Anlaşılan halkımız araç satın alıyor ama araçları kullanamıyor. Evinin önünde park ediyor, geliyor, gidiyor "seviyor"!Anlaşılan otomobil satın alanlar gelirleri düşük olduğundan; kamyon, traktör satın alanlar piyasada iş olmadığından petrol ve mazot yakmıyor. Veya yakamıyor.Petrol Sanayi Derneği Genel Sekreteri Erol Metinin hesaplarına göre, 1996 - 2003 yılları arasında otomobil sayısı yüzde 40.5 artarken, otomobillerin yaktığı benzin + LPG tüketimi sadece yüzde 9.39 oranında arttı.1996 - 2003 yılları arasında mazot yakan ağır vasıta sayısı yüzde 53.71 artarken, motorin tüketimi sadece yüzde 6.40 oranında arttı.Her ülkede akaryakıt tüketimi, kentleşme, refah ölçüsüdür. Ülkedeki gelişmenin göstergesidir. İş alemindeki hareket, üretimdeki canlanma akaryakıt tüketiminden işlenir.Bizde de son yıllarda otomobil, kamyon, traktör, ticari araç satışlarında büyük artma görüldü.Araç sayısı artınca yakıt tüketiminin de artması beklenir. Bizde ise benzin, mazot tüketimi geriliyor. Bizde toplam petrol ürünü tüketimi de son yıllarda durakladı. Toplam petrol ürünleri tüketimi denilince bunun içinde her tür benzin yanında gazyağı, jet yakıtı, uçak benzini, fuel oil, asfalt ve madeni yağlar gibi diğer ürünler de var.Toplam petrol ürünleri tüketimimiz 1996 yılında 28.2 milyon ton idi. 2000 yılında 29.8 milyon tona ulaşmıştı. 2001 yılında 28.6 milyon ton, 2002 yılında 29.3 milyon ton, 2003 yılında 29.9 milyon ton oldu.Benzin ve mazot tüketimindeki gerileme, toplam petrol ürünü tüketimimizin son yıllarda ciddi bir artış göstermemesi, ülkenin petrol faturası açısından olumlu gösterge sayılabilir.Petrol fiyatlarının tavanlara çıktığı dönemde bir de tüketimimiz artsaydı, döviz bulmakta daha çok zorlanırdık.Amma ve lakin, halkımızın otomobil, kamyon ve traktör satın aldıktan sonra şu veya bu nedenle bunları yürütememesi hiç de "sevinilecek bir durum" değil.Acaba araç sayısı artarken bizde yakıt tüketimi neden geriliyor?Bunu, Petrol Ofisinin tepe yöneticisi Ertuğrul Tuncere sordum. Bana anlatılana göre bunun değişik nedenleri var. (1) Araçlarda motor teknolojisi değişti. Otomobiller daha az yakıt tüketiyor. Örneğin eskiden Tofaşın "Kuş" serisi otomobilleri 100 kmde 11 - 12 lt benzin yakarken, yeni "FIAT" serisi otomobilleri 7 - 8 lt benzin yakıyor. (2) Otogaz (LPG) kullanımı yaygınlaştı. LPGde vergi yükü düşük. Bu nedenle birçok araçta benzin yerine LPG kullanılıyor. (3) Otomobil kullananların gelirlerinde önemli artış yok. Otomobil satın alanlar taksitle satın alıyor. Taksit öderken benzine para ayıramıyor. Borcu olmayanlar için bile benzin gideri önemli bir yük teşkil ediyor. (4) Tarım kesimindeki gerileme nedeniyle traktörler daha az kullanılıyor. (5) Ekonomideki ve özellikle inşaat kesimi ile kamu yatırımlarındaki duraklama nedeniyle kamyon trafiği yavaşladı. Kamyonlar iş bulamıyor. Daha az mazot yakıyor.Bu yazının altında verdiğim tablo çok ilginç. Bu tabloya bakarak sevinmek mi yoksa üzülmek mi gerektiğine karar veremedim. Halkımız otomobil, kamyon satın alıyor. Araç sayısı her yıl artıyor. Buna karşılık benzin, mazot tüketimi düşüyor. Benzin Oto LPG gaz Motorin Otomobil Dizel yakıtlı araç1996 4.255 0 8.518 3.274 1.1891997 4.388 0 7.632 3.570 1.3341998 4.474 145 6.596 3.838 1.4841999 4.306 362 7.834 4.072 1.5782000 3.655 1.281 8.774 4.422 1.7272001 3.171 1.231 8.763 4.534 1.7762002 3.103 1.149 9.063 4.606 1.8272003 2.960 1.230 9.570 4.760 1.940 Kaynak: PETDER guras@milliyet.com.tr Akaryakıt tüketimi (bin ton) Araç sayısı (bin adet)
