Az alışveriş, baldo yerine osmancık, ucuz ev baklavası, LPG’li küçük oto

Otoda küçük araçlar, yakıtta LPG revaçta

Kriz, otomotiv tüketicisinin eğilimlerini değiştirdi. Akaryakıt zamları sırasında benzinle motorin fiyatlarının biribirine yaklaşması nedeniyle benzinli araçlara geçiş yapan tüketiciler, yeniden motorin ve LPG’ye yöneliyor. 2008’in ilk 9 ayında, motorin tüketimi yüzde 1.3, oto LPG tüketimi yüzde 5.7 artarkan benzin tüketimi yüzde 9.3 geriledi. Bir başka deyişle benzinden oto LPG’ye geçiş sürerken vatandaşın dizel araç tercihi de sürüyor. Bununla birlikte toplam akaryakıt tüketiminin bir önceki yılın ilk 9 ayına oranla değişmemesi, bir bölüm tüketicinin araçlarını daha az kullanmaya başladığını gösteriyor.
Tüketiciler son dönemde düzenlenen satış kampanyalarını yakından izlerken, üst sınıf otomobiller yerine bir alt sınıfta yer alan daha donanımlı modelleri tercih etmeye başladı. Küçük sınıftaki ekonomik modellerin satışları arttı.

Konut satışları durdu, kira fiyatları geriledi

Son dört yıldır sürekli artan konut kredi hacmi ilk kez düştü. Merkez Bankası verilerine göre, 7 Kasım haftasında 38 milyar 51 milyon YTL seviyesinde bulunan konut kredisi hacmi, 14 Kasım haftasında 38 milyar 33 milyon YTL’ye indi.
Özellikle ikinci el piyasada satışlar bıçak gibi kesilirken, inşaat firmaları birbirinden cazip kampanyalar düzenlemelerine karşın satışları hareketlendiremedi. Yatırım için konut alanların pazardan çekilmesi, konut fiyatlarında ciddi düşüşlere yol açtı.
Yeni kiralamalarda, kira fiyatları yüzde 20’lere kadar geriledi. Eski kiracılar ise ödedikleri kiranın yeni kiralamaların altında kaldığını belirterek, yeni yılda kiralarına zam yapmak istemiyor.

İndirimsiz ürün sepete girmiyor

Gıda ve temizlik ürünlerini kapsayan hızlı tüketimin kalbinin attığı marketler, tüketici, indirim ve promosyonlarla yakalıyor. Artık markete girdiğinde sadece indirim levhalarına odaklı alışveriş yapan tüketiciler, diğer gereksinimlerini indirim yapılana kadar erteliyor ya da market market dolaşarak en ucuzunu bulmaya çalışıyor. Bu da tüketicinin markete giriş sayısını, yani frekansını artırıyor. Bununla birlikte sepete giren ürünler ve bunların parasal karşılığının kriz öncesine göre azaldığı gözleniyor.

İndirimler cazip ama tüketici ‘outlet’ten çıkmıyor

Perakende sektörü, küresel krizin olumsuz etkilerini gidermek için çareyi indirimde ararken, tüketici de Kurban Bayramı öncesinde ucuz ürüne koştu.
Mağazalar kış sezonu ürünlerinde yüzde 50’lere varan oranlarda indirim yaparken, çeşitli kurumlar da alışverişi teşvik için harekete geçti.
İstanbul Ticaret Odası tarafından düzenlenen ‘Alışveriş İçin Gün, Bugün’ kampanyasına da ilgi giderek artıyor. Kampanyaya katılan, satış noktası sayısı ise 75 bini aştı.
Alışveriş merkezleri yönetimleri de alışverişi teşvik amacıyla ardı ardına kampanyalar düzenliyor. Tüm bu gelişmelere rağmen tüketicinin ilgisi marka ürünlerin daha uygun fiyatlara satıldığı outlet’lere kayıyor.
Bazı perakende firmaları yüzde 50’lere varan oranlarda indirim yaparken bazı firmalar da belli oranlardaki alışverişlere indirim çeki uyguluyor. Bu kampanlardan bazıları şöyle:
Esse: Tüm mağazalarda kampanya var. Zücaciye ürünlerinde bir alana bir bedava uygulaması var. Diğer ürünlerde de yüzde 50’ye varan indirim yapılıyor.
Levi’s: 6 Kasım - 14 Aralık tarihleri arasında 200 YTL’lik alışverişe 50 YTL indirim uygulanıyor.


