‘Güvenli bölgeyi Rusya istemez’

Trump, ABC kanalına, Suriye’deki milyonlarca mültecinin “ülke içinde oluşturulacak güvenli bölgelerde” kalmalarının daha doğru olacağını belirterek “Suriye’de halk için kesinlikle güvenli bölgeler oluşturacağım” dedi. Trump’ın bugünlerde bu önerisinin de yer aldığı bir kararnameye imza atması bekleniyor.
Suriye’de “ağır top” Rusya adına konuşan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise, ABD’nin kendilerine danışmadığını belirterek, “Bu planın tüm olası sonuçlarının hesaplanması gerekiyor” diye konuştu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hüseyin Müftüoğlu ise Türkiye’nin Trump’ın çalışmalarının sonuçlarını görmek gerektiğini söylerken, “Türkiye başından beri güvenli bölgeleri savundu” dedi. Rus ve ABD’li uzmanlar bölgede güvenli bölge talebini Milliyet’e değerlendirdi.
Moskova vurgusu
Rusya Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi’nden Dr. Nina Belyakova, “Rusya’nın güvenli bölge ‘cevabını’ yorumlamak için 20 Aralık’ta Moskova’da yapılan açıklamayı unutmamak lazım. Suriye’nin toprak bütünlüğü ile bağımsızlığının korunması ve teröre karşı mücadele etmesi konusunda anlaşmaya varıldı. Bunun için hiçbir taraf veya ülke Suriye hükümetinin izni olmadan güvenli bölge kuramaz” dedi.
Oklahoma Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezi Direktörü Joshua Landis ise Moskova’da Türkiye’nin imzaladığı anlaşmada “Suriye’nin toprak bütünlüğü”ne ilişkin maddenin, “güvenli bölge kurulması konusunda” Rusya’nın, Suriye’de Türk askerinin varlığını uzun vadede kabul etmediği anlamına geldiğini öne sürdü. Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde güvenli bölge kurma isteğinin Rusya tarafından reddedileceğini söyleyen Landis, Türkiye’nin, böyle bir bölge oluşturmasının ardından bir çatışma yaşanması veya arkasında siyasi bir destek istemesi durumunda NATO ve ABD’den destek aramasının gerekebileceğini ifade etti.
‘Kafa yorulabilir’
Rusya Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi’nden Prof. Aslambek Mozloev de, “Türkiye tarafından tampon bölge kurulması önerisinin temelinde, ilk olarak bu bölgede yaşayan Süriye Kürtleri ile Türk Kürtleri arasında olası ittifakın oluşmasının önlenmesi yatıyor. İlk bakışta böylesi bir öneri cazip gelebilir. Ancak Suriye’nin hâlâ toprak bütünlüğü olan ve egemen bir ülke olduğunu dikkate alırsak, Şam adına bu gelişimin net bir şekilde formule edilmesi, uluslararası hukukun ihlali gibi gelebilir” ifadesini kullandı. Mozloev, “Türkiye’nin bu isteği, Suriye hükümetiyle fikir birliği içinde olsaydı, belki de uygulanabilir bir nitelik kazanabilirdi. Ama üzerinde kafa yorulması gereken bir teklif olarak da algılanabilir” diye konuştu.
Moskova’da imzalanan metnin birinci maddesinde, “İran, Rusya ve Türkiye, çok mezhepli, demokratik ve seküler bir devlet olarak Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğini, bağımsızlığını, birliğini ve toprak bütünlüğünü tamamen destekliyor” ifadesi yer alıyor.

Taslakta Kürtlere özerklik iddiası

Rus Interfax haber ajansı, Rusya’nın Astana’daki görüşmelerde muhaliflere sunduğu anayasa taslağında, Kürtlere özerklik verilmesine ilişkin bir maddenin yer aldığını duyurdu. Haber, Suriyeli muhaliflerden bir kaynağa dayandırıldı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova ise konuya ilişkin, taslağın bir dizi fikri içerdiğini söyledi. Öte yandan Rusya, Suriye sorunun çözümü kapsamında Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eş Başkanı Asya Abdullah ve PYD Fransa Temsilcisi Halit İsa’nın aralarında bulunduğu heyeti Moskova’ya çağırdığı belirtildi.