Sürekli hale getirmeyin

Aralıklı oruçla ilgili olarak uzmanlar çeşitli önerilerde ve uyarılarda bulunuyor.

Bir diyete ya da yönteme faydalı denilebilmesi için uygulanabilir ve sürdürebilir olmasının çok önemli olduğunu söyleyen İç Hastalıkları ve Gastroenteloji Uzmanı Dr. Atilla Bektaş, aralıklı oruçla ilgili uyarılarda bulundu. Dr. Bektaş “Açlık durumu belli bir süre sonra şeker düşüklüğüne ve uzun vadede kas gücü kaybı, kas ve kemik kitlesinde azalmaya neden olur. Bu durum vücuda fayda yerine zarar verir. Dolayısı ile ‘aralıklı oruç’ devamlı uygulanmaz. Her ayın iki üç haftasının bir veya iki gününü ortalama 16 saat aç kalmanız yeterli. Beraberinde yeterli miktarda su tüketiminin gerekli olduğu unutulmamalıdır” dedi.

Kim denememeli?

Dr. Bektaş, “Uzun süre aç kaldığında şekeri düşenler, diyabet hastaları ya da tansiyon hastaları gibi ilaçlarınız sürekli kullanmak zorunda olanlar, çocuklar, gebeler ve emziren kadınlar, böbrek üstü bezi yetmezliği, anoreksiya, premestrual sendromlular ve psikolojik problemleri olanlar denememeli. Siroz ya da ciddi hepatit gibi ilerlemiş karaciğer hastalığı olanlara da önerilmez. Ayrıca geçirilmiş kalp krizi, felç, kanser gibi bir ciddi sağlık sorunu varsa kesinlikle doktoruna danışmalıdır” ifadelerini kullandı.

Aralıklı orucun fazla kilolularda, insülin direnci bulananlarda, pre-diyabeti ve yeni başlamış tip 2 diyabette fayda sağladığını belirten Dr. Bektaş, şöyle devam eti:

Nelere faydalı?

“LDL kolesterol, trigliserit ve kan basıncı seviyeleri düşürür. Fasılalı açlık birçok kronik hastalığın ortaya çıkmasına neden olan ‘düşük dereceli kronik inflamasyonu’ azaltığı için obezite, diyabet ve Parkinson, Alzheimer gibi hastalıkların oluşumu azalmaktadır. Gaz, şişkinlik, reflü sorunlarında hafifleme, Huzursuz Bağırsak Sendromu, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olan hastalarda fayda sağlar.”

AÇLIK SAATİNİZİ KADEMELİ YÜKSELTİN

Aralıklı oruç diyetinin obez, metabolik sendromlu veya diyabete yatkınlığı olan hastalarda giderek yaygınlaştığını belirten Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç.Dr. Muzaffer İlhan, “Mekanizma olarak aralıklı açlık, serbest oksijen radikalleri denen vücuda zarar verici elementlerin yok edilmesi için önemli bir fırsat. Günde 3 öğün yemek yendiği zaman vücudun bu zararlı elementlerden kurtulmak için yeterli vakti kalmıyor. Açlık döneminde ise uykuda olduğu gibi vücutta büyüme ve tamir dönemi başlıyor” dedi.

Aralıklı oruç diyetine ilk defa başlayacak olanların açlık saatini birden 16’ye çıkarmak yerine kademeli olarak artırması tavsiyesinde bulunan Doç. Dr. İlhan, “Her hastaya önermek için kanıt seviyesinin yeterli düzeyde olmadığının altını çizmek isterim. Özellikle ileri diyabeti olup insulin ve/veya şeker hapı kullananlar, ileri kalp hastalığı olanlar, aizheimerı olan hastalar, vücut kitle indeksi çok düşük olanlar, yakın bir süreçte ameliyat olanlar, gebeler ve emziren kadınlar bu diyetten uzak durmalı” diye konuştu.

RİSKLERE DİKKAT

Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın da aralıklı orucun kilo kaybı yaratmasının dışında kan basıncı ve kolestrolü düşürücü etkisinin olduğunu belirtirken, “Uzun süre aç kalındığında vücut öncelikle karaciğer ve kaslardaki glikojen depolarını yıkar ve buradan elde ettiği glukozu kullanır. Fakat 8 saat sonunda bu depoların tükenmesi ile yağ yakımı başlar ve bu yolla kilo kaybı gerçekleşir” dedi.

Prof. Dr Aydın aralıklı orucun bazı riskler taşıdığının da altını çizerek şu uyarılarda bulundu; “Açlık su içme isteğini de azaltarak vücudun susuz kalmasına yol açabilir. Günde birkaç öğün beslenen bir kişi birden oruca başlayınca stres seviyesi artar, uykusuzluk ve susuzlukla birleşince baş ağrısı olabilir. Ayrıca açlıkta mide asit salgısı devam edeceğinden reflü ve gastrit yakınmaları olabilir. Bir de her ne kadar kısa dönemde kilo kaybettirici bir etki görülse de diyet bırakılınca hızlıca geri kilo alınır. Eğer yapılacaksa geçici bir diyet olarak değil bir yaşam şekli olarak uygulanması gerekir.”

HAFTADA 2-3 GÜN UYGULANMALI

Anadolu Sağlık Merkezi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Melih Özel de, “Kalori kısıtlaması ve aralıklı açlık, insan sağlığı için oldukça yararlı bir beslenme yöntemi. Ancak bunun sürdürülebilirliği pek mümkün olamayabilir. Bu durumda genel olarak aldığımız kaloriyi azaltmak ve hiç olmazsa haftada 2 - 3 kez kadınlar için 12-14 saat, erkekler için 14-16 saat sürecek açlık dönemlerini hayatımıza yerleştirmeye çalışmalıyız. Bu hem kilo kontrolü açısından hem de bazı metabolik sorunlarla başa çıkabilmek açısından çok etkili ve önemli bir yol olabilir” dedi.

YARIN: Sağlıklı beslenme sürdürülebilir, uygulanabilir ve kişiye özel olmalı uyarısı...