Bağcılar’daki Suriye!

Son bir yıl içinde İstanbul Bağcılar’daki devlet hastanesinde dünyaya gelen her 2 bebekten 1’inin Suriyeli olmasından ötürü gözler İstanbul’un bu ilçesine çevrildi.
Belediye kayıtlarına göre Bağcılar’da toplam 757 bin 162 kişi yaşarken bunların en az 50 bini iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeliler. Yani ilçede yaşayan 15 kişiden biri Suriyeli. Bağcılar’da yeni bir hayata başlayan Suriyelilerden kendi dükkânını işleten de var konfeksiyonlarda işçilik yapan da...
‘Bir aile olduk’
Yeni yaşam için Bağcılar’ı tercih edenlerden biri Suriye’nin Humus kentinden 1.5 yıl önce Türkiye’ye sığınan Daduş ailesi. 4 çocuk annesi Nebila Daduş, son çocuğunu Bağcılar’daki devlet hastanesinde doğurmuş. “Humus’ta savaş çok şiddetliydi. Türkiye’nin çok güzel bir ülke olduğunu bildiğimiz için buraya gelmeye karar verdik” diyen Daduş, Türkiye’yi ve Türkleri çok sevmesine rağmen savaş bittiğinde çok özlediği evine dönmek istediğini anlatıyor. Daduş, “Eşim Nebil burada bir tekstil atölyesinde ortacı olarak çalışıyor. Yaptığı işten 1000 TL maaş alıyor, ben de evde çocuklarıma bakıyorum. Çocuklarım Ritaç (9) ve Selsebil (6) burada Türk okuluna gidiyor. Ailece kimliğimizi aldık. Ev sahibimiz Asiye abla bizden kira almıyor, yardım edip çocuklarımla ilgileniyor. Biz bir aile olduk. Buradaki insanlar çok iyi hepsine teşekkür ediyorum” diyor. Suriyeli aile ile kardeş aile olduklarını dile getiren ev sahibi Asiye Aslan da “Biz artık kardeş olduk. Bizi kimse ayıramaz. Nebila savaş bitince gitmek istiyor ama ben gitmezlerse memleketim Trabzon’daki evimi onlara vereceğim” diyor.
‘Bırakıp kaçtık’
Tahir Heskul (62) da Halep’ten oğlu ve torunu ile birlikte İstanbul’a sığınanlardan. Bağcılar’da Suriye’ye özgü kahve ve baharatları satan bir dükkanda çalışan Tahir Heskul, “Türkiye’ye 4 sene önce geldim. Yeğenim 10 sene önce buraya gelip bu dükkanı açmıştı. Savaş çıkınca ben de oğlumu, torunumu, kızlarımı ve gelinimi alıp buraya geldim. Suriye’de işlerim çok iyiydi ama savaş çıkınca her şeyimizi bırakarak kaçtık. Türkiye’de yaşamaktan çok mutluyum. Burada herkes bize iyi davranıyor. Hiçbir zaman kötü bir davranışla karşılaşmadık” diyor.
‘Birbirlerine artık alıştılar’
“Mahallemize gelen Suriyeli kardeşlerimizin ve Türk vatandaşlarının ev bulma sıkıntısı çoğaldı ve fiyatlar fahiş şekilde arttı” diyen Yavuz Selim Mahallesi Muhtarı Mustafa Arslan da “1 sene önce 400 TL iken kiralar bin TL’ye yaklaştı. Bizim milletimiz çok duyarlı. Evindeki kullanmadığı çekyatını, halısını, kıyafetlerini ihtiyaç sahibi Suriyelilere veriyor. 2+1 bir evde 20 Suriyelinin de yaşadığını biliyoruz. Mahallemizin nüfusu 40 bin 500. Burada en az 3 bin Suriyeli. İlk zamanlar şikâyet geliyordu ama şimdi birbirlerine alıştılar” diye konuşuyor.
‘ÇaLışacak iş bulamıyoruz’
Bağcılar’ın Fevzi Çakmak mahallesinde berberlik yapan Cuma Kaya ise Suriyelilerle birlikte ilçedeki ev kiralarının artmasından şikâyetçi: “Suriyelilerin gelmesiyle hem işsizlik hem de uyuşturucu satışında artış oldu. Arkadaşlarım da Suriyelilerden Bonzai alıyor. Eskiden bu kadar yaygın değildi. Suriyeliler asgari ücretin altında, 800 TL’ye bile çalışıyor. Böyle olunca bizler çalışacak iş bulamıyoruz. İşverenler de daha ucuza çalıştıkları için Suriyelilere iş veriyor.”
Çınar mahallesindeki Güre Emlak’ın sahibi Nuri Güre de, ilçedeki durumu şöyle anlatıyor: “Türk vatandaşı kira için 1000-1200 lirayı duyunca hemen vazgeçiyor ama Suriyeliler bir evde birkaç kişi çalıştığı ve mecbur oldukları için istenen kirayı veriyorlar. Bugün sadece 20 Suriyeli ev için geldi ama boş ev yok. Şu anda elimde sadece bir daire var. Onu da ev sahibi Suriyelilere vermek istemiyor. Sadece Çınar mahallesinde yaklaşık 500 evde Suriyeliler yaşıyor. Suriyeliler ülkelerine döndüklerinde 1200 TL olan kiralar 700 TL’ye düşecek.”
‘İş buldukları için geliyorlar’
İlçedeki Suriyeli gerçeğini Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı’ya soruyoruz. Resmi kayıtlara göre ilçede 50 bin civarında Suriyelinin olduğunu kaydeden Çağrıcı, şunları söylüyor: “Kendi vatandaşlarımıza yaptığımız yardım ve hizmetleri Suriyelilere de sunuyoruz. Bağcılar’a yerleşen Suriyeliler çalışmaya geldikleri için yardıma da ihtiyaç duymuyorlar. Buraya gelen aileler içinde bir iki kişi çalışıyor. Gerek küçük tekstil atölyelerinde gerek de başka işlerde. Bölgede rahat iş bulma imkânı olduğu için Suriyeliler daha çok buraya geliyor. Suriyelilerin ilçeye gelmesi birtakım güvenlik sıkıntıları oluşturuyor. Adaptasyon sağlayamamaları da ayrı bir problem. Okul ve eğitim konusunda da birtakım sıkıntılar yaşanıyor. Bu eksik dernekler tarafından kısmen gideriliyor.”
‘Kira fiyatları artışa geçti’
“Bağcılar’da Suriyelilere karşı genel olarak kabullenme var” diyen Çağrıcı, “Türk milleti memleketinden sürgün edilmiş insanlara sahip çıkmıştır. Suriyelilerin gelmesiyle birçok ilçede olduğu gibi kira fiyatları arttı. Vatandaşlar da dertli. Kiralar ikiye katladı. Bağcılar’da boş ev ve daire bulunması da zorlaştı. Suriyelilerin rehabilitasyonunda çalışmalar yapılmalı” dedi. Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Uzmanı Doç. Dr. Emrah Can, son 1 yılda hastanede dünyaya gelen her 2 bebekten 1’nin Suriyeli olduğunu belirtmiş, 2015 yılı eylül ayından bu yana da hastanede 2 bin 500 Suriyeli ailenin doğum yaptığını söylemişti.