Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Faizimiz döviz getirenler için cazip olmaya devam ettikçe ve de Merkez Bankası TL’sinin değerini belli koridorda tutmayı sürdürdükçe, (sıcağı ile soğuğu ile) döviz girişi durmaz.
* Döviz girişi bu boyutlarda devam ettikçe, döviz ucuza satılır.
* Döviz ucuza satıldıkça ithalat gerilemez.
* İthalat gerilemedikçe cari açık (döviz açığı) feryatları sona ermez.
Bunlar işin bir boyutu.
Bir başka boyutu daha var.
* Dövizin bolca harcandığı daha sonra döviz arayışına gidildiği için cari açık (döviz açık) oluşmaz. Çünkü olmayan döviz harcanamaz. Olmayan döviz ile ithalat (kredili ithalat hariç) yapılamaz.
* Önce döviz girişi olur. O döviz harcanır. Cari açık kadar harcama yapılır. Döviz ucuz ise çok, pahalı ise ihtiyaç kadar döviz harcanır.
* Cari açığı oluşturan döviz sadece yatırım için harcanmaz. Ne kadar yatırım o kadar cari açık diye bir şey yoktur. Cari açığı oluşturan döviz hem tüketime, hem üretime, hem yatırıma gider.
Şimdi gelelim dün açıklanan cari açık rakamlarının yorumuna: Hükümetin cari açığı dizginlemek için aldığı tedbirlere, iç talebi kısma çabalarına rağmen cari açık azalmıyor.
* Sıcak paracılar kaçtı, kaçıyor denilmesine rağmen döviz girişi devam ediyor.
* Döviz ucuz olduğu için ithalat artışı hız kesmiyor.
Özet ile cari açık cephesinde değişen bir şey yok.
İşte size basit bir tablo: Bakınız 5 ayda her ay ne kadar döviz girişi olmuş, ithalat her ay nasıl artarak sürmüş gitmiş. Her ay dış ticaret açığı (ithalat ile ihracat arasındaki fark) ne kadar. Ne kadar aylık ve 5 aylık döviz açığı ortaya çıkmış:

Döviz girişi de ithalat da hız kesmedi


* Tabloda görülüyor ki, 5 ayda eğer ülkeye 46.3 milyar dolar döviz girişi olmasa idi, döviz bu sayede ucuz ucuz satılmasa idi biz 43.7 milyar dolar dış ticaret açığı veremezdik. Dış ticaret açığı bu boyuta çıkmasa idi, cari açık da 5 ayda 37.2 milyar dolar olmazdı.
* İlk 5 ayda ihracat arttı diye seviniyoruz. İhracat artışı yüzde 20 oranında, buna karşılık ithalat artışı yüzde 43 oranında.
Beş ayda 98 milyar dolarlık ithalata karşı 54 milyar dolarlık ihracatımız var.

Haberin Devamı

Döviz girişi de ithalat da hız kesmedi




Limak’tan Priştina’ya yeni terminal binası

Limak Grubu, toplam 140 milyon euro yatırım planladığı Kosova Priştina Uluslararası Adem Yaşari (Jashari) Havalimanı Yeni Terminal Binası’nın temelini attı. Bu yatırımlarla Priştina Havalimanı’nda yolcu sayısının 20 yıllık işletme sürecinde 1.5 milyondan 4 milyona çıkartılması öngörülüyor. Yatırım kapsamında ek olarak 1.750 araç kapasiteli yeni otopark yapımı ve havalimanı ulaşım yollarının rehabilitasyonu da yapılacak.