Neden Kaygılanıyoruz?
Kaygı strese verilen normal bir cevaptır. Ancak sürekli kaygı duymak anksiyete bozukluğu, panik atak ve sosyal anksiyete gibi rahatsızlıkların sonucu olabilir. Kaygı duymanın yaşı, cinsiyeti ya da ırkı bulunmaz.
Bir sınav ya da iş görüşmesi gibi stresli durumlar herkesin biraz kaygılı hissetmesine neden olur. Ancak bazı durumlarda biraz kaygılanmak sağlıklıdır. Çünkü kaygı insanı olacaklara hazırlar. Sağlıklı bir kaygı iş görüşmesinde kişinin daha iyi olmasını ya da sınava daha iyi hazırlanmasını sağlar. Ancak aşırı kaygı, tetikleyecilere ve stres kaynaklarına çabuk ve yoğun bir tepkiye neden olur. Durum üzerine düşünmek bile kronik korkuların ve büyük stresin önünü açar.
Aşırı Kaygı Stres Reaksiyonuna Neden Olur mu?
Stres günlük hayatta deneyimlediğimiz isteklerden ve baskılardan gelir. Alışveriş merkezindeki uzun sıralar, yoğun trafik, telefonun durmadan çalması ya da kronik bir rahatsızlık günlük strese neden olur. Kaygı ve anksiyete aşırı hale geldiğinde stres reaksiyonu ortaya çıkar. Stres reaksiyonunda iki element bulunur. İlki zorluğun algılanmasıdır.
İkincisi ise, “Kaç ya da savaş” olarak da bilinen otomatik psikolojik bir cevaptır. Adrenalin artması ve vücudun alarm vermesi buna sebeptir. Bu tepki atalarımızı vahşi hayvanlardan ve tehlikelerden hayatta kalmayı öğretmiştir.
Günümüzde her ne kadar böylesine bir tehlike meydana gelmese de çok şey isteyen bir çalışma arkadaşı, sevilen biri ile kavga etme ya da daha başka şeyler vücutta benzer şeylerin tetiklenmesine nedendir.
Kaygının Vücuttaki Fiziksel Etkileri
Normal ve sağlıklı bir kaygının aslında vücuda hiçbir zararı bulunmaz. Ancak kronik kaygı ve duygusal stres birçok rahatsızlığa sebebiyet verir. Gün içerisinde aşırı kaygı ya da anksiyete kaynaklı stres reaksiyonu, sempatik sinir sisteminde kortizol gibi stres hormonlarının salgılanmasına neden olur. Bu hormon vücuda yakıt sağlamak için kandaki şeker seviyesinin ve trigliserit seviyesinin artmasını meydana getirir.
Bu hormon ayrıca yutkunmada zorlanma, baş dönmesi, kalp atışının hızlanması, baş ağrısı, konsantre olmakta zorluk, kaslarda gerilme, hızlı soluma ve terleme gibi fiziksel reaksiyonların görülmesini sağlar. Kanda artan bu yakıt fiziksel aktivitelerle harcanmadığında kronik anksiyete ve stres hormonları bağışıklık sisteminin baskılanması, sindirim sisteminde bozukluk, kısa süreli hafıza kaybı ve kalp krizi gibi ciddi problemlere sebeptir.
Psikiyatrist Uzm. Dr. Burak Toprak
www.buraktoprak.com
Facebook: @psikiyatristburaktoprak
Instagram: @psikiyatristburaktoprak
YouTube – Psikiyatrist Dr. Burak Toprak