YAKLAŞIK 20 yıldır pamuk ve özellikle Ege pamuğuna yönelik problemleri yazarız.
Pamuk üreticisi için geçen yıllar hep zorluk getirdi. Yüksek tutulan girdi fiyatları, işçilik giderleri, tarıma yönelik mal ve hizmetlere uygulanan vergi oranları üreticiyi tarlada sorunlarıyla başbaşa bıraktı. Üstelik Türkiye, yüksek kur politikası uygulayarak üreticisini iki kere ezdi.Yıllık 3,5 milyar dolarlık pamuk ithalatı yapar hale geldik Tarımı bizden öğrenen Yunanistan’dan bile pamuk getirttik. Dünyada uzun lifli kalitesiyle örnek gösterilen Ege pamuğu gözümüzün önünde eridi.
* * *
Şimdilerde ise pamukta nihayet yeni bir süreç kendini gösteriyor.
Global krizin ardından hammadde fiyatlarındaki inanılmaz yükselişle birlikte dünya ticaretinde “pamuk” altına dönüştü. Bizim aklımız da biraz başımıza geldi. Özellikle kaliteli pamuğa ilgi artınca, 20 yıldır gözardı edilen Ege pamuğu şimdi baştacı.Tabii bunda Tariş Pamuk Birliği’nin yeniden yapılanmasının da etkisi var. Pamuk üretiminden vazgeçmeyi düşünen üretici, Birliğin yeni politikalarıyla ürününe sahip çıkmaya başladı. Şimdi Tariş Pamuk Birliği yurtdışından gelen taleplere yetişmekte zorlanır hale geldi. Yaklaşık 20 yıl sonra Ege pamuğu yeniden ihraç edilmeye başlandı. Birlik, yurtdışı ile 5 bin tonluk anlaşma yaptı.
* * *
Tariş Pamuk Birliği Başkanı Beliğ Azbazdar, dünya fiyatlarıyla Türkiye’deki fiyatlar arasında makas artınca ihracatın neredeyse zorunlu hale geldiğini söylüyor.
Dünya fiyatları ton başına 7.500 seviyelerinde seyrederken, Türkiye’de bu rakam 6.500 TL civarında. Azbazdar gelişmeleri “Dünyada pamuk sıkıntısı yaşanınca, bize talep yağmaya başladı. Ege pamuğu bir markadır ama Türkiye’de kıymeti bilinmiyor. Önceki gün, Makedonyalılar dünyadaki en iyi pamuğu sizden aldık dediler. Umarım bu gelişme Türk pamuğunu zayıflatan politikaların da sonu olur” sözleriyle değerlendiriyor. 2010’da 11 bin ton mahlıç üretimi yapan Tariş Pamuk Birliği 2011’de 20 bin ton mahlıçlı pamuk üretti.
* * *
Nihayet pamuk üreticisi de az biraz soluk almaya başladı. Ancak hiç değilse, konjonktürün yarattığı fırsattan yararlanarak, dünyanın en kaliteli pamuklarından Ege pamuğunun üretiminin çoğalması için çaba harcanmalı. Pamuk sanayi sektörünün de en önemli hammaddelerinden birisi. Ama bizde birçok kurum tarımı görmezden geliyor, yalnızca ticaret borsalarının sırtına bırakıyor.
Özellikle şimdi, borsasından, ticaretine, sanayisine kadar tüm kurumların, odaların bir araya gelerek planlama, gelecek için taleplerini net ortaya koyma zamanı.
Bir zahmet...
Genel Müdürlük binasını Tariş Üzüm satın aldı
Pamuk Birliği’nde yaklaşık iki yıl kadar önce yeni yönetim trilyonlarca liralık borçlarını ödemek için harekete geçmişti. Birlik, bu amaçla çoğunluk hissesine sahip olduğu genel müdürlük binasını satışa çıkardı. Önce hissesi olan diğer birliklere ‘Size satayım’ çağrısı yaptı, sonuç alamayınca, kentin merkezindeki binayı Denmar AŞ’ye sattı. Ancak Üzüm Birliği mahkemeye başvurarak, satışla ilgili şifa hakkını kullandı. Dava sonuçlandı ve Üzüm Birliği, 2 milyon 950 bin lira ödeyerek binanın sahibi oldu.
Yasalar geriği satış sırasında, diğer küçük hisseli ortakların da onayını alması gereken Denmar AŞ. ise tüm dava masraflarını da üstlenmek zorunda kaldı. Şimdi Pamuk Birliği, bir süreliğine Üzüm Birliği’nin kiracısı olacak. Şu anda binanın yüzde 90’ı Üzüm, yüzde 10’u ise Zeytinyağı Birliği’ne ait. Üzüm Birliği Başkanı Ali Rıza Türker, “Buranın satılmasına izin veremezdik, insan karargahını satar mı?” diye soruyor. Türker diğer gayrimenkullerini satarak burayı aldıklarını belirtirken 40 metrelik Türk bayrağı da diktirmiş, “Mesajımızı daha nasıl anlatayım” diyor.
