Türkiye'de kurallara uyan yok

ABD'de başlayıp dünyaya bulaşan şirket yolsuzlukları kurumsal yönetişim (corporate governance) ile çözülmeye çalışılıyor. Bu alanda oldukça fazla mesai sarfeden CocaCola İçecek Yönetim Kurulu Üyesi Ron Jones'a göre 'Şirket yolsuzlukları da hayat gibi. Önünü aldığınızı düşünürsünüz, ama bir süre sonra başka bir şekilde kendini gösterir.
İnişli çıkışlı bir grafiği vardır ve her zaman da böyle olmuştur. Son zamanlarda alınan önlemler sayesinde bir süre daha yolsuzluk göremeyeceğiz ama şekil değiştirip karşımıza çıkacak. Yapılması gereken ve tek yapabileceğimiz tüm önlemleri alarak minimize etmek."

Dört temel ilke
Coca Cola olarak danışmanlık firmaları yanında, iç denetim de yaptıklarını hatta işe girerken tüm çalışanlarına birer 'kurumsal yönetişim ilkeleri' sözleşmesi imzalattıklarını söyleyen Jones, kurumsal yönetişimin dört temel öğesini adalet, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk olarak özetliyor. Jones Türkiye'de de birçok danışmanlık firmasıyla kurumsal yönetişim alanında çalıştıklarını da eklemeden geçemiyor. Jones çok fazla denetimle yönetimin esnekliğini kaybettiğini kabul ediyor ama bunu aşmak için de teknolojinin nimetlerinden faydalanıyor. Jones, "Tüm bürokratik işlemler, tüm alımlar veye harcamalar artık teknolojinin sayesinde rahatça ve hızlı bir şekilde kontrol edilebiliyor" diyor.

Adil yönetim
Jones için adalet ilkesi, hissedarların haklarının korunması anlamına geliyor. Buna, azınlık olan hissedarların ve yabancı hissedarların haklarının korunması ve yönetimin bu hissedarlara adilane ve eşitlikçi bir anlayışla davranması da dahil.
Şeffaflık ilkesi kurumsal mali performansa dair yeterli, net ve karşılaştırılabilir bilginin ortaya konması. Hesap verebilirlik ise yönetimin faaliyetini ve kurumsal varlıkları verimli ve rekabetçi bir şekilde değerlendirmesini sağlaması ve sermayedarlara karşı sorumlu olmasını sağlıyor. Sorumluluk, tüm yasa ve yönetmeliklere uyulmasını sağlıyor.

Türkiye'de kurumsal yönetişim deyince akla gelen ilk isimlerden biri olan Türkiye Kurumsal Yönetişim Forumu Başkanı Melsa Ararat. Ararat, "Bilimsel bir veriye dayanarak değil ama gözlemlerime dayanarak ise Türkiye'de bu ilkelere tamamen uyan bir şirketin olmadığını söyleyebilirim. Ancak özellikle halka arza hazırlanan şirketlerin bu konu üzerinde hassasiyetle durduğunu görüyoruz" diyor. Ararat'a göre kuralları en sıkı uygulayan New York borsasında yer alan tek Türk şirketi Turkcell.
Kurumsal yönetişimin Türkiye'de bankacılık sektöründe yaşanan sorunlar ile ortaya çıktığını söylüyor. Bankaların izlenmesi, denetlenmesi ve kontrolündeki yetersizlikler ile ortaya çıkan ve TÜSİAD'ın kurduğu Çalışma Grubu ve 2001 yılında organize edilen konferansla devam eden süreç,
Ararat'a göre en önemli katkı Temmuz ayında yayınlanan 'SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri' ile sağlandı.