Bahçeyi seven dikenine katlanır

Dikenli bitkileri bahçe yaparken kullanmayı çok severim. Doğal engelleyici oluşları, yaz - kış yeşil kalmaları ve kimi kokulu çiçek açmaları değişik sürprizler sunmakta. Sözünü ettiklerim ilex, mahonia ya da osmanthus gibi bitkiler. Ilex ve mahonia çok temiz, dümdüz olmasa da iyi çit olabiliyor. Yurtdışı peyzaj uygulamalarında koku bahçeleri için kışın çiçek açan mahonia, osmanthus bolca kullanılıyor. Son dönemde üretilmiş, alacalı osmanthus müthiş. Daha bahçeme dikemedim ama meraklısına tavsiye ederim.
M. japonica ya da m x media türleri ince uzun mısır gibi sarı çiçeklerini açtılar. Mart sonuna kadar gösteri devam edebilir. Belki fazla tanınmaması, pahalı oluşu bitkinin ülkemizde çok görülmemesine sebeptir. Tanınan ve bolca kullanılan mahonia, m. aquifoliumdur (Hani çit yapılıyor diye belirttiğim). Bu bitki ilkbaharda çiçek açar, yaz ortasında dişi bitkilerde mor üzüm görünümlü tohumlar oluşur. Esas ilginç yapısı, kışın yapraklar dökülmeden kıpkırmızı oluşudur. Tam güneşten gölgeye kadar bahçenizdeki her yere dikebilirsiniz. Bu dönemde çiçek açan m x media ya da japonica diğer yaz türüne göre daha boylu ve sık dokulu çalı şeklindedir. Her türlü killi, kireçli, humuslu, hafif rutubetli toprakta yetişebilir. Yazın kuru kalmaktan nefret eder. Bahçenizde gölgeli ağaç diplerine dikim yapacaksanız yaprak çürüğü, gazete kağıdı, torfla beraber dikin. Yani nemine dikkat edin, yeter.
Kışın çiçekli kalanlar - 20 dereceye kadar soğuğa dayanabilir. Kar yağışı, hava kirliliği hiç sorun çıkarmaz. Ufak dikilen bir fidan 1.5 x 2 metreye 5 senede, 3 x 4 metreye 20 senede ulaşılabilir. Çiçeklerinden sonra yazın oluşan mor boncukları kuşların önemli besin kaynaklarındandır. Mahoniaları bahçenizde evden görebileceğiniz, mümkünse beyaza boyanmış bir duvar önüne dikin. Kışın yaprağını döken açelyalar, yazın uzun mor çiçek açan soğanlı agapanthuslar, gri yapraklı hostalar, portakal renkli lilyumlar açtıkları ya da yapraklı kaldıkları dönemlerde mohanianın daimi yeşil gövdesini fon olarak kullanabilir. Bu sebeple düzenlemelerinizde gruplara dikkat edin.
Yazın çiçeklenen çit türü budanmayı sever. Kışın açan türü sadece çiçeklerinden sonra çiçeklerin tam dibinden, ilk yaprak üzerinden temizlenmelidir. Daha fazla budama gereksizdir. Bir ufak dal üzerinde simetrik sıralı yapraklar profesyonelce kesilip ocak ayında köklendirme tozuyla güçlendirilerek, sıcak seralarda yeni fidelere dönüşebilir. Uyarmam gerekiyor, üretimi zor. Piyasada bir buçuk metrelik saksılı ithal mahonialar 14 milyon liradan satılıyor. Kış günlerinde renksiz bahçemize sarı ışığıyla mutluluk getirecğini düşünürsek bence bu para çok değil. Alacağınız bitkiyi havalar ısınınca dikin. Nisan - mayıs en ideal dönem. Dikimde bir miktar potasyum bazlı gül gübresi de renklenmeye yardımcı olacaktır.
Dikenleri elinize batarsa kanatır ama batıl inançlarınız varsa kötülükleri de evinizden, bahçenizden uzak tutar. Dikenleri sevin... Monotonluktan kurtulun.