Son on yıllık sezon sonu performansları bir tablo yapıp önümüze koyduğumuzda ligi domine eden takımların genel performans çizgilerini net olarak izleyebiliyoruz. Performans çizgileri bu takımların aynı zamanda istikrar göstergeleri de oluyor.
2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | ||
Fenerbahçe | ||||||||||||
Galatasaray | 14 | |||||||||||
Beşiktaş | ||||||||||||
Bursaspor | 14 | 10 | 15 | 16 | 10 | 13 | ||||||
Trabzonspor | 13 |
Ancak bu tabloda genel on yıllık ortalama performansı ile elde ettiği nihai şampiyonluk sonucunun birbiri ile uyum göstermeyen bir takım var; Bursaspor. Bursaspor’un 2001 ile 2008 arasındaki dönemi için başarılıdır demek mümkün olmamakla birlikte Trabzonspor’un göreceli olarak daha standart çizgisine rağmen şampiyonluk sevinci yaşamış olması bu tablonun istisnai durumunu gösteriyor. Bursaspor’un bundan sonra göstereceği performans bu tablonun genel çizgisine yaklaşacaktır.
Gerçekten de benzer bir çalışmayı 1990 ile 2000 yılları arasında da yapmış olsaydık başarı ve istikrar çizgisinin nasıl çizilmiş olduğunu hemen ayırt edebilirdik. Galatasaray o yılların nasıl belirleyici takımıysa bu özelliğini yıllar sonra belirlenen takım özelliği ile değiştirmiştir.
Son on yılın en istikrarlı başarılı takımı aynı zamanda en fazla şampiyonluk sevinci yaşamış olan Fenerbahçe’dir. Fenerbahçe on sezonun ikisini saymazsak hep ilk iki takım arasında şampiyonluk mücadelesi verdiğini görüyoruz. Fenerbahçe bu sezon da şampiyonluk mücadelesi veriyor ve üç maçlık seri galibyet ona 5. şampiyonluk kupasını getirecektir. Fenerbahçe'nin performansı aynı zamanda etken yani belirleyici rolünü bize gösteriyor.
Bu sene Fenerbahçe ile çekişen Trabzonspor ise sadece iki sezon o da Fenerbahçe ile mücadele etmiş ancak sonunu getirememiş, onun dışında neredeyse ilk beşin içinde olma gayretindeki bir takım kimliği ile karşımıza çıkıyor.
Kuşkusuz Beşiktaş ve Galatasaray için bu tabloya baktığımızda görünen köy kılavuz istemez atasözüne uygun bir sonuç beliriyor.
Galatasaray son üç sezon şampiyonluk mücadelesinin içine giremediği gibi lige son beş hafta kala çoktan havlu atmış olduğunu söyleyebiliyoruz.
Beşiktaş 2009 yılında çok önemli bir maksimum yapıyor ve şampiyonluk kazanıyor ancak 2004 ile 2010 arasındaki dönemde Fenerbahçe’nin ilk iki takım arasında olmadığı tek sezonda bu başarıya ulaşmış olduğunu hemen tespit edelim. İlginç olan Beşiktaş’ın 100. yıldaki şampiyonluğunda da Fenerbahçe’nin ortalarda hiç olmamasıdır.
Yine yeri gelmişken bütün futbol kamuoyunun bildiği şeyi tekrar edelim. 2006’da Galatasaray’ın ve 2010’da Bursaspor’un şampiyonluklarını Fenerbahçe’nin son maçlarında gösterdiği performansın belirlemiş olması önemlidir.
Galatasaray bu sezon kelimenin tam anlamıyla dibe vurdu. Ligde bulunduğu pozisyon İstanbul’un üç büyük takımının son 30 yılda hiç alışık olmadığı bir sıradır. Tablomuzda bu sırada yer alan takımın birkaç sezon içinde küme düşmüş olduğunu görüyoruz.
Galatasaray’ın sportif başarısızlığının yanında bu sürecin içinde "ekonomik anlamda da batmış olması" futbol endüstrisinin içinde her şeyin işin doğasına uygun hareket ettiğini ifade ediyor; şaşırmıyoruz. Galatasaray ekonomik anlamda batağa saplandıkça "kendi kendisini idare edemez" duruma gelmiş, iradesini yitirmiştir. Bugün Galatasaray’ın kongre yapıp yapamayacağına dahi adalet mekanizması karar vermektedir.
Galatasaray’ın yeniden yapılanmasının ve belli bir plan ve program dahilinde hareket etmesi gerektiği ortadadır. Bu programın kısa vadede kalıcı sonuçlar vermesini beklemek istisna veya tesadüf olur.
Bir sonraki yazımızda bu plan ve program dahilinde konuşmayı sürdürelim.