ABD uçuşa yasak bölgeyi desteklemiyor

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Ben Rhodes, “Suriye’de uçuşa yasak bölgenin sahadaki temel sorunları çözeceğini düşünmüyoruz çünkü sahada hâlâ bir savaş devam ediyor. Uçuşa yasak bir bölge sadece belli bir alanı kapsamış olacak. Oysa sorunlar ve şiddet ülkenin genelinde” şeklinde konuştu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Barack Obama arasında Çin’de yapılan görüşmenin ardından Türkiye’nin Suriye’de uçuşa yasak bölge kurulmasına ilişkin ABD yönetiminin görüşlerinin değişip değişmediği sorusu üzerine Rhodes, bu konudaki tutumun değişmediğini, ABD’nin askeri kaynaklarını IŞİD ve El Nusra’ya (yeni adıyla Fetih el Şam) karşı kullanmak istediğini belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çin’de G-20 zirvesinin ardından yaptığı açıklamada uçuşa yasak bölge talebini yinelemişti.

‘Rusya karşı çıkabilir’

Oklahoma Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezi Direktörü Joshua Landis konu ile ilgili Milliyet’in sorularını yanıtladı. Landis, “Türkiye’nin uçuşa yasak bölge kurması durumunda bu öncelikle Türkiye sınırında Rojova ve Afrin’i bağlayan birleşik bir devlet kurulmasını engellemek amacıyla olacaktır. Tabii ki, bu aynı zamanda Esad’ın ülkeyi kendi yönetimi altına alma umutlarına karşıt Suriye muhalefeti için de bir güvenli bölge olacak. Ankara’nın Beşar Esad’ın bu konudaki muhalafetini kısıtlamak için ne teklif edeceğini bilmiyorum. Ankara, hava gücü ile uçuşa yasak bölge üzerindeki hâkimiyetini sarsabilecek Rusya ile bir anlaşma yapmak isteyebilir” şeklinde konuştu. Landis, Türkiye’nin ‘uçuşa yasak bölge’ kurmasının mümkün olduğunu ancak Rusya’nın buna karşı çıkabileceğini söyledi.

ABD, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde uçuşa yasak bölge kurulması çağrısına yönelik geçmişteki olumsuz tavrının değişmediğini açıkladı.Landis, Türkiye’nin istediği uçuşa yasak bölgenin geçmişte Esad’a karşı kurulmak istense de, günümüzde Suriye’nin kuzeyindeki Kürt yayılmasını engellemek amacıyla kurulmak istenebileceğini ifade etti. İran ve Rusya’nın Türkiye’nin Cerablus’a girişine itiraz etmediğine dikkat çeken Landis, bunun Türk diplomatların bu konuda çok aktif ve ısrarcı olduğunu gösterdiğini vurguladı. Landis, Beşar Esad rejiminin Türkiye’nin Cerablus hamlesine ‘sadece karşı çıkmak için’ karşı çıktığını ifade etti. Landis, “Bu, Türkiye’nin Kürt yayılmasını ve Rojova ve Afrin’i birbirine bağlayan bitişik bir devlet kurma girişimlerini engelleme konusunu öncelik olarak mı kabul ettiği anlamına mı geliyor? Türkiye, Kürtleri durdurmak için Suriye’ye sınırlı bir harekât düzenlemek için İran ve Rusya’dan kabul aldı mı? Bugün, önemli olan soru bu. Rusya ve İran’ın sessizliği cevabı belli ediyor” şeklinde konuştu.

Clinton olumlu bakıyor

ABD Başkanı Barack Obama’nın ısrarla reddettiği uçuşa yasak bölgenin kuruluşunu, başkanlık anketlerinin büyük kısmında önde giden Demokrat Parti’nin başkan adayı Hillary Clinton destekliyor. ABD’nin ise bu öneriyi reddetmesinin önünde birçok neden bulunuyor. Libya ve Irak’ta olduğu gibi Suriye’de iç savaşın başlangıcından bu yana rejim değişikliğinin öncelik olarak görülmemesi, uçuşa yasak bölgenin maliyeti ve Kongre’nin 8 Kasım’daki seçim öncesinde böyle bir bütçeyi onaylamasının neredeyse imkânsız olması Türkiye’nin tezini bugüne kadar zorlaştırdı.