Putin’den sert uyarı: Bir daha olmasın!

Rusya ve Ukrayna arasında, Kırım’ın güneyindeki Kerç boğazında yaşanan olayın yarattığı gerginlik devam ediyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Almanya Şansölyesi Angela Merkel ile konuya ilişkin yaptığı görüşmede “Ukrayna tarafı ve gemilerinin, uluslararası hukuku ihlal ettiğini” savundu. Ukrayna’yı uluslararası hukuku çiğnemekle suçlayan Putin, “Ukrayna’da sıkıyönetim ilan edilmesinden ve ordularının savaşa hazır konuma getirilmesinden ötürü derin endişe duyuyoruz” ifadesini de kullandı.

Ukrayna’nın eylemlerinin, ülkedeki devlet başkanlığı seçimleri kampanyasıyla ilişkili olduğuna inandığını kaydeden Rus lider, “Almanya’nın müdahale ederek, Ukrayna’yı yeni pervasız eylemlerde bulunmaktan vazgeçireceğini umuyorum” dedi. Rusya lideri ayrıca, “Bir defa daha çatışmaya sebep olacak bir olay yaratmanın ve bunun getirebileceği risklerin sorumluluğu tamamen Ukrayna yönetimine aittir” vurgusunu yaptı.

‘Savaş niyeti yok’

Yaşanan olay sonrası uluslararası kamuoyundan Rusya’ya yönelik tepkiler ise sürüyor. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ile görüşerek ABD’nin, Ukrayna’nın bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne olan bağlılığını dile getirdi. Pompeo, Rusya’nın Ukrayna gemileriyle ilgili adımının uluslararası hukukun ihlal edilmesi anlamına geldiğini savunarak, “ABD, Rusya’nın bu saldırgan eylemini kınamaktadır” ifadesini kullandı. BM Genel Sekreteri Antonio Gueterres de, iki tarafı da gerilimi düşürmeye çağırdı.

Poroşenko ise sıkıyönetim ilanının ardından yaptığı açıklamada, “Sıkıyönetim, savaş anlamına gelmiyor. Ukrayna’nın kimse ile savaşmaya niyeti yok. Sıkıyönetim, ülke savunmasını güçlendirmek için gerekli” dedi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise, Ukrayna’da ilan edilen sıkıyönetimin, ülkenin güneydoğusundaki çatışma bölgesinde gerginliği artırabileceğini öne sürdü. Peskov, “Bazı bölgelerde sıkıyönetim yasasının uygulanması, çatışma bölgesinde gerginliğin artması için bir tehdit oluşturabilir. Kastettiğim, Ukrayna’nın güneydoğusu” dedi.

Sorgu görüntüleri

Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen ise, Kerç Boğazı’nda Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan gerginlik sonrası tarafların sakinleşmesi için “aktif” çalıştıklarını göstermeleri gerektiğini belirterek, Rusya’ya, Ukrayna gemileri ve askerlerini bir an önce serbest bırakma çağrısı yaptı. Leyen, “Rusya, boğazlarda serbest geçişi sağlamalı ve orantısız davranmamalı” diye konuştu. NATO da, Rusya’ya Ukrayna gemilerini ve askerlerini serbest bırakması çağrısında bulundu.

Öte yandan Rusya istihbarat servisi FSB, Ukrayna gemileriyle birlikte alıkonulan denizcilerin sorgulandığı görüntüleri paylaştı. 24 askerden 7’si tutuklanırken, diğerlerinin sorgusunun sürdüğü bildirildi. Rusya, pazartesi Azak Denizi’nde karasularını ihlal ettikleri gerekçesiyle üç Ukrayna gemisini alıkoymuştu. Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavel Klimkin, 1949 tarihli Cenevre Sözleşmesine göre Rusya’nın alıkoyduğu askerlerin rehin olduklarını açıklamıştı. Sorgu görüntülerde Andrey Draç adlı mürettebat, “Mariupol’a doğru yol alırken Rusya’nın kıyı güvenlik yetkilileri, Rusya Federasyonu yasalarının ihlal edildiği yönünde uyarıda bulundu” dedi. Sergey Tsibizov adlı denizci de, “Ukrayna’nın, Rusya’nın karasularını ihlal ettiğini öne sürdü.