Ekonomi RÜŞVETSİZ OLMAZ ABİ

RÜŞVETSİZ OLMAZ ABİ

16.02.2002 - 00:00 | Son Güncellenme:

TESEV’in araştırmasına göre işadamlarının yüzde 46’sı son iki yıl içinde iş yaptıkları kurumlara en az bir kez kuraldışı ödeme yaptı. İşadamları hakkı olan işlemleri yaptırmak için en çok devlet hastanesi ve tapu dairelerine rüşvet verdi

RÜŞVETSİZ OLMAZ ABİ

RÜŞVETSİZ OLMAZ ABİ

TESEV’in araştırmasına göre işadamlarının yüzde 46’sı son iki yıl içinde iş yaptıkları kurumlara en az bir kez kuraldışı ödeme yaptı. İşadamları hakkı olan işlemleri yaptırmak için en çok devlet hastanesi ve tapu dairelerine rüşvet verdi

EKONOMİ SERVİSİ

Türkiye Sosyal ve Ekonomik Etüdler Vakfı’nın (TESEV) "İşdünyası Gözüyle Türkiye’de Yolsuzluk Araştırması"na göre işadamları en çok yolsuzluğun gümrükler, trafik polisi, tapu daireleri ile belediyelerde yapıldığını düşünüyor.
1200 işadamının katıldığı ankette işadamlarının yüzde 46’sı son iki yılda iş yaptıkları kurumlarda en az bir kez kuraldışı ödeme yaptıklarını veya hediye verdiklerini söyledi. İşadamlarının hakkı olmayan bir hizmetten yararlanmak isterken kural dışı ödeme veya hediye verdikleri yerler şöyle: Trafik polisi yüzde 45, trafik dışı polis yüzde 36, gümrük yüzde 32, hukuk sistemi yüzde 32, belediye yüzde 29, vergi daireleri/maliyeci yüzde 29, elektrik hizmetleri yüzde 25, üniversite yüzde 22, tapu dairesi, devlet hastanesi yüzde 19.

Kamu bankası kayırıyor
Hakkı olan işlerde, işlemlerin hızlanması için kural dışı ödeme ve hediye verilen yerler de şöyle: Yüzde 63 devlet hastaneleri ve tapu daireleri, yüzde 51 üniversite, yüzde 47 elektrik hizmetleri, yüzde 44 vergi daireleri/maliyeciler, yüzde 43 belediyeler, yüzde 42 mahkemeler/hukuk sistemi, yüzde 41 gümrük, yüzde 48 trafik dışı polis, yüzde 31 trafik polisi oldu.
İşadamlarının yüzde 52’si kredi başvurularının kamu bankalarında, yüzde 27’si özel bankalarda kayrıldığını belirtti. İşadamlarının yüzde 41’i yatırım indirimi, vergi iadesi gibi teşviklerde "tamamen kayırma" olduğunu belirtti. Resmi ihalelere katılan ve en az birini kazanan yüzde 16’lık kesimin yüzde 55’i ihalelerde kuraldışı ödeme yapıldığını belirtiler.

‘Yolsuzluğun nedeni kamu’
Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Johannes Linn, TESEV tarafından yapılan "İş Dünyası Gözünden Türkiye’de Yozlaşma Araştırması"nın ikinci aşamasının açıklandığı konferansa katıldı.
Linn burada yaptığı konuşmada, "Birçok ülkede olduğu gibi, Türkiye’de de problemin temelinde kamu sektörünün yapısı yatmaktadır. Kamu sektörünün özel sektörle ilişkileri, sorunun buradan kaynaklandığını ortaya koymaktadır" dedi. Linn, yolsuzlukla mücadele için ulusal stratejinin uygulanmasının, sürekli bir siyasi irade ve devletin farklı kuruluşları arasında etkin koordinasyon gerektireceğini söyledi. Türkiye’de mali sistem, enerji, tarım, telekomünikasyon ve kamu reformları ile yatırım ortamını iyileştirmeyi amaçlayan düzenlemelerin yolsuzlukla mücadelenin parçası olduğunu kaydeden Linn, şöyle devam etti:
"Şimdi asıl sorun, etkin uygulamadır. Yolsuzlukla mücadele için ulusal stratejinin uygulanması sürekli bir siyasi irade ve etkin koordinasyon gerektirecektir."

