Diyarbakır’a Silikon Vadisi bir hayal mi?

Ebru Sungur - İş dünyasının son dönemlerdeki en geniş katılımlı fiziksel toplantısı, Adana’da gerçekleştirildi. Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) ‘Cumhuriyetin İkinci Yüzyılında Yeni Dönem, Yeni Ufuklar’ temasıyla düzenlenen 24. Girişim ve İş Dünyası Zirvesi’ne aralarında mevcut ve önceki TÜSİAD başkanlarıyla, onlarca şehirden sanayici ve iş insanları derneklerinin üst yönetimlerinin de bulunduğu 200’ü aşkın iş insanı katıldı. Bu zirvede konuşan TÜRKONFED Başkanı Süleyman Sönmez şunları söyledi:

“Sizleri tüm Türkiye için bir hayal kurmaya davet ediyorum. Elektrikli araçlar, akıllı teknolojiler, neden Kocaeli’nde üretilip tüm dünyaya ihraç edilmesin? Konya Ovamızda, güneş enerjisi yatırımları neden artmasın? Diyarbakır’dan, neden yeni bir Silikon Vadisi çıkmasın? Karadeniz’de bugüne dek hep petrol aradık, burası neden bir rüzgar enerjisi üssü olmasın?”

Bu hayalin dijital, yeşil ve toplumsal dönüşümü içeren 3D vizyonuyla gerçekleştirilebileceğini ifade eden Süleyman Sönmez, “Toprağından bolluğun bereketin fışkırdığı, çalışkan ve eğitimli insan gücünün, sıfırdan devasa işletmeler ortaya çıkaran, girişimci ruhun olduğu bu coğrafyada, neden kadere razı gelelim? Yüksek teknoloji kullanımı sayesinde KOBİ’lerimizin ve ülkemizin verimliliğini artırabiliriz” dedi.

Sönmez, yeşil dönüşüm konusunda Türkiye’nin rekabet gücünün 195 ülke arasında altıncı sırada bulunduğunu vurguladı.

EYT ile iş gücü kaybı

Ekonomideki güncel gelişmelere de değinen Sönmez, “Enflasyon sorununu çözmeden, yapılacak asgari ücret zammı, çalışanların refah ve alım gücünü artırmayacak. TÜRKONFED olarak bölgesel asgari ücret uygulamasını son derece önemli görüyoruz” diye konuştu. EYT konusunda çözüm üretilmesinin, kıdem tazminatı için KGF’nin devreye girecek olmasının olumlu gelişme olduğunu vurgulayan Sönmez, şöyle devam etti:

“Diğer yandan üretim ve ihracat kaybı yaşamamak, nitelikli insan kıymetimizi korumak ve kayıt dışı istihdamın önüne geçmek için gereken düzenlemelerin de eşzamanlı olarak hayata geçirilmesini önemsiyoruz. Gençler ve kadınlar çözümün parçası olmalı. Mademki 1.5 milyon kişiye EYT olanağı tanınacak. O halde gençlerin ve kadınların istihdam olanaklarını artıracak, kapsamlı teşvikler hızla devreye alınmalı.”

Zirvede, İstanbul Ekonomi Yönetici Ortağı Sinan Ülgen, araştırmacı Bekir Ağırdır, Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erinç Yeldan, Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ümit katılımıyla ‘Dijital-Yeşil ve Toplumsal Dönüşüm Odağında Hayalimizdeki Türkiye’ başlıklı bir panel de düzenlendi.

10 hayalle ikinci yüzyıl yolunda

TÜRKONFED Başkanı Sönmez, konuşmasının yoğun alkış aldığı, ikinci yüzyılda Türkiye hayallerini anlattığı bölümünde şunları söyledi:

Yerküreyle ve yeşil dönüşüm ile uyumlu ekonomik atılımı başlatmış,

Sosyal, laik ve demokratik hukuk devletini yeniden inşa etmiş,

Güçler ayrılığını, denge ve denetleme mekanizmalarını yerli yerine oturtmuş,

Yargının tam bağımsızlığını tesis etmiş,

Avrupa Birliği’ne üye olmuş,

Toplumsal ve siyasal uzlaşmalar ile yeni dönemin, yeni ve sivil anayasasını yapmış,

Hukukun üstünlüğüne inancı artırmış, ortak yaşama iradesi ile, güçlü bir toplumsal dönüşümü başarmış,

Cinsiyet eşitliğine duyarlı politikalar geliştirmiş, ayrımcılığın, ötekileştirmenin, kutuplaşmanın olmadığı, toplum devlet mutabakatını sağlamış,

Onurlu yaşam hakkını kurumsallaştırmış ve garanti altına almış,

Adaletsizlik ve yoksullukla mücadele politikalarının, küresel öncülerinden olmuş, bir Türkiye hayal ediyoruz.”

‘Anadolu’da internet altyapısı güçlenmeli’

3D vizyonu içerisinde dijital dönüşümün Anadolu için riskten daha fazla fırsat yarattığını anlatan TÜSİAD Başkanı Orhan Turan şunları söyledi:

“Pandemi sırasında dijital teknolojilerin kullanımının hızlanması, uzaktan erişimle yapılabilen işlerin büyükşehirlerden Anadolu’ya taşınabilmesine yol açıyor. Doğaya daha yakın bir yaşam özlemi ve dijital teknolojilerin sunduğu iş imkanlarıyla, nitelikli işgücünün Anadolu’da konumlanması artık daha kolay. Dijital teknolojiler coğrafi sınırları üretimde olduğu kadar tüketimde de ortadan kaldırıyor. Bölgesel kalkınmanın temel kısıtları da hafifliyor. Nitelikli işgücü ile beraber, daha yüksek katma değerli üretim imkanları zenginleşiyor. Dijital altyapı önem kazanıyor. Anadolu’nun dijital çağın sunduğu avantajları yakalayabilmesi, büyükşehirlerin dışına çıktıkça internet altyapısının da güçlendirilmesini gerektiriyor. Teknolojik ve ekonomik altyapının gelişmesi de yeterli değil. Nitelikli gençleri kendisine çekecek sosyal ortam da önemli.”

Karbon ayak izine karşı kadın ayak izi

Esas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı, zirvenin izleyicilerinden bir iş kadınından “Karbon ayak izinin azalabilmesi için kadın ayak izinin çoğalması lazım” alıntısını yaptı. Sabancı, “Ben 85 milyonluk bir ülkede yaşamak istiyorum, 42-43 milyonluk değil” dedi. Sabancı Grubu’nun 2015’te Erdemoğlu Grubu’na sattığı Sasa’nın rafineri projesine değinen Sabancı, “1995 Aralık’ta Yumurtalık rafineri projesini duydum. Amcam Özdemir Sabancı ile Londra’da Shell ile görüştük. Know-how alacaktık” dedi. Aradan 27 yıl geçtiğini, hala bu yatırımın planlandığını ifade eden Ali Sabancı, ilerlemek için hızlı ve cesur kararlar alınması gerektiğini şöyle anlattı:

“Atatürk Temmuz 1921’de eğitim kongresi düzenliyor, bundan 25 ay sonra ülke kuruluyor. Atatürk gibi cesur kararlar vermemiz lazım.”