Fitre nedir, ne kadar ve kimlere verilir? 2022 Fitre ne zaman verilir, kime düşer?

Fitre hakkında sorular gündemden düşmüyor. İslam alemi için büyük anlam ve önemi olan Fitrenin miktarı her yıl değişiyor. Bu yıl da yeni tutarı Diyanet tarafından duyuruldu. Vatandaşlar ise merakla fitre ne kadar sorusuna cevap aramaya başladı. Peki Fitre nedir, ne kadar ve kimlere verilir? 2022 Fitre ne zaman verilir, kime düşer?

FİTRE NEDİR?

Fitre (sadaka-i fıtr), Ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçlarının dışında nisab miktarı mala sahip olan Müslümanların, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için, yerine getirmekle yükümlü oldukları mâli bir ibadettir.

FİTRE NEDEN VERİLİR?

Fitre ibadeti, yoksulların ihtiyaçlarının karşılanmasına katkıda bulunmak suretiyle, toplumda karşılıklı sevgi ve kardeşlik bağlarının pekişmesini, ihtiyaç sahiplerinin bayram sevincine iştirak etmesini ve böylece bayramın toplumun bütün kesimlerince hep birlikte kutlanabilmesini sağlamaktadır. Bu sayede imkânı olan Müslümanlar, az da olsa bir şeyler paylaşmanın ve yardımlaşmanın sevincini yaşar. Bundan dolayıdır ki fitre, zekâttan farklı olarak, daha geniş bir mükellef kitlesi tarafından verilmektedir.

FİTRE NE ZAMAN VERİLİR?

Fitre, Ramazan Bayramı’nın birinci günü tan yerinin ağarmasıyla vâcip olmakla birlikte, fakirlerin bayram ihtiyaçlarını karşılamaları için Ramazan ayı içinde de verilebilir.

FİTRE NE KADAR?

Hadislerde fitre miktarı, buğday, arpa, hurma veya üzümden Hz. Peygamber (s.a.s.) döneminde kullanılan ölçü birimi esas alınarak belirlenmiştir. Fitrenin bu sayılan ürünlerden belirlenmesinde, o günkü toplumun ekonomik şartları ve temel gıda maddelerinden hareketle kişinin günlük gıda ihtiyacının dikkate alındığı anlaşılmaktadır.

Yapılan değerlendirmeler neticesinde;

Konu ile ilgili hadis-i şerifler, mevcut sosyo-ekonomik hayat şartları ve bir kişinin günlük gıda ihtiyacı göz önünde bulundurularak ülkemizde fitre miktarının 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2023 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için 40 TL olarak belirlenmesine,

Bu meblağın nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden aynî olarak da verilebileceğine,
Belirlenen bu meblağın, aynı zamanda günlük oruç fidyesi bedeli olduğuna,
Bunun yanında her bir mükellefin, günlük gıda harcamalarına denk düşecek bir meblağı fitre olarak verebileceğine,
Oy birliğiyle karar verildi.

FİTRE KİMLERE VERİLİR, KİMLERE VERİLMEZ?

Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl ve fürûuna veremez. (Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürûu ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekât, fitre ve fidye veremez.

Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:

a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinânî, el-Hidâye, II, 223-228).

Şâfiîlere ve Ebu Yusuf’a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez (Mâverdî, el-Hâvî, III, 387; X, 519; Merğinânî, el-Hidâye, II, 223).
Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, 301).