Toz fırtınaları hastalık saçıyor

Göller Bölgesi’nin en büyük gölleri arasında bulunan Burdur Gölü, kuşlar için önemli bir konaklama merkezi. Türkiye’nin 13 ramsar alanından biri olan Burdur Gölü, Yaban Hayatı Geliştirme Sahası statüsüne de sahip. Nesli tehlike altındaki birçok endemik türe de ev sahipliği yapan göl, 1987’den itibaren sürekli su kaybetmeye başladı. Günümüzde de devam eden su kaybı son bir senede 40 cm’yi buldu. Gölü besleyen su kaynaklarına yapılan barajlar yüzünden gittikçe küçülen göl, kapalı havza olması sebebiyle de çevredeki tüm atığı içinde barındırıyor. 60 metrenin altına düşen göl derinliği yüzünden açığa çıkan yüzeydeki tozlar, rüzgârların etkisiyle toz fırtınalarına dönüşüyor. Arsenik ve sülfür barındıran toz fırtınalarına dikkat çeken uzmanlar, ilerde akciğer hastalıklarının artacağını ifade ediyor.

‘Ağaçlandırılmalı’

Bölgede çalışmalar yürüten Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği Bilim Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Erol Kesici, “Yıllar önce burası kurursa birçok felaket yaşanabilir diye uyarmıştık. Kum fırtınaları başladı. Gölün kimyasal yapısından kaynaklanan zemini toz fırtınalarına neden oluyor. Bu fırtınalar da tarım alanlarının verimsizleşmesine neden oluyor. Kum fırtınasına yakalanmış insanların gözleri etkileniyor. İleride akciğer hastalıkları artacak. Tek çözüm ağaçlandırmak” dedi.

‘Sulara karışıyor’

Lavanta bahçeleriyle bölgedeki kuraklığın önüne geçmeye çalışan Lisinia Doğa Merkezi’nin kurucusu veteriner hekim Öztürk Sarıca ise, “Göl suları çekildikçe tozlar ortaya çıkıyor. Bu tozlar kalsiyum, sülfür ve birikmiş kimyasal kalıntılardan oluşuyor. Bu tozlar insanların üzerine ve gıda maddelerinin üzerine savruluyor. Yağmurlarla birlikte bu tozlar yeraltı içme sularına karışıyor. Bu da bölgedeki kanserleri tetikliyor” diye konuştu.

‘Elde kalan arsenik’

Burdur Belediye Başkanı Ali Orkun Ercengiz ise şunları söyledi: “Burdur Gölü 1970’li yılların başından itibaren hacminin yüzde 40’ını kaybetti. Göl tabanında bulunan arsenik ve kükürt maalesef göl çekildikçe kuruyan alan olarak elimizde kalıyor. Bu tozlaşma zaman zaman rüzgârın etkisiyle de savrulabiliyor. Asıl önemlisi göl kuruyup çekildikçe, civardaki birçok endemik türü kaybediyoruz. Gölün içerisindeki oksijen azalıyor, tuzluluk artıyor. Bu da gölde yaşayan canlıların yok olmasına neden oluyor. Göle giden tüm kaynaklar barajlarla kapatıldı. Gölü besleyebilecek hiçbir kaynak kalmadı. Bölgede ağaçlandırma çalışmaları yerine tabandan daha az su çeken bitkilerle çalışmalar yürütülmeli.”