13 tartışması

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), 24 Haziran seçimleri sonucu Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın mazbatasında yazılı ‘13’ rakamını çıkarması, Anayasanın 101. maddesi uyarınca Erdoğan’ın ilk kez mi ikinci kez mi cumhurbaşkanı seçildiği tartışmasını yeniden gündeme taşıdı. YSK, 24 Haziran’da yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimi kesin sonucunu 4 Temmuz’da ilan etti. YSK kararının 3. maddesinde, “Bu sonuca göre geçerli oyların salt çoğunluğunu alan Recep Tayyip Erdoğan’ın 13. Türkiye Cumhurbaşkanı seçildiğinin tespitine ve adına Yüksek Seçim Kurulu’nca tutanak (mazbata) düzenlemesine” ifadeleri yer aldı. YSK kararı TBMM Başkanlığı’na da bildirildi.

Kahraman’ın yazısı

TBMM Başkanı İsmail Kahraman, mazbatayı görüce YSK Başkanlığı’na “İlgi yazınız ile Cumhurbaşkanlığı seçimi kesin sonuçları TBMM Başkanlığımıza bildirilmiştir. Yazınız ekindeki tutanakta (mazbatada) ‘13’ rakamına, Cumhurbaşkanlığı görevi yapan kişi sayısının hesabından veya cumhurbaşkanı seçim sayısı hesabından ulaşılamadığı görülmüştür. Bu sebeple ‘13’ rakamıyla ilgili tereddütler hasıl olmuştur. Konunun tekrar değerlendirilerek oluşan bu tereddüdün ortadan kaldırılmasını rica ederim” denildi. YSK, aynı gün toplanarak, “13” rakamını kaldırdı. Oy birliğiyle verilen kararda, “Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; Anayasanın 101. maddesi uyarınca 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan cumhurbaşkanı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçildiğinin tespitine, kurulumuzun 4 Temmuz 2018 tarihli, 2018/952 sayılı kararının 3. maddesinde yer alan ‘13’ ibaresinin kaldırılmasına ve tutanağın buna göre düzenlenmesine karar verildi” denildi.

ELİTAŞ: 1. CUMHURBAŞKANI

Ak Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, YSK’nın cumhurbaşkanı seçimine ilişkin “13” ibaresinin kaldırılmasına yönelik kararını “YSK teknik bir hatayı düzeltti” şeklinde yorumladı. Elitaş, “Şu andaki Cumhurbaşkanı (Erdoğan) 12. Cumhurbaşkanı. Atatürk, 1. Cumhurbaşkanı’ydı yani cumhurbaşkanlarının sayısı olmaz, o sayının hukuki bir anlamı, niteliği yok. Sanıyorum YSK ilk defa böyle bir yazı yazma ihtiyacı yaptı. Atatürk, dört kez Cumhurbaşkanlığı yaptı, 1. Cumhurbaşkanı’ydı. İsmet İnönü, dört kez Cumhurbaşkanlığı yaptı, 2. Cumhurbaşkanı’ydı. Sayın Celal Bayar, iki kez yaptı, 3. Cumhurbaşkanı’ydı. Bize tarih, yurttaşlık bilgisinde, ‘Ülkemizin 5. Cumhurbaşkanı kimdir?’ diye sorduklarında, biz Cevdet Sunay derdik... Bu kişilerle kaim. Mesela ABD Başkanı Trump, 45. Başkan. 44. Başkan Obama’ydı, 43. Başkanı Bush’du. Her biri de üçer dönem yaptı. Cumhurbaşkanlığı makamına gelen kişiyle özdeşlemiş bir şeyi, o anlamda bir kişi iki kezden başka seçilemediği için böyle değerlendirmek gerekir. Şu anda Sayın Recep Tayyip Erdoğan, cumhuriyet kurulduğundan bu yana 12. Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin de 1. Cumhurbaşkanı” ifadelerini kullandı.

KABOĞLU: 2. KEZ SEÇİLDİ

Anayasa hukuku profesörü, CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu da Milliyet’in “Anayasa 101. maddesi cumhurbaşkanının doğrudan halk tarafından seçileceği, görev süresinin beş yıl olacağı ve bir kimsenin en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebileceğini öngörüyor. YSK’nın mazbatadan 13 ibaresini çıkarması, Erdoğan’ın birinci mi ikinci kez mi seçildiği tartışmalarını sonlandıran bir formül mü” sorusuna şu yanıtı verdi:

“2007’de anayasa değiştirildi. Anayasa değişikliği Erdoğan’ı da kapsıyor. Dolayısıyla birinci kez seçilmesi söz konusu değil. O zaman 2017’deki anayasa değişikliğine Erdoğan bu kuraldan muaftır diye bir istisna koymaları gerekirdi. Bu da olmadığına göre Erdoğan ikinci kez seçilmiştir. O tür kelime oyunlarıyla bu değişmez.”

AĞBABA: BU İŞTE BİR HİNLİK VAR

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mazbatasında yer alan ‘13’üncü’ ibaresinin çıkarılmasına ilişkin YSK kararını değerlendirirken, “Bu karar, İsmail Kahraman’ın müracaatı ile alındıysa bu işte bir hinlik var demektir” dedi. CHP Genel Başkanı Yardımcısı Muharrem Erkek de Erdoğan’ın, 24 Haziran’da Türkiye Cumhuriyeti’nin, “13. Cumhurbaşkanı” olarak seçildiğini söyledi. Erkek, “Demokratik, laik, çağdaş Türkiye, 1923’te kurulmuştur. Kurucu Cumhurbaşkanımız, değişmez önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1. Cumhurbaşkanımızdır. O yüzden bu, ‘13’üncü’ ibaresinin çıkarılmasında başka amaçlar güdülüyorsa bu son derece talihsizdir, yanlıştır” ifadesini kullandı.