69 ay okul için çok erken

İlkokula 66 ayı tamamlayan tüm çocuklar, kayıt yaptırabiliyor. Ancak okula hazır olmadığı düşünülen 66-68 ay arası çocukların velilerinin dilekçeleri, 69-71 aylık çocukların sağlık raporuyla kayıtları ertelenebiliyor. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), yeni düzenlemesine göre artık velilerin 66-69 aylık çocuklarını okula göndermemeleri için dilekçeyle başvurmaları yeterli olacak.

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un son açıklamasına göre önümüzdeki yıldan itibaren 69 ayı tamamlayan çocuklar, zorunlu olarak ilkokula başlayacak. Selçuk’un konuyla ilgili açıklaması şöyle: “Hiç okula gidemeyenlerin evine okul öncesi paketi anlamında nasıl destek veririzle ilgili paketler hazırladık, süreç devam ediyor. 69 ay olarak bir saptamamız var. 6-7 yaş çağ nüfusu iç içe girdi. 4+4+4’ten sonra aynı çağın nüfusunda yüzde 40’a yakın çocuğumuz oldu. Derslik açığımızla ilgili ortaöğretimde önümüzdeki yıl yepyeni bir fotoğraf sunacak. Bütün bu karışıklığın önüne geçmek için 69 ayı önümüzdeki yıl zaten gerçekleştirmiş olacağız.”

Eğitimciler ise çocukların ilkokula kayıt yaptırabilmeleri için 72 ayı (6 yaş) doldurmaları gerektiğinin altını çiziyor. Konuyla ilgili bilgi veren İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Gülşah Batdal Karaduman, 6 yaşını tam doldurmamış bir çocuğun okula uyum için gerekli olgunluğu oluşturamayacağını belirterek, şu noktalara dikkat çekiyor:

‘Yaş farkı olmasın’

- Hem kişisel bakım kurallarını tam olarak yapabilmeleri hem diğer fiziksel ihtiyaçlarını karşılamaları için çocuğun okul olgunluğa gelmiş olması gerekmekte.

- Formal bir eğitim sürecinin gereklerini de gerçekleştirebilmeleri için çocukların hem bilişsel hem duyuşsal hem de psiko-motor anlamda da yeterli beceri seviyesinde olması beklenir.

- Çocuğun oyun çağını elinden alıp gelişimini tamamlamasına izin vermeden okul sistemine dâhil etmek doğru değil. Çocuk okula başladığında yaşının küçüklüğüne, okul olgunluğuna bakılmaksızın öğretmenin, ailenin beklentilerini karşılamaya zorlanacaktır.

- 3-4 ay içinde okumayı ve yazmayı öğrenmesi, toplama-çıkarma gibi matematiksel işlemleri yapabilmesi ve bunun gibi öğretime dair pek çok konuyu öğretmen ve ailesinin beklediği sürede yapabilmesi beklenecektir. Bunları yapamadığında ise sorunlar başlayacaktır.

- Geçtiğimiz dönemlerde 60 ay-72 ay aralığındaki çocuklar okula başlamaktaydı. Bir sınıfta hem 5 yaşında hem 6,5 yaşında öğrencilerin olması ders işlemede çeşitli zorluklara sebep olmaktaydı. İlerleyen sınıflarda farklı yaşlardaki öğrenciler arasındaki gelişimsel farklılıklar iyice belirginleşmekteydi. Örneğin ilkokul 4. sınıfta 2. dönemde yaşı büyük olanlar soyut döneme geçerken küçük yaş grubunda olanlar somut dönemde kalıyordu. Bu durum küçük yaş grubunun kendini başarısız ve yetersiz hissetmesine neden olurken özsaygılarının gelişmesine de engel oluyordu.

- Buradan yola çıkarak okula başlama yaşının alt sınır koyup 72 ayını doldurmuş çocukları kapsaması şeklinde düzenlenmeli.

‘Veli bilgilendirilmeli’

Bakan Selçuk’un açıklamalarının sınıflarda oluşan yaş farklılıklarını gidermeye yönelik olduğunu belirten Karaduman, “Çünkü 60-72 ay arası çocukların 1. sınıfa kayıt olabilmesi sorunlara neden olmaktaydı. Bu nedenle okula kayıt yaşının sabitlenmesi ve öncesinde çocuğa ilkokul ön koşul becerilerinin kazandırılması olumlu bir yaklaşım” diyor.

Bu doğrultuda okul öncesi eğitimi alamayanlara okul öncesi eğitimi götürmenin güzel bir uygulama olduğuna dikkat çeken Karaduman, şunları söylüyor: “Ama Türkiye genelindeki anne babaların eğitim seviyeleri, göçmen aileler göz önüne alındığında destek paketlerinin bir rehber ya da uzman eşliğinde uygulanması ya da öncesinde velilere bu çerçevede bilgilendirici kurslar verilmesi amaca daha iyi ulaştırabilir.”

Donanımlı bir okul öncesi eğitim alan öğrencinin 69 aylıkken okula başlayabileceğini belirten Kadaduman, bu konuda öğrencinin hazır bulunuşunun öneminin altını çiziyor. Karaduman, bu noktada şu uyarılarda bulunuyor:

“Uygulamayla eylülde okula başlayacaklar 69 aylık olduğunda bir sonraki yıl 82 aylık olacak. Bu çok geç olur. 69 aylık çocuklarla 72 aylık ve daha büyük çocukların aynı sınıfta olmaları 69 aylıklar için dezavantaj. Yani 69 ayla çocuk okula başlayabilir ama okullarda sınıflar oluşturulurken kendilerine yakın yaş guruplarıyla bir arada olmalarına dikkat edilmeli. Hazır olmayanlar okul öncesine yönlendirilmeli.”

Erken ya da geç başlaması mutsuzluk nedeni

Bazı çocuklar okula erken bazıları da geç başlayabiliyor. Bu iki durum da çocukların birçok sorunla karşılaşmasına neden olabiliyor. Okul olgunluğunun bilişsel gelişimin yanı sıra fiziksel, duyuşsal, sosyal ve dil gelişimiyle bir bütün olduğunu belirten Gülşah Batdal Karaduman, okula erken başlayan çocukta bu gelişim alanlarından birinin ya da birkaçının sınıfındakilerden farklıysa okul hayatının zor olacağını dile getiriyor. Çocuğun tüm gelişim alanlarını değerlendirip ona göre karar vermek gerektiğini belirten Karaduman, “Bilişsel gelişimi yaşıtlarından önde olan bir çocuk fiziksel ya da duygusal olarak o kadar gelişmiş olmayabilir. Çocuk okuma-yazmayı kolaylıkla öğrenebilir ama grup içinde arka planda kalabilir, kendini ifade edemeyebilir. Tersi de olabilir, çocuk fiziksel olarak yaşıtlarından gelişmiş, sosyal-duygusal olarak da okula hazır görünebilir ama bilişsel gelişimi okula hazır olmayabilir. Bu durum çocuğun akademik benlik algısını kötü etkiler. Mutsuzluk ve başarısızlık duygusu oluşur” diyor.

Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Doç. Dr. Ali Evren Tufan ise dil ve bilişsel gelişiminde, motor ve toplumsal becerilerinde gecikme ve sorunları nedeniyle okula geç başlayan çocukların akran ve öğretmenleriyle iletişim sorunları yaşayabildiğine dikkat çekiyor. Tufan, bu çocukların oyunlardan dışlanabileceğini, dikkatlerini ders ve ödevlere veremeyebileceğini, sınıf düzenine uymakta zorlanabileceğini ve akademik etkinliklerde başarısız olabileceğinin altını çiziyor.