Meral Tamer
Tüm Yazıları
Fortune dergisinin ilk kez düzenlediği listede doğal olarak Amerikalı işkadınları ağırlıkta. Liste, kadınların hangi sektörlerde sivrildiklerini topluca göstermesi açısından ilginç. Örneğin borsa ve finans alanında şirketlerin en tepe yönetimlerinde kadınları görmek sevindirici
Amerikan Fortune dergisi ilk kez "Dünyanın En Güçlü İşkadınları"nı sıralamış. 50 kişilik listeye göz attığınızda dünyanın değilse bile Amerika'nın iş hayatında en sivrilmiş kadınlarının çoğunu birarada görebiliyorsunuz.
Sıralamada yer alan isimlerin çoğunluğu bizlere yabancı olsa da, başında bulundukları şirketler tanıdık.
Bu arada ABD'de kadınların hangi sektörlerde en tepe noktalara sivrilebildikleri de özellikle kayda değer. Örneğin listede otomobil ya da beyaz eşya gibi bir sanayi şirketi yok, ama Avon gibi kozmetik şirketleri doğal olarak çok. Kadınların medya, eğlence piyasası, hatta film yapımcılığında başa güreşmelerini de pek yadırgamamak gerek.
Borsa ve finans ise, kadınların son dönemde iyice sivrilmeye başladıkları en yeni alan olarak karşımıza çıkıyor. Wall Street'in devlerinden ünlü Goldman Sachs şirketinin borsa strateji uzmanı olan Abby Joseph Cohen, (listede 9. sırada) kendi alanında rakip tanımıyor. Kısa süre önce birleşen Travelers Group & Citicorp gibi dev bir kurumun finans direktörlüğü de listede 3. sırada yer alan başarılı bir iş kadınına, Heidi Miller'a emanet.
Ve tıpkı aşağıdaki sütunlarda öyküsü yer alan Heidi Miller gibi listenin en tepesindeki 1 numara Carly Fiorina'nın iş hayatındaki serüveni de klişeleşmiş başarı öykülerinden epey farklı:
Fiorina okuldayken hiç de gelecek için umut verici bir öğrenci değilmiş. Hukuk Fakültesi öğrenimini yarıda kesmiş. Çalışmaya başladığında hiçbir ideali yokmuş. Resepsiyonistlikten öğretmenliğe birçok farklı işi denedikten sonra 1980'de telekomünikasyon devi AT&T'ye en alttan satış elemanı olarak girmiş. Bu işi de öncekiler gibi kısa dönemli olarak düşündüğü için AT&T'nin Sosyal Yardım Sandığı'na üye olup aidat yatırmayı bile reddetmiş.
Ancak yıllar yılları kovalamış ve aradan 16 yıl geçip de 1996'ya gelindiğinde Carly Fiorina, basamakları adım adım tırmanmış olarak hala AT&T'deymiş. O yıl AT&T çatısı altındaki Western Electric ve Bell Labs'ın yeni bir organizasyonla şirketleşmesi, Fiorina'nın iş hayatında dönüm noktası olmuş ve Carly Fiorina, şirketin en deneyimli yöneticilerinin arasından sıyrılıp Western Electric ve Bell Labs'ın birleşmesinden oluşan Lucent Tecnologies'in başına geçmiş.
Fiorina, bugün halen Lucent Tecnologies'in Global Hizmet Destek Grup Başkanı. 2 yıl önce başına geçtiği bu şirketin sermayesinin 3 milyar dolarlık bölümünü halka açarak, Fortune'a göre Amerikan tarihinde bir rekora imza atmış. Şirketin hisse senetlerinin değeri, borsada son 2 yılda 5 katına çıkmış. Lucent Tecnologies bu yıl da 19 milyar dolar gelir elde ederek en başarılı şirketler arasına girmiş.
Fiorina'nın çalışan kadınlara öğüdü şu: "iş hayatında kadın olduğunuzu düşünmeyin. Erkekler şunu yapabilir, kadınlar şunu yapabilir diye ayırım yapmayın."
Başarısını, çocukluğundan beri kendisini yöneten özgürlük duygusuna bağlayan Fiorina, "babamın en büyük arzusu, benim hukuk okumamdı. UCLA Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdikten 1 yıl sonra öğrenimimi bırakırken, hayatımın en zor kararını verdim. Ama ailemin kendi ayaklarım üzerinde durmama izin vermesi, beni kamçıladı," diye açıklıyor.
