Yaşlı sürücü ehliyeti sıkı denetimle alsın!

Bursa’da otomobilinin kontrolünü kaybettiğini iddia eden 71 yaşındaki M.S., motosikletleri arızalandığı için emniyet şeridinde bekleyen 18 yaşındaki Semih Aydemir ile kardeşi 11 yaşındaki Melih Aydemir’e çarpmıştı. 23 Temmuz’da gerçekleşen kazada, 11 yaşındaki Melih yaşamını yitirirken Semih ise yoldan geçen bir doktorun acil müdahalesi sayesinde kurtarıldı.

Türkiye eski pist şampiyonu olan baba Yılmaz Aydemir, küçük oğlunun ölümünün nedeni olarak ‘reflekslerini kontrol edemeyen ve sağlık sorunları olan’ 71 yaşındaki bir kişinin araç kullanmasına izin verilmesini gösteriyor.

Kaza sonrası M.S. kontrolündeki otomobilden iki tane değnek çıktığını ifade eden Aydemir, kazayı gösteren kamera kayıtlarında aracın hiç fren yapmadığını ve bunun nedeninin de ‘araç kullanacak sağlıkta olmayan bir kişinin trafikte’ olması olduğunu dile getirdi.

10 yılda bir yenileniyor

1 Ocak 2016’dan itibaren yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe göre ehliyetler binek otomobiller için 10 yılda bir yenilenecek. Yenileme sırasında sürücülerin ‘Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirlenen sağlık şartlarını taşımaları’ ifadesi yer alsa da, 10 yıl içinde oluşacak sağlık sorunların tespitiyle ilgili herhangi bir denetim mekanizması belirtilmiyor. Yani 75 yaşında ehliyetini yenileyen bir sürücünün 10 yıl boyunca sağlığı konusunda bir kontrol yapılmıyor.

Yeni yönetmelikte, sürücünün sağlığının araç kullanamayacak kadar bozuk olduğunun trafik görevlilerince sürücü belgesinin geri alınacağı ifade ediliyor. Yani düzenli bir denetim mekanizması mevcut değil.

Yaşadığı acının başkaları tarafından yaşanmasını istemeyen Aydemir, change.org’ta bir imza kampanyası başlatarak ‘ehliyet yasasının yeniden düzenlenmesi’ çağrısında bulundu.

Biz de, ileri yaştaki sürücülerin sağlık durumlarıyla ilgili dünyadaki düzenlemeleri derledik:

İngiltere: 70 yaşını geçen İngiliz vatandaşları, sağlık durumlarının araç kullanmalarına engel olmadığına dair bir sağlık raporuyla 3 yılda bir ehliyetlerini yenilemeleri gerekiyor.

Avustralya:Sürücülerin sağlık durumlarından, yaşlılıkla beraber daha geç tepki verme durumları oluşabileceği için belli bir yaştan sonra bireylerin kendi rızalarıyla araç kullanmayı bırakması öneriliyor.

Yeni Zelanda:75 yaşını geçenler, sürüş testi ve tıbbi bir değerlendirmeden geçiyor. 2 yılda bir yenilenen ehliyet, bazı vakalarda mesafe kısıtlaması, gündüz kullanma izni gibi kurallarla kısıtlanabiliyor.

ABD, CalIfornIA:Sürücüler, 70 yaşından sonra fiziksel, zihinsel ve kurallara uymaları bakımında kontrol altına alınıyorlar. Ehliyetler ise 65 yaşından itibaren 10 yıl yerine 5 yılda bir yenileniyor. Sürücülerin, günün hangi saatlerinde, hangi yollarda araç kullanabileceğine dair sınırlama getirilebiliyor.

Teksas:79 yaşını geçen sürücüler, görüş testine girerek ehliyetlerini yenilemek zorundalar. 85 yaşından itibaren ise, sürücüler iki senede bir ehliyetlerini yeniliyorlar.

ABD’de Floride, Georgia, Iowa, Kansas, İllionois gibi birçok eyalette, belli bir yaşı geçen sürücülerin sağlık durumları takip ediliyor, ehliyet yenileme süreleri sıklaştırılıyor.

İngiltere’nin Westerham kasabasında 88 yaşındaki bir otomobil sürücüsü, 2015 Noel’inde bir kafeye otomobiliyle girdi. İçeride oturan bir kadın ölürken, 5 kişi de yaralanmıştı.