Yolsuzluk izleme platformu kuruldu
TESEV Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Can Paker, ‘yozlaşma araştırması’ndaki danışma kurulunu bir sivil toplum platformuna dönüştürdüklerini söyledi.
‘İş Dünyası Gözünden Türkiye’de Yozlaşma Araştırması’nın sonuçlarının açıklandığı toplantıda konuşan Paker, Türkiye Yozlaşma İzleme Platformu’nda İstanbul Barosu adına Yücel Sayman, DİSK adına Süleyman Çelebi, Hak - İş adına Salim Uslu, TOBB adına
Rifat Hisarcıklıoğlu’nun mazereti nedeniyle Başkanvekili Halim Mete, TÜSİAD adına Tuncay Özilhan ve ARI Hareketi adına Kemal Köprülü’nün yer aldığını söyledi.
Paker, platformun yozlaşma ile ilgili görüşlerinin ve çözüm önerilerinin kamuoyuna ve önlem alma sorumluluğundaki görevlilere bildirileceğini belirtti.

Sezer: Krizin nedeni yolsuzluk
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, TESEV’in toplantısında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin yaşadığı sorunların önemli bölümünü yolsuzluğun oluşturduğunu söyledi.
Sezer, yolsuzlukların, ekonomik dengelerimizi bozmasına izin verilmemesini istedi. Yolsuzlukla savaşımda en etkili yöntemin saydamlık olduğunu belirten Sezer, ayrıca siyasetçilerin ve kamu görevlilerinin yargılanmalarını güçleştirecek yöntemlerden kaçınmak gerektiğini vurguladı. Savcılara da uyarıda bulunan Sezer, "Cumhuriyet başsavcılarının bir suç işlendiğini, ihbar, yakınma ya da herhangi bir yolla öğrendiklerinde, tüm kanıtları toplayıp değerlendirdikten sonra, suçlamanın ciddi olduğu kanısına varmaları durumunda soruşturma yapmalarında kamu yararı var" dedi.

‘Bu coğrafya tahrik ediyor’
Gümrüklerden sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, TESEV’in toplantısında yaptığı konuşmada, dünyada yapılan bir araştırmaya göre insanların birbirlerine duyduğu güven açısından Türkiye’nin yüzde 6.6 ile yüzde 6’lık Filipinler’in ardından sondan ikinci sırada olduğunu söyledi.
Yolsuzluk araştırmalarında gümrüklerin öne çıktığını belirten Keçeciler, şöyle dedi: "Türkiye ile İran, Türkiye ile Irak arasında gümrükçülük yapmak daha zor. Örneğin, mazotun litresi bizde 60 cent, İran’da 2 cent. Oysa Fransa ve Belçika arasında 1 cent bile fark yoktur. Gümrükçüler günah keçisi oluyorlar. Ama gümrükler de sütten çıkmış ak kaşık değil. İşin üzerine gidiyoruz."

En az güven siyasi partilere
En fazla güven duyulan kurumlar:
Silahlı Kuvvetler 7.3 puan
Üniversiteler 6 puan
TÜSİAD 5.4 puan
Hukuk sistemi 4.9 puan
Merkez Bankası 4.7 puan
Tapu daireleri 4.7 puan
TOBB 4.4 puan
Polis 4.4 puan
Vergi daireleri 4.3 puan
Belediyeler 3.8 puna
İşçi sendikaları 3.2 puan
Gazeteler 2.8 puan
TMBB 2.3 puan
Merkezi yönetim 1.9 puan
Siyasi partiler 1.3

Rüşvette gümrük birinci
Hangi kurumlarda rüşvet yaygın?
Gümrük 7.7 puan
Trafik polisi 7.6 puan
Tapu daireleri 6.7 puan
Vergi daireleri 5.6 puan
Devlet hastaneleri 4.9 puan
Hukuk sistemi 4.0
Elektrik hizmetleri 3.3 puan
Üniversiteler 2.5 puan
Silahlı Kuvvetler 2.3 puan

En önemli sorun rüşvet ve enflasyon
Çözülmesi gereken en önemli sorun ne?
Enflasyon yüzde 29
Rüşvet ve yolsuzluk yüzde 22
İşsizlik yüzde 17
Eğitim yüzde 13
Ahlaki yozlaşma yüzde 7
Demokrasi/fikir özgürlüğü yüzde 4
Sağlık/sosyal güvenlik yüzde 2
PKK/Güneydoğu sorunu yüzde 2

Düzen yavaş değişmeli
Toplumsal düzen hakkında ne düşünüyorlar?
Yavaş yavaş değiştirilmeli yüzde 53
Büyük bir değişiklik gerekli yüzde 42
Değişikliğe karşı konmalı yüzde 5




EKONOMİ