Baldo yerine Osmancık Osmancık yerine Mısır

Tüketicinin bakliyatta ucuz arayışına girdiğini anlatan Sezon Pirinç Yönetim Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, “Bakliyat satışları net yüzde 10 geriledi. Tüketici ucuz seçeneklere yöneldi. Baldo pirinç alan daha ucuz olan Osmancık pirinci, Osmancık alan ondan da ucuz olan Mısır pirinci almaya başladı” dedi.

Vatandaş ev baklavasını yeniden keşfetti!

Tasarruf için her türlü tüketimini gözden geçiren vatandaş, tadının iyice kaçtığı şu günlerde ağzını tatlandırmak için ev baklavasını yeniden keşfetti! Tabii ucuz olduğu için... Seyidoğlu Gıda Genel Müdürü Mehmet Göksu, “Perakende mağazalarımızda satışlar yüzde 10 geriledi. Kilosu 22 YTL olan cevizli baklavaya alternatif olarak kilosu 16 YTL olan ev baklavası yaptık. Vatandaş ilgi gösterdi” dedi.

Taksi müşterisi azaldı, plaka fiyatı düştü

Kriz endişesi iyiden iyiye artan vatandaş, artık taksiye binmek için de iki kere düşünüyor. İstanbul Bağcılar Oto Center Taksi Yazıhanesi yetkilisi Mehmet Yavuz, “Yazıhanemiz 22 taksiyle çalışıyor. Son günlerde müşteri sayısı yarı yarıya azaldı. Bu nedenle taksi plakası fiyatı gerileyerek 530 bin YTL’den 450 bin YTL’ye indi” dedi.

Eğlenecek moral kalmadı

Kriz eğlence sektörünü de vurdu. Vatandaş, krize uygun mönü hazırlayan mekanları tercih ederken, lüks mekânların müşterisinde yüzde 50’ye yakın azalma oldu.
Reina ve Suada’nın sahibi Mehmet Koçarslan, krizin eğlence sektörünü de olumsuz etkilediğini söyledi. Lüks mekânların müşterilerinin yüzde 30-50 oranında azaldığını kaydeden Koçarslan, “Vatandaş parasızlıktan değil moralsizlikten dolayı eğlence mekânlarından kendini çekti” dedi.

Eskiden fiyat sormayan firmalar ucuz uçak bileti arıyor

Pegasus Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, “Kriz, şimdilik uçak biletini vurmadı ancak eskiden fiyat sormayan firmalar şimdi kriz nedeniyle ucuz bilet arıyor” dedi. Sabancı, 2009’un zor geçeğini, ciddi yönetilen kurumların ayakta kalabileceğini kaydetti.

Sayıları hızla artan işsizlerin umudu fon ve İŞKUR’da

Ağustos-eylül-ekim aylarında 88 bin 592 kişi İşsizlik Sigorta Fonu’na başvurdu. Bu rakam geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 55’lik artışa işaret ediyor.
İŞKUR’a ekim ayında iş için başvuran kişilerin sayısı bir önceki aya göre yüzde 134 artarak 101 bin 938’e ulaştı. İş arayanların sayısı sadece bir ayda iki kat arttı.
İşten çıkarmalara karşı “plaza eylemleri”
Yaşanan küresel ekonomik kriz ve enerji zamlarıyla maliyetlerin artması gerekçe gösterilerek başlayan işten çıkarmalar, her çarşamba “plaza eylemleri” ile protesto edilecek. İlk eylem yarın saat 12.00-13.00 arasında İstanbul Levent’teki Yapı Kredi Plaza önünde yapılacak. İlk hafta eyleminin ana temasını IBM Türk’teki sendikal örgütlenme mücadelesi oluşturacak.

Alışveriş günleri Bursa’da

Perakende sektörünü canlandırabilmek için İstanbul’da başlayan “Alışveriş için en güzel gün, bugün” kampanyasına Bursa’daki alışveriş merkezleri ve esnaf da katıldı. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Celal Sönmez, “Bu çalışma moralsizliğe karşı bir meydan okuma olarak algılanabilir. Kısa sürede tüm ülkeye yayılması beklenen bu kampanyaya ikinci kent olarak katılıyoruz” dedi.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yürütülen kampanyanın kentteki alışverişi yüzde 30 ile 35 arasında canlandırması bekleniyor. Kampanya 31 Aralık tarihine kadar devam edecek.
SERKAN ARMAN Bursa