığı ve Roma İstinaf Mahkemesi, Almanya'nın iade talebini geri çekmesinden sonra "Öcalan'ın serbest olduğunu" açıkladı.
       Serbest bırakılmasından sonra yine Roma dışındaki İnfernetto Mahallesi'nde bir villaya yerleşen Öcalan, polis gözetimi altında iki ay beş gün Roma'da kaldı. Çevresindeki yoğun güvenlik önlemlerine rağmen villasında PKK yandaşlarını ve çeşitli ülkelerden parti ve dernek yöneticilerini kabul eden Öcalan, sık sık "Avrupa'da kalmak istediğini, gideceği üçücüncü ülkenin kendisine can güvenliği, siyasi faaliyetlerini sürdürme güvencesi" vermesini istedi.
       Türkiye'nin yoğun baskıları, İtalyan mallarına uygulanan ambargonun hisedilmeye başlaması üzerine ise İtalyan hükümeti Öcalan'a karşı sertleşmeye başladı. Başbakan Massimo D'Alema, başlangıçta "Siyasi sığınma hakkı verilebilir" derken, son günlerde "Ya çeker gider ya da yargılanmayı göze alır" diye tehditvari açıklamalar yapmaya başladı.
       D'Alema'nın bu sert açıklamaları üzerine, "Hükümeti zor durumda bırakmak istemiyorum. Üçüncü bir ülkeye gitmeye hazırım" yanıtını veren Öcalan da kendi olanaklarıyla üçüncü bir ülke aramaya koyuldu.
       Öcalan'ın Moskova'ya gitmek istemesinin başlıca nedeni; Cenevre Mülteciler Sözleşmesi'ne taraf olan Rusya'nın, sözleşme hükümleri uyarınca kendisini geri almak zorunda bulunması... Ancak bugüne kadar Rusya, "Öcalan bize kendi kimliğiyle gelmedi ve bizden siyasi sığınma talebinde bulunmadı" diyerek sözleşmenin bu yükümlülüğünden kaçmaya çalışıyordu.
       İtalyan hükümetinin Rusya'ya, "Öcalan'ı geri alması halinde" IMF tarafından bloke edilen 80 milyar dolarlık krediyi açmayı vaad ettiği bile ileri sürülmüştü.