Yapay zeka, süneye karşı!

MELTEM GÜNEŞ Ankara - Hastalık ve zararlıların meydana getirdiği ürün kayıpları, üretim risklerinde önemli bir yere sahip olduğu için mücadele edilmediğinde üretimde yüzde 40’lar oranında kayıplara neden olabiliyor. Buğdayın ana zararlılarında olan süne de verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkileyen en önemli etmenlerden. Türkiye’de 1928’de başlayan süneyle mücadele hala devam ederken, Tarım ve Orman Bakanlığı da yeni yöntemler geliştiriyor.

3 ilde test edildi

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nün (TAGEM) koordinasyonunda, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün eş güdümüyle yürütülen Süne Mücadelesinde Tahmini Uyarı Modeli Geliştirilmesi Projesi’nde sona gelindi. Projeyle ergin sünelerin kışlaktan göç seyri ile 2. dönem nimflerin (böceğin olgunlaşmamış dönemi) buğday başaklarında ilk kez görünmelerini, uzaktan kameralar ile tespit edebilecek yapay zekaya dayalı bir sistem oluşturuldu. Mekanizma, Konya, Kırşehir, Aksaray’da iki yıl süreyle test edildi. Tamamlanan çalışmalar sonucunda sistemin tüm ülkeye yaygınlaştırılması için bakanlık çalışmalara başladı.

Maliyetten ve ilaçtan tasarruf

Uyarı mekanizmasında, güncel olarak toplanan ölçüm verileri sisteme giriliyor ve sistem tahminleri çiftçiye gösteriyor. Süne zarar durumunu önceden tahmin ederken, ilaçlamanın gerekli olup olmadığına karar vermek, üreticileri önceden uyarmak ve böylece süne ile mücadelede para, enerji, zaman kaybını ve ilaçların çevreye verdiği zararı en aza indirmek üzerine çalışıyor. Verimli ilaçlama sayesinde ilaçlanan alan onda bir oranında azalabiliyor.