ABD televizyonlarının bir numaralı talk-show programını hazırlayan 44 yaşındaki siyahi Oprah Winfrey, Harpo Entertainment şirketinin de sahibi ve Yönetim Kurulu Başkanı. Winfrey'in şirketi 1997'de 110 milyon dolar kar etmiş. Ancak Fortune'a göre bu rakam "çok büyük kazançlar" sayılmıyor. Fortune'nın Winfrey'i ABD'nin en güçlü 2. kadını seçmesinin nedeni, "Amerikan kültürü ve kadınların düşünce yapısı, okuma alışkanlıkları üzerinde yarattığı etki." Winfrey, yaptığı programlarla düşünen ve konuşan Amerikan kadınının sembolü haline gelmiş.
Listede yer alan 50 güçlü kadın arasında kamuoyunda tartışmasız en popüleri ve en tanınanı olan Oprah Winfrey, "Güç benim sözlüğümde yeralmaz" diyecek kadar da mütevazi. 14 yıl önce Chicago TV'den program yapmak için teklif aldığında da "ben siyahiyim, şişmanım. Beni televizyonunuzda çalıştırmak istediğinden emin misiniz?" diye sormuş.
Winfrey, televizyon programının halkla ilişkiler müdürü Stedham Graham ile uzun süredir birlikte olduğunu, ancak evlenmeyi düşünmediğini söylüyor. "Stedham ile evlensem, beklentileri farklı olacak. Hem evi, hem işi birlikte yürütemem" diye ekliyor. Yoğun iş programı nedeniyle çocuk sahibi olmayı da hiç düşünmüyormuş.
Listedeki güçlü kadınlardan çoğunun ortak özelliği, başlarına buyruk ve asi yaradılışlı olmaları. Ünlü Travelers Group'un finans direktörü olan ve şirketinin Citicorp'la birleşmesiyle oluşan dünyanın en büyük finans kuruluşu Travelers & Citicorp'un da finans direktörü olmaya hazırlanan Heidi Miller, asilik ve çılgınlık konusunda en esaslı örneklerden biri.
Dünyanın en güçlü 3. kadını seçilen 45 yaşındaki Miller'in, gençlik yıllarında iş hayatına en ufak bir ilgi bile duymadığı, Latin Amerika Tarihi okumasından belli. Ama 1979'da şans eseri Chemical Bank'ın muhasebe bölümünde çalışmaya başlamış. Ve 13 yıllık istikrarlı bir kariyer çizgisi izleyerek 1992'de Chemical Bank Muhasebe Müdürü olmayı da başarmış. Ne var ki kısa bir süre sonra bu görevini ani bir kararla bırakmış.
Bu sürpriz iş değişikliği kararı üzerine başta eşi olmak üzere herkes, Miller'ın neredeyse çıldırdığını düşünmüş. Çünkü Miller'in yeni işi, Travelers Group'un Genel Müdürü'ne asistanlıkmış. Eşi başlangıçta "ne yani, Chemical Bank'taki müdürlük koltuğunu bırakıp, birilerine kahve götürmek için mi iş değiştiriyorsun?" diye isyan ettiyse de, bugün finans sektörünün en büyük şirketlerinden Travelers Group'un Finans Direktörü olan Heidi ile iftihar ediyor. Heidi Miller ise bu başarısını, o zaman yaptığı asiliğe borçlu olduğunu düşünüyor.
2 çocuk annesi Miller kendisini, "erkeklerin egemen olduğu teknoloji ve finans piyasalarında kadınların da söz sahibi olabileceğinin en iyi kanıtı" olarak görüyor. Princeton Üniversitesi'nde öğrenim gördüğü yıllarda erkek öğrencilerin yoğunluğu nedeniyle yeterli kadın tuvaleti bile bulunmadığını anımsatarak, "bir sürü erkeğin içinde kadın olmanın nasıl bir duygu olduğunu o yıllarda öğrendim" diye ekliyor.
DEVAMI HAFTAYA...
Carly Fiorina:
Listenin 1 numarası olan 44 yaşındaki bu sarışın kadın, Hukuk Fakültesi 1. sınıftan terk. Ama bugün, telekomünikasyon devi AT&T'ye bağlı Lucent Tecnologies'in en tepe yöneticilerinden biri
Oprah Winfrey:
Dünyanın 2. en güçlü kadını seçilmiş olsa da, Amerikan televizyonlarının en başarılı talk show programını yapan Winfrey, listedeki tüm kadınların kuşkusuz en tanınmışı. Yıllık geliri 110 milyon dolar.
Heidi Miller:
2 çocuk annesi Miller, Chemical Bank'ın Muhasebe Müdürüyken kariyerini bırakıp, Travelers Group'un Başkanı'na asistan olmuş. Şimdi Citicorp'la birleşen dünyanın en büyük finans kuruluşunun finans direktörü
Yazara E-Posta: M.Tamer@milliyet.com.tr
