ABD ekonomi ve dışişlerinde Refah diyor

DEVLET Bakanları Fehim Adak ve Abdullah Gül'ü 1997'nin ocak ve şubat aylarında ağırlamaya hazırlanan ABD'de, Refah Partili kabine üyeleriyle temaslar "üst düzey siyasi kabul" yerine "eş düzey teknik toplantı" kapsamında değerlendiriliyor. Başbakan Necmettin Erbakan'ın Beyaz Saray'ı ziyaretine "ilke olarak karşı çıkmadıklarını, ancak bu aşamada zamanın uygun olduğunu düşünmediklerini" belirten yönetim kaynakları, Başkan Bill Clinton'un "siyasi anlam yüklü kabulü" yerine, ekonomi, enerji, özelleştirme ve dış politika konularında Refah'lı yetkililerin ABD'li muhataplarıyla diyaloğu ilerletmesinden yana çıkıyorlar.
Adak ziyaretine ilişkin haberleri Milliyet'e değerlendiren bir ABD dışişleri yetkilisi, bu ziyaretin geçen sonbaharda Ankara ve Washington'da yapılan ve Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) Türkiye'deki yeni bir istikrar programını desteklemesi çevresinde yoğunlaşan görüşmelerin devamı niteliği taşıyacağını belirtti. Aynı yetkili, "Kabinenin sadece DYP'li bakanlarıyla mutahap olmak sorunu çözmüyor. Ekonomi, özelleştirme, enerji ve dış politikada RP'li sorumlularla konuşmadıkça, önümüzü göremiyoruz. Çünkü Türk hükümeti kendi içinde farklı sesler çıkarabiliyor" dedi.
Adak'la 11 - 18 Ocak tarihlerindeki görüşmelerin ABD Hazine Bakanlığı bünyesinde yoğunlaşacağını, bu temaslara dışişleri ve Beyaz Saray'dan yetkililerin de katılabileceğini belirten yetkili, "Erbakan 1997'de Washington'a gelecek mi" sorusuna, "Öncelikle böyle bir niyet bize henüz ulaşmadı. Ancak şu aşamada, eş düzeyli teknik toplantıların verimli sonuç vermesi öncelikli. Siyasi kabul, ancak yapıcı bir sonuç çıkması kesin olursa anlamlı" yanıtını verdi.

Washington'daki fikir kuruluşlarında Türkiye'yi yakından izleyen uzmanların da doğruladığı bir diğer gözlem ise, özellikle dış politikada, Dışişleri Bakanı Tansu Çiller'den ziyade, Devlet Bakanı Abdullah Gül'ün etkili olmaya başladığı yolunda. ABD yönetim kaynakları, Ankara ile diplomatik temaslarında Çiller'in değil, artan biçimde Gül'ün etkisinde bir politika çizgisinin belirleyici olduğunu ve Gül'ün ofisiyle yakın ilişkiye dışişleri yönetimiyle ilişki kadar önem verdiklerini" gizlemiyor.
Merkezi New York'ta bulunan Dış İlişkiler Konseyi'nin Gül'e yaptığı ve geçen eylülden beri Ankara'dan ertelenen davetin şubatta gerçekleşmesi bekleniyor. RP'li bakan davete icabet ederse, hem New York, hem Washington'da resmi ve özel temaslarda bulunacak.
Türkiye'nin enerji sıkıntısını izleyen ve bu sıkıntının İran'la daha yakın bir işbirliğinin yolunu açmasından rahatsız olan ABD yönetiminin gündeme aldığı üçüncü temas ise, Enerji Bakanı Recai Kutan'ın davet edilmesi. Yetkililer, "Henüz resmi bir karar yok. Clinton kabinesinde yeni enerji kadrosu kesinleşince, Kutan'ın buraya gelmesiyle, petrol, doğal gaz, elektrik konularında yakın bir diyalog başlatılmasını istiyoruz" dedi.